ગણેશ: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Content deleted Content added
નાનું roboto: id:Ganesa estas artikolo elstara |
No edit summary |
||
લીટી ૧:
{{translate}}
[[चित्र:Ganesh1.jpg|thumb|right|200px|ગણેશ]]
[[चित्र:गणेश.JPG|thumb|left|200px|ગણેશ]]
'''ગણેશ''' [[શિવ]]જી ઔર [[પાર્વતી ]]કે પુત્ર હૈં ઉનકા વાહન [[ઉંદર|મૂષક]] હૈ ગણોં કે સ્વામી હોને કે કારણ ઉનકા એક નામ ગણપતિ ભી હૈ [[જ્યોતિષ]] મેં ઇનકો [[કેતુ]] કા દેવતા માના જાતા હૈ, ઔર જો ભી સંસાર કે સાધન હૈં, ઉનકે સ્વામી શ્રી ગણેશજી હૈં [[હાથી]] જૈસા સિર હોને કે કારણ ઉન્હેં [[ગજાનન]] ભી કહતે હૈં ગણેશજી કા નામ હિન્દૂ મત કે અનુસાર કિસી ભી કાર્ય કે લિયે પહલે માન્ય હૈ
==શારિરિક સંરચના==
ગણપતિ આદિદેવ હૈં જિન્હોંને હર યુગ મેં અલગ અવતાર લિયા ઉનકી શારીરિક સંરચના મેં ભી વિશિષ્ટ વ ગહરા અર્થ નિહિત હૈ શિવમાનસ પૂજા મેં શ્રી ગણેશ કો પ્રવણ (ૐ) કહા ગયા હૈ ઇસ એકાક્ષર બ્રહ્મ મેં ઊપર વાલા ભાગ ગણેશ કા મસ્તક, નીચે કા ભાગ ઉદર, ચંદ્ર બિંદુ લડ્ડૂ ઔર માત્રા સૂઁડ હૈ
ચારોં દિશાઓં મેં સર્વવ્યાપકતા કી પ્રતીક ઉનકી ચાર ભુજાએઁ હૈં 'વે લંબોદર હૈં ક્યોંકિ સમસ્ત ચરાચર સૃષ્ટિ ઉનકે ઉદર મેં વિચરતી હૈ બડ઼ે કાન અધિક ગ્રાહ્યશક્તિ વ છોટી-પૈની આઁખેં સૂક્ષ્મ-તીક્ષ્ણ દૃષ્ટિ કી સૂચક હૈં ઉનકી લંબી નાક મહાબુદ્ધિત્વ કા પ્રતીક હૈ
==કથા==
પ્રાચીન સમય મેં સુમેરૂ પર્વત પર સૌભરિ ઋષિ કા અત્યંત મનોરમ આશ્રમ થા ઉનકી અત્યંત રૂપવતી ઔર પતિવ્રતા પત્ની કા નામ મનોમયી થા એક દિન ઋષિ લકડ઼ી લેને કે લિએ વન મેં ગએ ઔર મનોમયી ગૃહ-કાર્ય મેં લગ ગઈ ઉસી સમય એક દુષ્ટ કૌંચ નામક ગંધર્વ વહાઁ આયા ઔર ઉસને અનુપમ લાવણ્યવતી મનોમયી કો દેખા તો વ્યાકુલ હો ગયા
કૌંચ ને ઋષિ-પત્ની કા હાથ પકડ઼ લિયા રોતી ઔર કાઁપતી હુઈ ઋષિ પત્ની ઉસસે દયા કી ભીખ માઁગને લગી ઉસી સમય સૌભરિ ઋષિ આ ગએ ઉન્હોંને ગંધર્વ કો શ્રાપ દેતે હુએ કહા 'તૂને ચોર કી તરહ મેરી સહધર્મિણી કા હાથ પકડ઼ા હૈ, ઇસ કારણ તૂ મૂષક હોકર ધરતી કે નીચે ઔર ચોરી કરકે અપના પેટ ભરેગા
કાઁપતે હુએ ગંધર્વ ને મુનિ સે પ્રાર્થના કી-'દયાલુ મુનિ, અવિવેક કે કારણ મૈંને આપકી પત્ની કે હાથ કા સ્પર્શ કિયા થા મુઝે ક્ષમા કર દેં ઋષિ ને કહા મેરા શ્રાપ વ્યર્થ નહીં હોગા, તથાપિ દ્વાપર મેં મહર્ષિ પરાશર કે યહાઁ ગણપતિ દેવ ગજમુખ પુત્ર રૂપ મેં પ્રકટ હોંગે (હર યુગ મેં ગણેશજી ને અલગ-અલગ અવતાર લિએ) તબ તૂ ઉનકા વાહન બન જાએગા, જિસસે દેવગણ ભી તુમ્હારા સમ્માન કરને લગેંગે
==બાર નામ==
ગણેશજી કે અનેક નામ હૈં લેકિન યે ૧૨ નામ પ્રમુખ હૈં-
સુમુખ, એકદંત,કપિલ, ગજકર્ણક, લંબોદર, વિકટ, વિઘ્ન-નાશ, વિનાયક, ધૂમ્રકેતુ, ગણાધ્યક્ષ, ભાલચંદ્ર, ગજાનન
*પિતા- ભગવાન શિવ
*માતા- ભગવતી પાર્વતી
*ભાઈ- શ્રી કાર્તિકેય
*બહન- માઁ સંતોષી
*પત્ની- દો 1.રિદ્ધિ 2. સિદ્ધિ (દક્ષિણ ભારતીય સંસ્કૃતિ મેં ગણેશજી બ્રહ્મચારી રૂપ મેં દર્શાયે ગયે હૈં)
*પુત્ર- દો 1. શુભ 2. લાભ
*પ્રિય ભોગ (મિષ્ઠાન્ન)- મોદક, લડ્ડૂ
*પ્રિય પુષ્પ- લાલ રંગ કે
*પ્રિય વસ્તુ- દુર્વા (દૂબ) શમી-પત્ર
*અધિપતિ- જલ તત્વ કે
*પ્રમુખ અસ્ત્ર- પાશ, અંકુશ
==જ્યોતિષ અનુસાર==
જ્યોતિષ્શાસ્ત્ર કે અનુસાર ગણેશજી કો કેતુ કે રૂપ મે જાના જાતા હૈ,કેતુ એક છાયા ગ્રહ હૈ,જો રાહુ નામક છાયા ગ્રહ સે હમેશા વિરોધ મે રહતા હૈ, બિના વિરોધ કે જ્ઞાન નહી આતા હૈ, ઔર બિના જ્ઞાન કે મુક્તિ નહી હૈ, ગણેશજી કો માનને વાલોં કા મુખ્ય પ્રયોજન ઉનકો સર્વત્ર દેખના હૈ, ગણેશ અગર સાધન હૈ તો સંસાર કે પ્રત્યેક કણ મે વહ વિદ્યમાન હૈ ઉદાહરણ કે લિયે તો જો સાધન હૈ વહી ગણેશ હૈ, જીવન કો ચલાને કે લિયે અનાજ કી આવશ્યકતા હોતી હૈ, જીવન કો ચલાને કા સાધન અનાજ હૈ, તો અનાજ ગણેશ હૈ, અનાજ કો પૈદા કરને કે લિયે કિસાન કી આવશ્યકતા હોતી હૈ, તો કિસાન ગણેશ હૈ, કિસાન કો અનાજ બોને ઔર નિકાલને કે લિયે બૈલોં કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ તો બૈલ ભી ગણેશ હૈ,અનાજ બોને કે લિયે ખેત કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ, તો ખેત ગણેશ હૈ,અનાજ કો રખને કે લિયે ભણ્ડારણ સ્થાન કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ તો ભણ્ડારણ કા સ્થાન ભી ગણેશ હૈ, અનાજ કે ઘર મે આને કે બાદ ઉસે પીસ કર ચક્કી કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ તો ચક્કી ભી ગણેશ હૈ, ચક્કી સે નિકાલકર રોટી બનાને કે લિયે તવે, ચીમટે ઔર રોટી બનાને વાલે કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ, તો યહ સભી ગણેશ હૈ, ખાને કે લિયે હાથોં કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ, તો હાથ ભી ગણેશ હૈ, મુઁહ મે ખાને કે લિયે દાઁતોં કી આવશ્યક્તા હોતી હૈ, તો દાઁત ભી ગણેશ હૈ, કહને કે લિયે જો ભી સાધન જીવન મે પ્રયોગ કિયે જાતે વે સભી ગણેશ હૈ, અકેલે શંકર પાર્વતે કે પુત્ર ઔર દેવતા હી નહી
==આ પણ જુઓ==
*[[ગણેશ ચતુર્થી]]
{{stub}}
[[Category:દેવી દેવતા]]
| |||