મૂડીવાદ: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

Content deleted Content added
No edit summary
નાનું Proof Read
લીટી ૧:
'''મૂડીવાદ''' સામન્યત: તે [[આર્થિક પ્રણાલી]] અથવા તંત્ર ને કહે છે જેમાં [[ઉત્પાદન નાઉત્પાદનનાં સાધન]] પર નિજીખાનગી સ્વામિત્વમાલિકી હોય છે. આને ક્યારેક "વ્યક્તિગત માલિકી" કે [[પર્યાયવાચી]] તરીકે પણ વાપરવામાં આવે છે. યદ્યપિ અહીં "વ્યક્તિગત" નો અર્થ કોઈ એક વ્યક્તિ પણ થઈ શકે છે અને વ્યક્તિઓ નોવ્યક્તિઓનો સમૂહ પણ. બૃહદબહોળા રીતેઅર્થમાં એમ કહી શકાય કે સરકારી પ્રણાલી સિવાય નિજીખાનગી સ્તર પર સ્વામિત્વમાલિકી વાળા કોઈ પણ આર્થિક તંત્રને પૂંજીવાદીમૂડીવાદી તંત્ર નાતંત્રના નામથી ઓળખી શકાય છે. બીજી રીતે એમ કહી શકાય કે પૂંજીવાદી (મૂડીવાદી) તંત્ર [[નફા]] માટે ચલાવવામાં આવે છે , જેમાં [[નિવેશરોકાણ]], [[વિતરણ]], [[આયઆવક]], [[ઉત્પાદન મૂલ્ય]], [[બાજારબજાર મૂલ્ય]], ઇત્યાદિનુંવિગેરેનું નિર્ધારણ [[મુક્ત બાજારબજાર]]માં [[પ્રતિસ્પર્ધા]] દ્વારા નિર્ધારિત થાય છે.
મુડીવાદ્ સામાન્યત: એવી આર્થીક પ્રણાલી કે તન્ત્ર છે કે જેમા ઉત્પાદન અને તેના સાધનો પર ખાનગી માલિકી હોય છે.
{{substub}}
'''મૂડીવાદ''' સામન્યત: તે [[આર્થિક પ્રણાલી]] અથવા તંત્ર ને કહે છે જેમાં [[ઉત્પાદન ના સાધન]] પર નિજી સ્વામિત્વ હોય છે. આને ક્યારેક "વ્યક્તિગત માલિકી" કે [[પર્યાયવાચી]]તરીકે પણ વાપરવામાં આવે છે. યદ્યપિ અહીં "વ્યક્તિગત" નો અર્થ કોઈ એક વ્યક્તિ પણ થઈ શકે છે અને વ્યક્તિઓ નો સમૂહ પણ. બૃહદ રીતે કહી શકાય કે સરકારી પ્રણાલી સિવાય નિજી સ્તર પર સ્વામિત્વ વાળા કોઈ પણ આર્થિક તંત્રને પૂંજીવાદી તંત્ર ના નામથી ઓળખી શકાય છે. બીજી રીતે એમ કહી શકાય કે પૂંજીવાદી તંત્ર [[નફા]] માટે ચલાવવામાં આવે છે , જેમાં [[નિવેશ]], [[વિતરણ]], [[આય]] [[ઉત્પાદન મૂલ્ય]], [[બાજાર મૂલ્ય]] ઇત્યાદિનું નિર્ધારણ [[મુક્ત બાજાર]માં [[પ્રતિસ્પર્ધા]] દ્વારા નિર્ધારિત થાય છે.
 
મૂડીવાદનો સિદ્દાંત સૌથી પહેલાં [[ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ]] ના ફળસ્વરૂપ [[કાર્લ માર્ક્સ]] ના સિદ્ધાંતની વ્યાખ્યાના સંદર્ભમાં આવ્યો. ૧૯મી સદીમાં અમુક [[જર્મન]] સિંદ્ધાંતકારોએસિદ્ધાંતકારોએ આ અવધારણાને વિકસિત કરવો શુરુ કર્યો જે કાર્લ માર્ક્સના [[પૂંજીમૂડી]] અને [[વ્યાજ]]ના સિદ્ધાંતથી હટીને હતો. વીસમી સદીના આરંભમાં [[મૈક્સમેક્સ વેબર|મેક્સ વેબરે]] આ અવધારણાને એક સકારાત્મક રીતે સે વ્યાખ્યિતવ્યાખ્યાયિત કરી. [[શીત યુદ્ધ]] દરમ્યાન પૂંજીવાદનીમૂડીવાદની અવધારણાને લઈ ખૂબ વિવાદ ચાલ્યો.
 
પૂંજીવાદીમૂડીવાદી આર્થિક તંત્રને [[યુરોપ]]માં સંસ્થાગત ઢાઁચાનો ઢાંચાનું રૂપ સોળમી સદીમાં મળવોમળવું શરૂ થયોથયું. જોકે પૂંજીવાદીમૂડીવાદી પ્રણાલીના પ્રમાણ પ્રાચીન સભ્યતાઓ માંસભ્યતાઓમાં પણ મળે છે પરંતુ આધુનિક યુરોપમાં વધુ પડતી અર્થવ્યસ્થાઓ [[સામંતવાદી વ્યવસ્થા]]ના ક્ષરણ પછી હવે મૂડીવાદી થઈ ચુકી છે.