સ્ફટિક: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

Content deleted Content added
No edit summary
લીટી ૨૫:
[[File:A fossil shell with calcite.jpg|thumb|કેલ્શાઇટના સ્ફટિકો સાથે અશ્મિભૂત કવચ]]
 
સ્ફટિક જેવા વ્યક્તિગત અણુઓ, જે નિયમિત રીતે પુનરાવર્તિત થતા નથી તેમની પ્રાથમિક શોધ 1982માં [[ડેન સ્કેટમેન]] દ્વારા થઇ હોવા છતાં આ વિચાર અને [[અર્ધસ્ફટિક]] શબ્દની સ્વીકૃતિએ [[ઇન્ટરનેશનલ યુનિયન ઓફ ક્રિસ્ટલોગ્રાફી]]નેક્રિસ્ટલોગ્રાફીને સ્ફટિક શબ્દની વ્યાખ્યા બદલવાની ફરજ પાડી હતી કે સ્ફટિક એટલે "ડિસ્ક્રીટ અપાકર્ષણ આલેખ ધરાવતો કોઇ પણ ઘન પદાર્થ", આમ ક્રિસ્ટલિટીના જરૂરી પરિબળો [[સ્થિતિ અવકાશ]] થી તબદીલ થઇને [[ફોરીયર સ્પેસ]]માંસ્પેસમાં તબદીલ થાય છે. સ્ફટિક પરિવારમાં પરંપરાગત સ્ફટિકને, જે આવર્ત અને પુનરાવર્તક છે તેને પરમાણ્વિક માપ પર અલગ પાડી શકાય છે, જ્યારે અનાવર્ત સ્ફટિકો એમ નથી. 1996માં સ્વીકારાયેલી આ બૃહદ વ્યાખ્યા તે વર્તમાન સમજને સમર્થન આપે છે કે સ્ફટિકો માટે માઇક્રોસ્કોપિક આવર્તતા પુરતી છે પરંતુ જરૂરી સ્થિતિ નથી.
 
શબ્દ "સ્ફટિક" [[પદાર્થ વિજ્ઞાન]] [[ઘન-સ્થિતિ ભૌતિક વિજ્ઞાન]]માંવિજ્ઞાનમાં ચોકક્સ અર્થ ધરાવે છે ત્યારે કોલોક્વલી "સ્ફટિક" શબ્દ એવા ઘન પદાર્થોનો ઉલ્લેખ કરે છે જે ઘણી વાર સુવ્યાખ્યાયિત અને સુંદર ભૌમિતિક આકાર આપે છે. શબ્દના આ સંદર્ભમાં સ્ફટિકના ઘણા પ્રકારો કુદરતમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે. આ સ્ફટિકોના આકારનો આધાર અણુઓ વચ્ચેના આણ્વિક બંધ તેમજ તેની કઇ સ્થિતિમાં રચના થાય છે તેના પર રહે છે. [[સ્નોફ્લેક]], હીરો, અને [[મીઠું]] સ્ફટિકના સામાન્ય ઉદાહરણો છે. કેટલાક સ્ફટીકય પદાર્થો ફેરોઇલેક્ટ્રિક અસર અથવા [[પીઝોઇલેક્ટ્રિક અસર]] જેવા વિશેષ ઇલેક્ટ્રિકલ ગુણધર્મ ધરાવે છે. વધુમાં સ્ફટિકમાંથી પસાર થતા પ્રકાશનું ઘણી વાર [[વક્રિભવન]] થાય છ અથવા અન્ય દિશામાં વળે છે અને વિવિધ રંગો પેદા કરે છે. સ્ફટિક ઓપ્ટિક્સ આ અસરોનો અભ્યાસ છે. પિરિયોડિક ડાઇઇલેક્ટ્રિક માળખામાં ફોટોનિક સ્ફટિકમાં જોવા મળતા વિશેષ ઓપ્ટિકલ ગુણધર્મો મળવાની આશા રાખી શકાય છે.
 
કેટલાક સ્ફટીકય પદાર્થો [[ફેરોઇલેક્ટ્રિક અસર]] અથવા [[પીઝોઇલેક્ટ્રિક અસર]] જેવા વિશેષ ઇલેક્ટ્રિકલ ગુણધર્મ ધરાવે છે. વધુમાં સ્ફટિકમાંથી પસાર થતા [[પ્રકાશ]]નું ઘણી વાર [[વક્રિભવન]] થાય છ અથવા અન્ય દિશામાં વળે છે અને વિવિધ [[રંગો]] પેદા કરે છે. [[સ્ફટિક ઓપ્ટિક્સ]] આ અસરોનો અભ્યાસ છે. પિરિયોડિક [[ડાઇઇલેક્ટ્રિક]] માળખામાં [[ફોટોનિક સ્ફટિક]]માં જોવા મળતા વિશેષ ઓપ્ટિકલ ગુણધર્મો મળવાની આશા રાખી શકાય છે.
 
==સ્ફટિકીય ખડકો==