'''બાળપણ''' અથવા '''બાલ્યાવસ્થા''' અથવા '''નાનપણ''', જન્મથી માંડીને કિશોરાવસ્થા સુધીના આયુષ્ય કાળને કહેવામાં આવે છે.<ref>''મૈકમિલન ડિક્શનરી ફૉર સ્ટુડેંટ્સ'' મૈકમિલન, પૈન લિમિટેડ (1981), પૃષ્ઠ 173. 2010/07/15 કો પુનઃપ્રાપ્ત.</ref> વિકાસાત્મક મનોવિજ્ઞાનમાં, બાળપણને શૈશવાવસ્થા (ચાલવાનું શીખવાનો સમય), પ્રાથમિક બાળપણ (ખેલકુદની વય), મધ્ય બાળપણ (શાળાએ જવાની વય) તથા કિશોરાવસ્થા (વયઃ સંધિ) એમ ચાર વિકાસાત્મક ચરણોમાં વિભાજિત કરવામાં આવેલ છે.
== બાળપણની ઉંમરની સીમાઓ ==
== બચપન કી ઉમ્ર સીમાએં ==
શબ્દ ''બચપનબાળપણ'' એ અવિશિષ્ટ હૈશબ્દ છે. માનવ વિકાસ મેં ઉમ્રવિકાસમાં કેઉંમરનાં વિભિન્ન ચરણોંતબક્કાઓ કેમાટે લિએઆ પ્રયુક્તશબ્દ ઉપયોગમાં હોલઇ સકતાશકાય હૈછે. વિકાસાત્મક રૂપ સેપ્રમાણે, યહઆ બચપનશબ્દ ઔરબાળપણ અને વયસ્કતા કેવચ્ચેના બીચ કીસમયની અવધિ કોદર્શાવે દર્શાતા હૈછે. સામાન્ય શબ્દોં મેંશબ્દોમાં, બચપન કોબાળપણનો જન્મ સેથતાંની સાથે જ આરંભ હુઆથયેલો માનામાનવામાં જાતાઆવે હૈછે. અવધારણા કેઅવધારણાના રૂપ મેંપ્રમાણે કુછકેટલાક લોગલોકો બચપનબાળપણને કોખેલકુદ ખેલ ઔરતથા માસૂમિયત સે જોડ઼સાથે કરજોડીને દેખતેજુએ હૈંછે, જોજે કિશોરાવસ્થા મેંકિશોરાવસ્થામાં સમાપ્ત હોતાથઇ હૈ.જતું હોય કઈછે. દેશોંકેટલાક મેંદેશોમાં, એક બાલિગપુખ્ત હોનેથવાની કીઉંમર ઉમ્રનક્કી હોતીકરેલી હૈહોય જબછે બચપનત્યારે આધિકારિકજ તૌરબાળપણ પરઅધિકૃત રીતે સમાપ્ત હોતાથયેલું હૈગણાય ઔરછે વ્યક્તિઅને ક઼ાનૂનીવ્યક્તિને તૌરકાનૂની પરરીતે વયસ્ક હોગણવામાં જાતાઆવે હૈછે. યહઆ ઉમ્રઉંમર 13૧૩ સે(તેર) 21થી કે૨૧ બીચ(એકવીસ)ની કહીંવચ્ચે ભીક્યાંય હોપણ સકતીહોય હૈશકે છે, ઔરતેમજ મોટાભાગના દેશોમાં ૧૮ (અઢાર) વર્ષની ઉંમરને પુખ્ત વય 18તરીકે સબસેમાનવામાં આમઆવે હૈછે.