અહિંસા: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

Content deleted Content added
લીટી ૨૪:
મુનિ કી અહિંસા પૂર્ણ હૈ, ઇસ દશા મેં શ્રાવક કી અહિંસા અપૂર્ણ૤ મુનિ કી તરહ શ્રાવક સબ પ્રકાર કી હિંસા સે મુક્ત નહીં રહ સકતા૤ મુનિ કી અપેક્ષા શ્રાવક કી અહિંસા કા પરિમાણ બહુત કમ હૈ૤ ઉદાહરણત: મુનિ કી અહિંસા 20 બિસ્વા હૈ તો શ્રાવક કી અહિંસા સવા બિસ્વા હૈ૤ (પૂર્ણ અહિંસા કે અંધ બીસ હૈં, ઉનમેં સે શ્રાવક કી અહિંસા કા સવા અંશ હૈ૤) ઇસકા કારણ યહ હૈ કિ શ્રાવક 19 જીવોં કી હિંસા કો છોડ઼ સકતા હૈ, વાદર સ્થાવર જીવોં કી હિંસા કો નહીં૤ ઇસસે ઉસકી અહિંસા કા પરિમાણ આધા રહ જાતા હૈ-દસ બિસ્વા રહ જાતા હૈ૤ ઇસમેં ભી શ્રાવક ઉન્નીસ જીવોં કી હિંસા કા સંકલ્પપૂર્વક ત્યાગ કરતા હૈ, આરંભજા હિંસા કા નહીં૤ અત: ઉસકા પરિમાણ ઉસમેં ભી આધા અર્થાત્ પાઁચ બિસ્વા રહ જાતા હૈ૤ સંકલ્પપૂર્વક હિંસા ભી ઉન્હીં ઉન્નીસ જીવોં કી ત્યાગી જાતી હૈ જો નિરપરાધ હૈં૤ સાપરાધ ન્નસ જીવોં કી હિંસા સે શ્રાવક મુક્ત નહીં હો સકતા૤ ઇસસે વહ અહિંસા ઢાઈ બિસ્વા રહ જાતી હૈ૤ નિરપરાધ ઉન્નીસ જીવોં કી ભી નિરપેક્ષ હિંસા કો શ્રાવક ત્યાગતા હૈ૤ સાપેક્ષ હિંસા તો ઉસસે હો જાતી હૈ૤ ઇસ પ્રકાર શ્રાવક (ધર્મોપાસક યા વ્રતી ગૃહસ્થ) કી અંહિસા કા પરિમાણ સવા બિસ્વા રહ જાતા હૈ૤ ઇસ પ્રાચીન ગાથા મેં ઇસે સંક્ષેપ મેં ઇસ પ્રકાર કહા હૈ :
 
"જીવા સુહુમાથૂલા, સંકપ્પા, આરમ્ભાભવે દુવિહા૤દુવિહા,
 
સાવરાહ નિરવરાહા, સવિક્ખા ચૈવ નિરવિક્ખા૤૤નિરવિક્ખા"
 
(1) સૂક્ષ્મ જીવહિંસા, (2) સ્થૂલસ્થૂળ જીવહિંસા, (3) સંકલ્પ હિંસા, (4) આરંભ હિંસા, (5) સાપરાધ હિંસા, (6) નિરપરાધ હિંસા, (7) સાપેક્ષ હિંસા, (8) નિરપેક્ષ હિંસા૤ હિંસા. કેહિંસાના યે આઠ પ્રકાર હૈં૤છે. શ્રાવક ઇનમેંઆમાથી સે ચાર પ્રકાર કીપ્રકારની, (2, 3, 6, 8) હિંસા કાહિંસાનો ત્યાગ કરતાકરે હૈ૤છે. અત: શ્રાવક કીશ્રાવકની અહિંસા અપૂર્ણ હૈ૤છે.
 
==બૌદ્ધ અને ઈસાઈ ધર્મ==