વૈશ્વિકરણ: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Content deleted Content added
નાનું roboto aldono de: az:Qloballaşma |
નાનું robot Adding: li:Globalisering; cosmetic changes |
||
લીટી ૧:
{{pp-move-indef|small=yes}}
[[
[[
'''ગ્લોબલાઈઝેશન-વૈશ્વિકીકરણ''' (''વૈશ્વિકીકરણ'') શબ્દનો અર્થ થાય છેઃ સ્થાનિક અથવા પ્રાદેશિક સંજોગો, વસ્તુઓનું વૈશ્વિક સ્તરે રૂપાંતર થવાની પ્રક્રિયા. સમગ્ર વિશ્વના લોકોનો એક સમાજ બને અને તેઓ એક સાથે કામ કરે તેવા સંજોગોનું સર્જન કરતી પ્રક્રિયા તરીકે તેને ઓળખાવી શકાય.
આ પ્રક્રિયા આર્થિક, તકનીકી, સામાજિક-સાંસ્કૃતિક અને રાજકીય પરિબળોનું સંયોજન છે.<ref>શેઈલા એલ ક્રોચર. ''વૈશ્વિકીકરણ અને માલિકીપણું: ધી પોલિટિક્સ ઓફ આઈડેન્ટિટિ ઈન અ ચેન્જિંગ વર્લ્ડ.''રોમેન એન્ડ લિટલફિલ્ડ.(૨૦૦૪). પી.૧૦</ref>સામાન્ય રીતે આર્થિક વૈશ્વિકીકરણના સંદર્ભ માટે વૈશ્વિકીકરણ શબ્દનો ઉપયોગ થાય છે, આર્થિક વૈશ્વિકરણ એ [[
[[યુએન|ધી યુનાઈટેડ નેશન્સ]] ([[:en:Un |The United Nations]]) સંયુક્ત રાષ્ટ્ર [[
[[
[[
[[
[[હર્મન ડેલી
== ઈતિહાસ ==
સામાજિક વિજ્ઞાનમાં ૧૯૬૦ના દસકાથી '''''વૈશ્વિકીકરણ''''' નામનો ઉપયોગ થતો આવ્યો છે પરંતુ અર્થશાસ્ત્રીઓ ૧૯૮૦ના દસકાથી તેનો ઉપયોગ કરે છે; જો કે ૧૯૮૦ના દસકાના પાછલા વર્ષો અને ૧૯૯૦ના દસકા સુધી આ વિચાર લોકપ્રિય બન્યો નહોતો. વૈશ્વિકીકરણની વિભાવના અંગે સૌથી પહેલા અમેરિકન ઉદ્યોગપતિમાંથી મંત્રી બનેલા [[
વૈશ્વિકરણને સદીઓ લાંબી પ્રક્રિયા તરીકે જોવામાં આવે છે, જેમાં [[
[[ઈસ્લામિક ગોલ્ડન એજ- સુવર્ણ કાળ|ઈસ્લામિક સુવર્ણકાળ]] ([[:en:Islamic Golden Age|Islamic Golden Age]])એ [[ઈસ્લામિક સુવર્ણકાળ#અર્થતંત્ર|મુસ્લિમ વેપારીઓ]] ([[:en:Islamic Golden Age#Economy|Muslim traders]]) અને [[ઈસ્લામિક સુવર્ણકાળ# નવી શોધનો સમય
[[
૧૬મી અને ૧૭મી સદીમાં યુરોપીય વ્યાપારના વિસ્તરણ દ્વારા વૈશ્વિક એકીકરણ ચાલુ રહ્યું, જ્યારે [[પોર્ટુગીઝ સામ્રાજય
૧૭મી સદીમાં વૈશ્વિકીકરણ વ્યાપારી પ્રવૃત્તિઓનો ભાગ બન્યું અને પહેલી [[
(વિશ્વના સૌથી મોટા સામ્રાજ્ય) [[
૧૯મી સદીને ક્યારેક "વૈશ્વિકીકરણનો પ્રથમ યુગ" કહેવામાં આવે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર, યુરોપની રાજસત્તાઓ વચ્ચેના રોકાણ , તેમની વસાહતોમાં ઝડપી વૃદ્ધિ આ સમયગાળાની લાક્ષણિકતા છે, અને બાદમાં અમેરિકાનું પરિબળ ઉમેરાયું.
લીટી ૩૫:
આફ્રિકાના સહારા વિસ્તારના પ્રદેશો અને પેસિફિક (પ્રશાંત) સમુદ્રના વિસ્તારોનો વિશ્વની પદ્ધતિમાં સમાવેશ થયો. ૨૦મી સદીના પ્રારંભમાં પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધની સાથે "વૈશ્વિકીકરણના પ્રથમ યુગ"ના પતનની શરૂઆત થઈ. સર જ્હોન મેનાર્ડ કેઈન્સ<ref>http://www.pbs.org/wgbh/commandingheights/shared/minitext/tr_show01.html</ref>,
{{cquote| The inhabitant of London could order by telephone, sipping his morning tea, the various products of the whole earth, and reasonably expect their early delivery upon his doorstep. Militarism and imperialism of racial and cultural rivalries were little more than the amusements of his daily newspaper. What an extraordinary episode in the economic progress of man was that age which came to an end in August 1914.}}
૧૯૨૦ના પાછલા દસકા દરમિયાન આર્થિક વ્યવહારોમાં [[સુવર્ણમાન ચલણ પદ્ધતિ|સોનાના માપદંડની કટોકટી]] ([[:en:gold standard|gold standard crisis]]) તથા ૧૯૩૦ના દસકાના પ્રારંભમાં [[
૨૦૦૦ના પાછલા વર્ષોમાં મોટાભાગનું ઔદ્યોગિક જગત ઘેરી [[૨૦૦૦ના પાછલા વર્ષોની મંદી
== આધુનિક વૈશ્વિકીકરણ ==
બીજા વિશ્વયુદ્ધની સાથે શરૂ થયેલી વૈશ્વિકીકરણની પ્રક્રિયા એ મહદઅંશે રાજકારણીઓનું આયોજન હતી, જેમાં તેમણે સમૃદ્ધિ વધારવા અને પરસ્પરનું અવલંબન વધારવા વ્યાપારને અવરોધતા સરહદના સીમાડાઓ દૂર કરવા અને ભવિષ્યના યુદ્ધની શક્યતા ઘટાડવા પ્રયત્ન કર્યા. તેઓની કામગીરી વિશ્વના અગ્રણી રાજકારણીઓ વચ્ચેના કરાર [[બ્રેટ્ટન વૂડ્સ કોન્ફરન્સ (પરિસંવાદ)
આ સંસ્થાઓમાં ઈન્ટરનેશનલ બેન્ક ફોર રીકન્સ્ટ્રક્શન એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ([[વિશ્વ બેન્ક|વર્લ્ડ બેન્ક]] ([[:en:World Bank|World Bank]])) અને [[
આંતરરાષ્ટ્રીય કરારો -જીએટીટી દ્વારા બીજા વિશ્વયુદ્ધ બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર પરના અંકુશો નોંધપાત્ર રીતે ઘટ્યા છે. [[
*મુક્ત વ્યાપારને પ્રોત્સાહન
**[[
**માલની હેરફેરનો ખર્ચ ઘટ્યો, ખાસ કરીને દરિયાઈ માર્ગે થતી હેરફેરમાં સામાનને [[બારદાનોમાં ભરવું|બારદાનોમાં ભરીને મોકલવા]] ([[:en:containerization|containerization]])ના વિકાસથી આ પરિણામ આવ્યું.
**[[
**સ્થાનિક વ્યાપાર માટેની [[
**વૈશ્વિક કોર્પોરેશન માટે સબસિડીઓની રચના
**વધારે નિયંત્રણો સાથે મોટાભાગના દેશોમાં [[
**બૌદ્ધિક સંપત્તિને લગતા નિયંત્રણનો અગ્રણી રાષ્ટ્રો દ્વારા સ્વીકાર (દા.ત.ચીનમાં મંજૂર થયેલી [[પેટન્ટ, નવી શોધ પરનો એકાધિકાર
સાંસ્કૃતિક વૈશ્વિકીકરણના ચાલક બળ બનેલા કમ્યુનિકેશન ટેકનોલોજી અને સમગ્ર વિશ્વમાં પશ્ચિમી સાંસ્કૃતિક ઉદ્યોગના માર્કેટિંગને અતિક્રમણની પ્રક્રિયા તરીકે જોવામાં આવતા હતા અને પરંપરાગત વિવિધતાના ભોગે અમેરિકાનું વર્ચસ્વ સ્થાપવા પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે તેવું મનાતું હતું. જો કે, ટૂંક સમયમાં જ પ્રતિકારરૂપે વૈશ્વિકીકરણનો વિરોધ કરવા અને પ્રાદેશિક ઓળખના રક્ષણ માટેની અને વૈયક્તિક લાક્ષણિકતાઓ સાચવી રાખવાની ઝુંબેશ શરૂ થઈ, પરંતુ મહદ અંશે તેને નિષ્ફળતા મળી. <ref>જુર્ગેન ઓસ્ટેરહેમેલ અને નિએલ્સ પી. પીટરસન. વૈશ્વીકીકરણઃ ટૂંકો ઈતિહાસ. (૨૦૦૫) પી.૮</ref>
[[
યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકા પર થયેલા [[૯/૧૧ આતંકવાદી હુમલો
૧૯૭૦માં વિશ્વ નિકાસ [[
== વૈશ્વિકીકરણની મૂલવણી ==
[[
[[
[[આર્થિક વૈશ્વિકીરણ|આર્થિક વૈશ્વિકીકરણ]] ([[:en:economic globalization|economic globalization]])ને ઊંડાણથી જોઈએ તો જણાશે કે તેને અનેક રીતે મૂલવી શકાય છે.વૈશ્વિકીકરણના લાક્ષણિકતા ગણાતા ચાર મુખ્ય આર્થિક પ્રવાહો આના કેન્દ્રમાં છેઃ
*[[
*[[
*[[મૂડી (અર્થશાસ્ત્ર)|મૂડી]] ([[:en:Capital (economics)|Capital]]) એટલે કે રાષ્ટ્રીય આવક અથવા વસતીની માથા દીઠ આવકના અનુપાતમાં બહારથી આવતું કે બહાર જતું સીધુ રોકાણ
*[[
વૈશ્વિકીકરણ એ માત્ર આર્થિક ઘટના નહી હોવાના કારણે વૈશ્વિકીકરણની મૂલવણીનો બહુપરિમાણિય અભિગમ તાજેતરમાં સ્વિસ [[વિચારકો
[[
== વૈશ્વિકીકરણની અસરો ==
વૈશ્વિકીકરણને વિવિથ પાસાઓ છે, જે વિશ્વને અનેક રીતે અસર કરે છેઃ જેમ કે,
લીટી ૮૨:
*''આર્થિક'' - વૈશ્વિક સહિયારા બજારની અનૂભૂતિ, જેનો આધાર નાણા અને માલ સામાનના વિનિમય અંગેની સ્વતંત્રતા પર છે. આ બજારોના એકબીજા સાથેના જોડાણનો અર્થ એવો થાય છે કે કોઈપણ એક દેશનું અર્થતંત્ર ભીંસમાં મૂકાય તો તેની અસર માત્ર જે-તે દેશ પૂરતી મર્યાદિત રહેતી નથી.
*''રાજકીય'' - કેટલાકના મતે "વૈશ્વિકીકરણ"નો અર્થ થાય છે વિશ્વ સરકારનું સર્જન અથવા સરકારોની સાંઠગાઠ (દા.ત. ડબલ્યુટીઓ, વર્લ્ડ બેન્ક અને આઈએમએફ) કે જેઓ સરકારો વચ્ચેના સંબંધો પર નિયંત્રણ રાખે છે અને સામાજિક-આર્થિક વૈશ્વિકીકરણમાંથી ઉદભવતા અધિકારોની ખાતરી આપે છે.<ref>સ્ટિપો, ફ્રાન્સેસ્કો. ''વર્લ્ડ ફેડરાલિસ્ટ મેનિફેસ્ટો રાજકીય વૈશ્વિકીકરણ અંગે માર્ગદર્શન- ગાઈડ ટુ પોલિટિકલ ગ્લોબલાઈઝેશન'' આઈએસબીએન ૯૭૮-૦-૯૭૯૪૬૭૯-૨-૯, http://www.worldfederalistmanifesto.com</ref>રાજકીય દ્રષ્ટિએ વિશ્વની સત્તાઓ વચ્ચે યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સે શક્તિશાળી સ્થાન ભોગવ્યું છે, જેનું કારણ તેનું મજબૂત અને સમૃદ્ધ અર્થતંત્ર છે. વૈશ્વિકીકરણના પ્રભાવની સાથે અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સના પોતાના અર્થતંત્રની મદદથી ચીનના લોકોએ પાછલા દસકામાં પ્રચંડ વિકાસનો અનુભવ કર્યો છે. વહેણો દ્વારા અંદાજવામાં આવતા દરની ગતિએ ચીને વિકાસકૂચ ચાલુ રાખે તો આગામી ૨૦ વર્ષમાં ચીન વિશ્વના અગ્રણી દેશોમાં મોખરાનું સ્થાન મેળવે તેવી શક્યતા છે. વિશ્વ સત્તાનુ સ્થાન મેળવવા અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સની સ્પર્ધા કરવા ચીન પાસે પૂરતી સંપત્તિ, ઉદ્યોગો અને ટેકનોલોજી હશે. <ref>હર્સ્ટ ઈ. ચાર્લ્સ.સામાજિક અસમાનતાઃ સ્વરૂપ, કારણો અને સંજોગો, છઠ્ઠી આવૃત્તિ. પી. ૯૧</ref>.
*''માહિતિપૂર્ણ''- ભૌગોલિક રીતે દૂર આવેલા સ્થળો વચ્ચે માહિતિના પ્રવાહમાં વૃદ્ધિ. આને ફાઈબર ઓપ્ટિક કમ્યુનિકેશન્સ, સેટેલાઈટ, ટેલિફોન અને [[
*''ભાષા'' - સૌથી વધુ લોકપ્રિય ભાષા ઈંગ્લિશ છે.<ref>http://www.answerbag.com/q_view/53199</ref>
**વિશ્વના ૭૫ ટકા જેટલા મેઈલ, ટેલેક્સ અને ઈંગ્લિશમાં છે.
લીટી ૮૯:
*''સ્પર્ધા'' - નવા વૈશ્વિક વ્યાપાર બજારમાં ટકવા માટે બહેતર ઉત્પાદકતા અને સ્પર્ધામાં વૃદ્ધિ જરૂરી છે. બજારો વિશ્વવ્યાપી બની રહ્યા હોવાથી વિવિધ ક્ષેત્રની કંપનીઓએ તેમના ઉત્પાદન સુધારવા પડે છે અને સ્પર્ધાનો સામનો કરવા ટેકનોલોજીનો વધારે કુશળ ઉપયોગ કરવો પડે છે.<ref>http://workinfonet.bc.ca/lmisi/Making/CHAPTER2/TANDG1.HTM</ref>
*''ઈકોલોજિકલ'' પર્યાવરણને લગતું વિજ્ઞાન - પર્યાવરણ સમક્ષ ઉભા થઈ રહેલા વૈશ્વિક પડકારોને આંતરરાષ્ટ્રીય સહકારથી ઉકેલી શકાય છે, જેમ કે [[ક્લાઈમેટ ચેન્જ, વાતાવરણમાં ફેરફાર|વાતાવરણમાં પેરપાર]] ([[:en:climate change|climate change]]), સરહદો ઓળંગીને દૂર સુધી ફેલાતું પાણી અને હવાનું પ્રદૂષણ, સમુદ્રમાં વધારે પડતી માછીમારી અને અતિક્રમણ કરતી પ્રજાતિઓનો ફેલાવો. પર્યાવરણને લગતા ઓછા નિયંત્રણો સાથે વિકાસશીલ દેશોમાં ઘણા કારખાના સ્થપાઈ રહ્યા હોવાથી વૈશ્વિકતા અને મુક્ત વ્યાપાર પ્રદૂષણ વધારી શકે છે. બીજી બાજુ, ઈતિહાસ એ બાબતનો સાક્ષી છે કે આર્થિક વિકાસ માટે "ગંદો" ઔદ્યોગિક તબક્કો જરૂરી છે અને એવી પણ દલીલ થાય છે કે નિયંત્રણોના નામે વિકાસશીલ રાષ્ટ્રોને જીવનધોરણ સુધારવાની તકથી વંચિત રાખવા જોઈએ નહિ.
*''સાંસ્કૃતિક'' - સાંસ્કૃતિક સંપર્કોનું મિશ્રણ, [[જાગૃતિ|ચેતના]] ([[:en:consciousness|consciousness]])ની નવી શ્રેણીઓનું આગમન અને સાંસ્કૃતિક પ્રવાહોનું પ્રતિનિધત્વ કરતી ઓળખ, જીવનધોરણ સુધારવાની અને વિદેશી ઉત્પાદનો તથા વિચારોને માણવાની ઈચ્છા, નવી ટેકનોલોજી તથા આદતોનો સ્વીકાર અને "વિશ્વ સંસ્કૃતિ"માં ભાગીદારી. [[
**[[
**ગ્રેટર ઈન્ટરનેશનલ [[મુસાફરી
**વધારે મોટુ [[
**અન્ય દેશોમાં (તેમની સંસ્કૃતિમાં સ્વીકારાયેલા) સ્થાનિક કન્ઝ્યુમર ઉત્પાદનોનો ફેલાવો (દા.ત. ખાદ્ય વસ્તુઓ)
**ફેડ્સ અને પોપની વિશ્વવ્યાપી સંસ્કૃતિ, જેમ કે [[
**વિશ્વમાં જાણીતી [[ફિફા વર્લ્ડ કપ|ફીફા વર્લ્ડ કપ]] ([[:en:FIFA World Cup|FIFA World Cup]]) અને [[
**ન્યૂ મીડિયામાં મલ્ટિનેશનલ કોર્પોરેશનોનું જોડાણ. રગ્બી ટીમ [[
| last = Scherer
| first = J.
લીટી ૧૦૭:
| year = 2007
}} [http://0-www-ca3.csa.com.prospero.murdoch.edu.au/ids70/view_record.php?id=2&recnum=11&log=from_res&SID=7nus1npgqrn36608043cjgh1b3&mark_id=search%3A2%3A35%2C10%2C20] </ref>
*''સામાજિક'' - માનવીય મદદ અને વિકાસના પ્રયત્નનો સાથે વિશ્વ જાહેર નીતિના મહત્વના પ્રતિનિધિ તરીકે [[
*''તકનીકી''
**[[વૈશ્વિક ટેલિકમ્યુનિકેશનનું માળખુ|વૈશ્વિક ટેલિકમ્યુનિકેશન માળખા]] ([[:en:global telecommunications infrastructure|global telecommunications infrastructure]])નો વિકાસ અને સરહદો ઓળંગીને આવતા ડેટાનો પ્રવાહ, [[
**વૈશ્વિક સ્તરે [[કોપીરાઇટ કાયદો|કોપીરાઈટ કાયદા]] ([[:en:copyright law|copyright law]])ઓ, [[
*''કાયદેસર/નૈતિક''
**[[
**[[
વૈશ્વિકીકરણના હકારાત્મક પાસાઓ જાણવા ખૂબ જ સરળ છે અને તેના મોટા ફાયદા દરેક જગ્યાએ નજરે ચડે છે, ત્યારે તેના કેટલાક નકારાત્મક ફળ પણ છે જે માત્ર કેટલાક કોર્પોરેશનને વૈશ્વિક બનવા માટે પ્રોત્સાહન આપતા પાસાઓનું અથવા તેના પરિણામોનું ફળ હોઈ શકે છે.
વૈશ્વિકીકરણ- વિશ્વભરમાં અર્થતંત્રો અને સમાજોનું વધતું જતું [[
'''[[
1980ની નબળી આર્થિક નીતિઓના પરિણામે કોમોડિટી બજારમાં કડાકો આવ્યો હતો, તેના પરિણામે ઋણની કટોકટી સર્જાઈ હતી, કારણ કે એલડીસીએ કોમોડિટીનું ઉત્પાદન વધારવાનો અને આર્થિક વૃદ્ધિનો પ્રયાસ કર્યા હતા અને મોટા પ્રમાણમાં નાણા ઉધાર લીધા હતા. બેન્કોએ ત્યાર બાદ નવી લોન અને વર્તવ્યાજદરની પુનઃગોઠવણી તે સમયે વૈશ્વિકરણે તેમને કોમોડિટીની કિંમતો ઘટાડવા ફરજ પાડી હતી. એલડીસીઓ માટે કોમોડિટી એ આવકનો મુખ્ય સ્રોત હતી, જેના કારણે દેવાની ચૂકવણી કે તેમાં ઘટાડો કરવાનું તેમના વધારે અઘરુ બન્યું અને પરિણામે ઘણા કોમોડિટી ક્ષેત્રોમાં બેરોજગારી આવી.
લીટી ૧૩૧:
આઉટસોર્સિંગ અને ઓફશોરિંગ જેવા વલણો એ વૈશ્વિકીકરણનું સીધું પરિણામ છે અને તેના લીધે સાંસ્કૃતિક વૈવિધ્ય સમસ્યારૂપ બની શકે તેવા કામના વાતાવરણનું સર્જન થયું છે. અમેરિકાની એક કંપની કે જ્યાં સમયપાલન એ મહત્વનું છે મિટિંગ હંમેશા સમય પર જ શરૂ થાય છે, આ કંપની દક્ષિણ અમેરિકા અથવા ફ્રાન્સમાં ઓફિસ શરૂ કરે તો સમાધાનનો સામનો કરવો પડે, કારણ કે આ સ્થળોએ મિટિંગમાં 10-15 મિનિટ મોડા પહોંચવાનું સ્વીકાર્ય છેઃ બરાબર સમયે પહોંચે તેને 'બ્રિટિશ ટાઈમ'<ref>ધી ઈકોનોમિસ્ટ, વેનેઝુએલા પર લેખ</ref> કહેવામાં આવે છે
'''[[સ્વેટશોપ્સ-તકલીફોની દુકાન
ગરીબ રાષ્ટ્રો માટે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારનો દરવાજો કે જે અન્ય સ્રોતનો માર્ગ મોકળો કરે છે તેને વૈશ્વિકીકરણ કહી શકાય. કોઈ દેશ કે રાષ્ટ્ર પાસે પોતાની જમીનમાં પકવેલા કે તેમાંથી ખાણ પ્રવૃત્તિ દ્વારા મેળવેલા ઉત્પાદનો ઓછા હોય ત્યારે વિશાળ કોર્પોરેશનોને આવા દેશોનો લાભ લેવાની અને “ગરીબી નિકાસ“ કરવાની તક દેખાય છે. આર્થિક વૈશ્વિકીકરણના પ્રારંભિક પરિણામો તરીકે વ્યાપાર અને કોર્પોરેટ વૃદ્ધિ તરીકે નોંધાયા છે ત્યારે હકીકતમાં ઘણા વધારે ગરીબ રાષ્ટ્રોમાં વૈશ્વિકીકરણ એ નીચા [[
વૈશ્વિકીકરણના વિરોધીઓ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા ઉદાહરણોમાંનું એક છેઃ ઉત્પાદકો દ્વારા ”[[
તકલીફોની દુકાન વિરોધી અભિયાન માટે અને લોકોને શિક્ષિત કરવા માટે વિશ્વવ્યાપી એજન્સીઓ સ્થાપવામાં આવી છે. “ધી ડીસન્ટ વર્કિંગ કંડિશન એન્ડ ફેર કોમ્પિટિશન એક્ટ“- કામ માટેનું યોગ્ય વાતાવરણ અને સ્વચ્છ સ્પર્ધા ધારો- એ અમેરિકામાં [[
ચોક્કસ રીતે વાત કરીએ તો, મૂળ ધોરણોમાં [[
[[
'''[[
એક પાવરફૂલ સ્રોતે સમગ્ર વિશ્વમાંથી સાંસ્કૃતિક સરહદો તોડી નાખી છે. આ પ્રભાવશાળી સાધન કયુ છે?તે છે ઈન્ટરનેટ અને શોધો માટેની તેની અનંત સંભાવના.ઈન્ટરનેટના માધ્યમથી વ્યક્તિ વિશ્વના ગમે તે ખૂણે સરળતાથી સંપર્ક કરી શકે છે. સમગ્રતયા અલગ પદ્ધતિ જીવન જીવતી વ્યક્તિ સાથે તે વાતચીત કરી શકે છે અને આમ છતાં બંને વચ્ચે એક સમાનતા છે, ઈન્ટરનેટ. ભાષાનું બંધન હોય તો ફ્લિકર, કોઈ ફોટ શેરિંગ સાઈટ વડે સિંગાપોર કે જર્મનીના લોકો એક પણ શબ્દ વગર એકસરખી રીતે વાતચીત કરી શકે છે. ઈન્ટરનેટે સાચા અર્થમાં વિશ્વને નાનકડુ બનાવી દીધું છે.
લીટી ૧૫૨:
{{cquote|[[Alan Greenspan]] has proclaimed himself "shocked" that "the self-interest of lending institutions to protect shareholders' equity" proved to be an illusion... The [[Reagan]]-[[Thatcher]] model, which favored finance over domestic manufacturing, has collapsed. ... The mutually reinforcing rise of [[financialization]] and [[globalization]] broke the bond between American capitalism and America's interests. ...we should take a cue from [[Scandinavia]]'s [[social capitalism]], which is less manufacturing-centered than the German model. The Scandinavians have upgraded the skills and wages of their workers in the retail and service sectors -- the sectors that employ the majority of our own workforce. In consequence, fully employed impoverished workers, of which there are millions in the United States, do not exist in Scandinavia.<ref>[[Harold Meyerson]], [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2009/03/11/AR2009031103218.html?wpisrc=newsletter "Building a Better Capitalism"], The [[Washington Post]], March 12, 2009.</ref>}}
== વૈશ્વીકીકરણની તરફેણમાં (વૈશ્વિકવાદ) ==
[[
<!-- Unsourced image removed: [[Image:Bangalore.jpg|thumb|Globalization has brought foreign companies to [[Bangalore]], India]] -->
[[
{{quote|One of the ironies of the recent success of India and China is the fear that... success in these two countries comes at the expense of the United States. These fears are fundamentally wrong and, even worse, dangerous. They are wrong because the world is not a zero-sum struggle... but rather is a positive-sum opportunity in which improving technologies and skills can raise living standards around the world.|[[Jeffrey D. Sachs]]|The End of Poverty, 2005
}}
[[લેઈસેઝ- વાજબી મૂડીવાદ
[[લોકશાહી વૈશ્વીકીકરણ|લોકશાહી વૈશ્વિકીકરણ]] ([[:en:democratic globalization|democratic globalization]])ના સમર્થકોને ક્યારેક વૈશ્વિકવાદીઓ તરફી ગણવામાં આવે છે. તેઓ માને છે કે વૈશ્વિકીકરણનો પહેલો તબક્કો બજારલક્ષી હતો અને ત્યાર બાદના તબક્કામાં [[
ભૂતપૂર્વ [[કેનેડિયન સંસદ
વૈશ્વિકીકરણના સમર્થકોની દલીલ છે કે વૈશ્વિકીકરણ વિરોધી ઝુંબેશમાં પોતાનો અભિપ્રાય સાચો ઠેરવવા [[અવિશ્વસનીય પુરાવા
*વિશ્વ બેન્કના આંકડા અનુસાર 1981થી 2001 સુધીમાં રોજની એક ડોલર અથવા તેનાથી ઓછી આવક મેળવતા લોકોની સંખ્યા 1.5 અબજથી ઘટીને 1.1 અબજ થઈ છે. આ સાથે જ વિશ્વી વસતી પણ વધી છે, જેના લીધે ટકાની દ્રષ્ટિએ વિકાસશીલ દેશોમાં આવા લોકોની સંખ્યા વસતીના 40 ટકાથી ઘટીને 20 ટકા થઈ છે.<ref>"1980ના દસકાની શરૂઆતથી વિશ્વના સૌથી વધુ ગરીબો કઈ રીતે ખર્ચ મેળવે છે?"શાઓહુઓ ચેન અને માર્ટિન રેવેલિઅન દ્વારા.[http://econ.worldbank.org/external/default/main?ImgPagePK=64202990&entityID=000112742_20040722172047&menuPK=64168175&pagePK=64210502&theSitePK=477894&piPK=64210520]
લીટી ૨૦૧:
'''સ્રોતઃ વિશ્વ બેન્ક, ગરીબી અંદાજો''', 2002'''<ref name="World Bank, Poverty Rates, 1981 - 2002">{{cite web|url=http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/table2-7.pdf|title=World Bank, Poverty Rates, 1981 - 2002|accessdate=2007-06-04|format=PDF}}</ref>
*વિશ્વને એક સમગ્ર એકમ તરીકે જોઈએ તો [[
*[[બીજુ વિશ્વ યુદ્ધ|બીજા વિશ્વ યુદ્ધ]] ([[:en:World War II|World War II]])થી માંડીને વિકાસશીલ દેશોમાં [[
*લોકશાહીમાં નાટ્યાત્મક ઢબે વધારે થયો છે અને ૨૦૦ના વર્ષમાં દરેક રાષ્ટ્ર [[વૈશ્વિક મતાધિકાર|સાર્વત્રિક મતાધિકાર]] ([[:en:universal suffrage|universal suffrage]]) ધરાવતો હતો જ્યારે કે ૧૯૦૦માં આવા રાષ્ટ્રોનું પ્રમાણ ૬૨.૫% હતું.<ref>[http://www.freedomhouse.org/reports/century.html ફ્રીડમ હાઉસ] મુક્ત ગૃહ</ref>
*મહિલાઓને નોકરી અને આર્થિક સલામતી મળવાથી [[
*રોજની માથાદીઠ ૨,૨૦૦ [[
*૧૯૫૦થી ૧૯૯૯ની વચ્ચે વિશ્વનો સાક્ષરતા દર ૫૨%થી વધીને ૮૧% થયો. ખાસ કરીને મહિલા સાક્ષરતા ક્ષેત્રે પ્રગતિ સધાઈઃ પુરષોની સરખામણીમાં મહિલાઓનો સાક્ષરતા દર ૧૯૭૦માં ૫૯% ટકા હતો, જે ૨૦૦માં ૮૦% થયો.<ref>[http://reason.com/news/show/34961.html બેઈલી, આર.(૨૦૦૫). ગરીબો કદાચ ધનવાન નહિ બન્યા હોય, પરંતુ તેમનું આયુષ્ય વધ્યુ છે.]</ref>
*૧૯૬૦માં શ્રમ બળમાં બાળકોનું પ્રમાણ ૨૪% હતું, જે ૨૦૦માં ૧૦% થયું.<ref>[http://www.oxfordleadership.com/DataFiles/homePage/Projects/OLA_Mexico%20_Award_Oct%2020_2006.pdf ઓક્સફોર્ડ લીડરશિપ એકેડમી.]</ref>
*કાર, રેડિયો અને ટેલિફોનમાં વીજવપરાશનું વલણ વધી રહ્યું છે અને સાથે જ સ્વચ્છ પાણી મેળવતા લોકોનું પ્રમાણ પણ વધી રહ્યું છે. <ref>[http://dx.doi.org/10.1016/j.worlddev.2004.06.016 ચાર્લ્સ કેની, વાય આર વી વરિડ અબાઉટ ઈનકમ? આપણે આવક માટે કેમ ચિંતિત છીએ?મહત્વ ધરાવતી તમામ વસ્તુઓ મહદઅંશે રૂપાંતર છે, વિશ્વ બેન્ક, વોલ્યુમ ૩૩, અંક ૧, જાન્યુઆરી ૨૦૦૫, પાના ૧-૧૯]</ref>
*''[[
વૈશ્વિકીકરણના ટીકાકારો [[
== વૈશ્વિકીકરણ-વિરોધી ==
{{main|Anti-globalization}}
વૈશ્વિકીકરણના [[
પોતાનું સાર્વભૌમત્વ દર્શાવવા માટે અને લોકશાહી નિર્ણયની પ્રક્રિયા દર્શાવવા માટે રાજ્ય દ્વારા લેવાયેલા પલગા અથવા પ્રક્રિયાનો પણ વૈશ્વિકીકરણ-વિરોધમાં માં સમાવેશ થઈ શકે છે. લોકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થળાંતરને નિયંત્રિત રાખવા લેવાતા પગલા, માલસામાન અને માન્યતા, વિશેષ રીતે [[
"વૈશ્વિક-વિરોધી"અથવા "સંશયવાદી" ગણાતા (હિર્સ્ટ અને થોમ્પસન) કેટલાક લોકો<ref>હિર્સ્ટ એન્ડ થોમ્પસન "વૈશ્વિકીકરણનું ભવિષ્ય " પ્રકાશિતઃ કોર્પોરેશન ને સંઘર્ષ, વોલ્યુમ 37, નં.3, 247-265 (2002) ઓડીઆઈઃ 10.1177/0010836702037003671http://cac.sagepub.com/cgi/content/short/37/3/247</ref> વ્યાખ્યાને અસ્પષ્ટ અને ભૂલ ભરેલી ગણાવે છે<ref>મોરિસ, ડગલાસ "વૈશ્વિકીકરણ અને પ્રસાર માધ્યમ લોકશાહી. ઈન્ડીમીડિયાનો કિસ્સો ", ''નેટવર્ક સોસાયટીનું ઘડતર'', [[
[http://convention.allacademic.com/asa2003/view_paper_info.html?pub_id=179&part_id1=13161]
પોડોબ્નિક, બ્રુસ, ''વૈશ્વિકીકરણનો વિરોધઃ વૈશ્વિકીકરણ વિરોધી અભિયાનોમાં ઘટનાચક્ર અને ક્રમિક વિકાસ'', પી.૨.</ref>.
લીટી ૨૨૬:
જેમાં પ્રતિનિધિત્વ, માનવ અધિકાર અને સમાનતાની માગ હોય છે.
જોસેફ સ્ટિગ્લિટ્ઝ અને એન્ડ્ર્યુ ચાર્લટન લખે છે<ref>સ્ટિગ્લિટ્ઝ, જોસેફ એન્ડ ચાર્લટન ''ફેર ટ્રેડ ફોર ઓલઃ હાઉ ટ્રેડ કેન પ્રમોટ ડેવલપમેન્ટ'' તમામ માટે યોગ્ય વ્યાપારઃ વ્યાપાર કઈ રીતે વિકાસને પ્રોત્સાહન આપી શકે. ૨૦૦૦૫ પી. ૫૪ એન. ૨૩</ref>: {{cquote|The anti-globalization movement developed in opposition to the perceived negative aspects of globalization. The term 'anti-globalization' is in many ways a misnomer, since the group represents a wide range of interests and issues and many of the people involved in the anti-globalization movement do support closer ties between the various peoples and cultures of the world through, for example, aid, assistance for refugees, and global environmental issues.}} આ દ્રષ્ટિ સાથે સંકળાયેલા કેટલાક સભ્યો પોતાની જાતને '''[[ગ્લોબલ જસ્ટિસ મૂવમેન્ટઃ આંતરરાષ્ટ્રીય ન્યાય ચળવળ|વૈશ્વિક ન્યાય ચળવળ]] ([[:en:Global Justice Movement|Global Justice Movement]])''' તરીકે ઓળખાવવાનું પસંદ કરે છે, '''કોર્પોરેટ-વૈશ્વિકીકરણ વિરોધી ઝુંબેશ''', '''ચળવળોની ચળવળ''' (ઈટાલીમાં લોકપ્રિય શબ્દ), "'''[[ઓલ્ટર-ગ્લોબલાઈઝેશન- વૈશ્વિકીકરણને બદલો
આર્થિક વૈશ્વિકીકરણના વર્તમાન વહેણનો વિરોધ કરનાર વિવેચકો માને છે કે પૃથ્વીના જીવચક્રને પહોંચી રહેલી અસહ્ય હાનિ સંદર્ભે પૃ્થવીને થઈ રહેલા નુકસાન તથા મનુષ્યએ ચૂકવવી પડતી કિંમત માટે વૈશ્વિકીકરણ જવાબદાર છે એટલે કે ગરીબી, અસામનતા, વિભિન્ન દેશ અને મૂળના લોકોના મિશ્રણથી ઉભી થતી વિસંવાદિતા, અન્યાય જેવી વસ્તુઓ ભોગવીને માનવીએ ચૂકવવી પડતી કિંમત માટે તથા તથા પરંપરાગત સંસ્કૃતિના થઈ રહેલા હ્રાસ માટે વૈશ્વિકીકરણ સાથે સંકળાયેલુ આર્થિક પરિવર્તન જવાબદાર છે. વિકાસ પ્રક્રિયાની ગણતરી વિશ્વ બેન્ક જેવી સંસ્થાઓ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા જીડીપી જેવા માપદંડોને તેઓ સીધો પડકાર ફેંકે છે અને [[
વૈશ્વિકીકરણ અને વૈશ્વિકીકરણ વિરોધી શબ્દોનો વિવધ રીતે ઉપયોગ થાય છે. [[
}}
લીટી ૨૩૬:
વિવેચકોની દલીલ છે કેઃ
*'''વધારે ગરીબ રાષ્ટ્રો'''ને ક્યારેક નુકસાન થાય છેઃ વૈશ્વિકીકરણથી દેશો વચ્ચેના મુક્ત વ્યાપારને પ્રોત્સાહન મળે છે તે વાત સાચી છે, પરંતુ તેના નકારાત્મક સંજોગો પણ છે કારણ કે કેટલાક દેશો તેમના રાષ્ટ્રીય બજારને બચાવવા પ્રયત્ન કરે છે. સામાન્ય રીતે વધારે ગરીબ રાષ્ટ્રોની મુખ્ય નિકાસ કૃષિ સામાન હોય છે. મોટા દેશો ઘણીવાર પોતાના ખેડૂતોને સબસિડીનો લાભ આપે છે. (જેમ કે [[ઈયુ- યુરોપીય યુનિયન
*ગરીબ વિદેશી કામદારોનું '''શોષણ'''. મજબૂત ઔદ્યોગિક તાકાતો સામે રક્ષણ કરવામાં નબળા દેશોની નિષ્ફળતાના કારણે આવા દેશના લોકોનું શોષણ થઈ રહ્યું છે અને તેઓ સસ્તા મજૂર બની રહ્યા છે. રક્ષણના અભાવના કારણે શક્તિશાળી ઔદ્યોગિક રાષ્ટ્રોની કંપનીઓ કામદારોને પૂરતો પગાર આપીને અત્યંત લાંબા કલાકો સુધી અને અસુરક્ષિત સ્થિતિઓમાં કામ કરાવી શકે છે, જો કે અર્થશાસ્ત્રીઓ માને છે કે માલિકોના સ્પર્ધાત્મક બજારમાં પોતાની મરજીથી આવા સંજોગોમાં કામદારો કામ કરતા હોય તો પણ તેને "શોષણ" ગણાવી શકાય. સસ્તા મજૂરોની વિપુલતાના કારણે શક્તિશાળી રાષ્ટ્રોને દેશો વચ્ચે સામનતા નહિ લાવવા માટે પ્રોત્સાહન મળે છે. આ રાષ્ટ્રો ઔદ્યોગિક દેશ તરીકે વિકાસ કરે તો વિકાસની સાથે ધીમે ધીમે સસ્તા મજૂરોની ફોજ પણ અદ્રશ્ય થઈ જશે. એ વાત સાચી છે કે કામદારો પોતાની નોકરી છોડવા માટે સ્વતંત્ર છે, પરંતુ ઘણા ગરીબ રાષ્ટ્રોમાં રોજગારીની અપ્રાપ્યતા એટલે કામદારો અને તેમના પરિવાર માટે આનો અર્થ ભૂખમરો થાય છે.<ref>ચોસુડોવસ્કી, મિશેલગરીબીનું વૈશ્વિકીકરણ અને નવી વિશ્વ શ્રેણી/ મિશેલ ચોસુડોવસ્કી દ્વારા. આવૃત્તિ બીજી.ઈમ્પ્રિન્ટ શેન્ટી બે, ઓએનટી.: ગ્લોબલ આઉટલૂક સી૨૦૦૩.</ref>
*'''આઉટસોર્સિંગ''' તરફ સ્થળાંતરઃ ઓછા ખર્ચે મળતા ઓફશોર કામદારોએ કોર્પોરેશનોને પોતાનું ઉત્પાદન વિદેશોમાં ખસેડવા લલચાવી છે. મેન્યુફેક્ચરિંગ ક્ષેત્રના છૂટા કરાયેલા કામદારોએ સેવા ક્ષેત્રમાં કામ કરવુ પડે છે, જ્યાં વેતન અને લાભ ઓછા હોય છે, પરંતુ ટર્નઓવર ઉંચુ હોય છે .{{Fact|date=October 2008}}અમેરિકામાં વધતી જતી આર્થિક અસામનતાનું મુખ્ય પાસુ ગણાતા મધ્યમવર્ગ{{Fact|date=October 2008}}ને નબળો બનાવવામાં આ પરિબળે ફાળો આપ્યો છે .{{Fact|date=October 2008}}મોટાપાયે છટણી અને અન્ય દેશોમાં આઉટસોર્સિંગના કારણે એક સમયે મધ્યમવર્ગમાં આવતા પરિવારો નીચલા સ્તરે મૂકાઈ ગયા છે. આનો અર્થ એવો પણ થાય કે પ્રગતિના પગથિયારૂપ ગણાતા મધ્યમવર્ગની બાદબાકીના કારણે ગરીબીના ચક્રમાંથી બહાર નીકળવાનું ગરીબો માટે હવે વધારે મુશ્કેલ બન્યું છે.<ref>ધી ડીક્લાઈનિંગ મિડલ ક્લાસઃ એક વિશ્લેષણ, પેટ્રિક જે. મેકમોહન, જ્હોન એચ ટ્શેટ્ટર, દ્વારા જરનલ આર્ટિકલ, મંથલી લેબર રીવ્યૂ, વોલ.૧૦૯, ૧૯૮૬</ref>
*'''નબળા મજૂર સંગઠનો''': હંમેશા વિકસતી જતી કંપનીઓની સમાંતરે સસ્તા મજૂરોનો વધારાનો જથ્થો ઉપલબ્ધ હોવાથી યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સમાં મજૂર સંગઠનોને નબળા બનાવ્યા છે.સભ્યોની સંખ્યા ઘટવા માંડે ત્યારે સંગઠનો તેમની અસરકારકતા ગુમાવે છે. પરિણામે કામદારો બદલવા સક્ષમ, ઓછુ વેતન આપતા તથા યુનિયન રહિત નોકરીનો એક માત્ર વિકલ્પ આપતા કોર્પોરેશનો પર આવા સંગઠનો ઓછુ પ્રભુત્વ ધરાવે છે. <ref name="Hurst E. Charles P.41"/>
ડિસેમ્બર ૨૦૦૭માં [[
વૈશ્વિકીકરણના ટીકાકારો કાયમથી ભારપૂર્વક જણાવતા આવ્યા છે કે કોર્પોરેટ હિતો મુજબ હંમેશા વૈશ્વિકીકરણની પ્રક્રિયા પાસે મધ્યસ્થી કરાવાય છે અને તેનાથી વૈકલ્પિક વૈશ્વિક સંસ્થા અને નીતિઓની શક્યતા ઉભી થાય છે, તેઓ માને છે કે આ સ્થિતિ સમગ્ર પૃથ્વીના ગરીબ અને કામકાજી વર્ગના નૈતિક દાવાઓ અને પર્યાવરણે લગતી ચિંતાઓની વધારે સમાન ધોરણે કાળજી રાખે છે.<ref>[http://www.forumsocialmundial.org.br/index.php?cd_language=2&id_menu= ફોરમ સોશિયલ મુનડાયલ]</ref>
ચળવળ ખૂબ વ્યાપક છે{{Fact|date=October 2008}}, તેમાં ચર્ચ સમૂહો, રાષ્ટ્રીય મુક્તિવાદી પક્ષો, [[ખેડૂતવર્ગ|ખેડૂત]] ([[:en:peasant|peasant]]) સંગઠનવાદીઓ, બૌદ્ધિકો, કલાકારો, [[રક્ષણ કરનાર
તાજેતરના આર્થિક વૈશ્વિકીકરણના ટીકાકારોએ ઉપસ્થિત કરેલા મહત્વના મુદ્દાઓમાં બે દેશ વચ્ચે અને દેશની અંદરના વિસ્તારોમાં ઉભી થઈ રહેલી આવકની અસાનતાનો સમાવેશ થાય છે અને તેમનું કહેવું છે કે આ બધી પ્રક્રિયાઓના કારણે અસાનતા વધી રહી છે. ૨૦૦૧ના એક લેખમાં જણાવાયું હતું કે ૮માંથી ૭ માપદંડોને જોતા લાગે છે કે ૨૦૦૧માં પૂરા થતા ૨૦ વર્ષ દરમિયાન આવકની અસાનતા વધી છે.આ ઉપરાંત, "૧૯૮૦ના દસકાથી વિશ્વના નીચલા વિસ્તારોમાં આવકની વહેંચણી કદાચ સંપૂર્ણપણે પડી ભાગી છે." આ સાથે જ સંપૂર્ણ ગરીબી અંગેના વિશ્વ બેન્કના આંકડાઓને પણ પડકારવામાં આવ્યા છે. ૧૯૮૭થી ૧૯૯૮ દરમિયાન એક ડોલરપ્રતિદિનથી ઓછી કમાણી કરતા લોકોની સંખ્યા સ્થિર રહી હોવાના વિશ્વ બેન્કના દાવાઓ પ્રત્યે લેખમાં શંકા વ્યક્ત કરાઈ છે, કારણકે આ ગણતરીમાં પૂર્વગ્રહયુક્ત પદ્ધતિ અપનાવાઈ હતી.<ref>વેડ, રોબર્ટ હન્ટર. 'વિશ્વ આવકની વહેંચણીમાં વિકસતી અસામનતા', ફાઈનાન્સ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ, વોલ. ૩૮, નં. ૪ ડિસેમ્બર ૨૦૦૧</ref>
લીટી ૨૭૬:
'''''સ્રોતઃ સંયુક્ત રાષ્ટ્રનો વિકાસ કાર્યક્રમ.૧૯૯૨ માનવ વિકાસ અહેવાલ'''''<ref name="1992 Human Development Report">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/reports/global/1992/en/|title=Human Development Report 1992|accessdate=2007-07-08}}</ref>
[[વાજબી વ્યાપાર
અમેરિકાના તીવ્ર રાજકીય પ્રભાવનો સમયગાળો અને અમેરિકાનની દુકાનો, બજારો અને અન્ય દેશોમાં વસ્તુઓ લઈ જવા સાથે અમેરિકીકરણ સંકળાયેલુ છે. તેથી વૈશ્વિકીકરણ, ઘણુ વધારે વૈવિધ્યકરણ ધરાવતી ઘટના છે, જે બહુપાર્શ્વીય રાજકીય વિશ્વ સાથે, વસ્તુઓ-બજારના વધારા સાથે અને આવી વસ્તુઓ દ્વારા દરેક દેશ સાથે સંકળાયેલી છે.
વૈશ્વિકીકરણના કેટલાક વિરોધીઓ આ ઘટનાને [[કોર્પોરેટવાદ
| first = Laurence
| last = Lee
લીટી ૨૯૧:
}}</ref>તેમનો એવો પણ દાવો છે કે [[કોર્પોરેટ ઓળખ|કોર્પોરેટ એકમો]] ([[:en:corporate entity|corporate entities]])ની વધતી જતી શક્તિ અને સ્વાયત્તતા દ્વારા દેશોની રાજકીય નીતિઓને આકાર અપાય છે.<ref name="The Corporation">{{cite book | last = [[Joel Bakan|Bakan]] | first = Joel | authorlink = | coauthors = | year = 2004 | title = The Corporation | publisher = Simon & Schuster | location = New York, New York | isbn = 0-7432-4744-2}}</ref> <ref name="Confessions of an Economic Hit Man">{{cite book | last = Perkins | first = John | authorlink = John Perkins (author)| coauthors = | year = 2004 | title = Confessions of an Economic Hit Man | publisher = Berrett-Koehler | location = San Francisco, California | isbn = 1-57675-301-8}}</ref>
=== આંતરરાષ્ટ્રીય સામાજિક મંચ ===
''જુઓ મુખ્ય લેખઃ'' [[
૨૦૦૧માં પ્રથમ ડબલ્યુએસએફ એ [[
ડબલ્યુએસએફ અંતરાલે યોજાતી બેઠક બન્યુઃ ૨૦૦૨ અને ૨૦૦૩માં પોર્ટો એલેગ્રે ખાતે બેઠકનું આયોજન થયું અને અમેરિકા દ્વારા ઈરાક પર થયેલા હુમલાના વિશ્વવ્યાપી વિરોધના જુવાળનું કેન્દ્ર બની. ૨૦૦૪માં તે [[
દરમિયાનમાં, ડબલ્યુએસએફનું ઉદાહરણ લઈને સ્થાનિક મંચો પણ બન્યા, જેમાં તેના સિદ્ધાંતોના પત્રનો સ્વીકાર થયો. પ્રથમ [[
તાજેતરમાં ચળવળની પાછળ સામાજિક મંચોની ભૂમિકા અંગે કેટલીક ચર્ચાઓ થઈ હતી. કેટલાક તેને "લોકપ્રિય યુનિવર્સિટી" તરીકે અને વૈશ્વિકીકરણની સમસ્યાથી અનેક લોકોને જાગૃત કરવાના પ્રસંગ તરીકે જુએ છે.પ્રતિનિધિઓ ચળવળમાં સુમેળ સ્થાપવા, સંગઠન બાબતે અને નવા અભિયાનના આયોજન માટે પોતાના પ્રયત્ન કેન્દ્રીત કરે તેવું અન્ય કેટલાક પસંદ કરે છે. આમ છતાં એવી દલીલો વારંવાર થાય છે કે અગ્રણી દેશોમાં (મોટાભાગના વિશ્વમાં) ડબલ્યુએસએફ એ ઉત્તરીય એનજીઓ અને દાતાઓ દ્વારા ચલાવાતા સ્વૈચ્છિક સંસ્થાના સંમેલનો કે જેઓ ગરીબોની લોકપ્રિય ચળવળ પ્રત્યે શત્રુતા ધરાવે છે તેના કરતાં સામાન્ય ચડિયાતુ છે.<ref>[http://www.pambazuka.org/en/category/features/39464 પામ્બાઝુકા ન્યૂઝ<!-- Bot generated title -->]</ref>
== આ પણ જુઓ ==
{{Postmodernism}}
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[વિકાસ વિવેચન
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[વૈશ્વિકીકરણ અને આરોગ્ય
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[
*[[વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન - વિશ્વ વ્યાપાર સંગઠન
== સંદર્ભો ==
{{reflist|3}}
== અન્ય વાંચન ==
*{{cite book | last = Barbara | first = Christopher | title = International legal personality: Panacea or pandemonium? Theorizing about the individual and the state in the era of globalization| publisher = Verlag Dr. Müller | year = 2008 |location =Saarbrücken| pages = | url = http://www.amazon.com/International-legal-personality-pandemonium-globalization/dp/3639115147/ref=sr_1_2?ie=UTF8&s=books&qid=1230743211&sr=1-2 | doi = | id = | isbn = 3639115147}}
*{{cite book | last = von Braun | first = Joachim | coauthors = Eugenio Diaz-Bonilla | title = Globalization of Food and Agriculture and the Poor| publisher = Oxford University Press | year = 2007 |location = Oxford| pages = | url = http://www.ifpri.org/PUBS/otherpubs/globalpoor.asp | doi = | id = | isbn = 9780195695281}}
લીટી ૩૩૯:
*{{cite book | last = Barzilai| first = Gad| title = Beyond Relativism: Where is Political Power in Legal Pluralism| publisher = The Berkeley Electronic Press| year = 2008 | pages = 395–416| url = http://www.bepress.com/til/default/vol9/iss2/art4/| issn = 15651509}}
*{{cite book | last = Haggblade | first = Steven | coauthors = et al| title = Transforming the Rural Nonfarm Economy: Opportunities and Threats in the Developing World | publisher = Johns Hopkins University Press | year = 2007 |location = | pages = 512 | url = http://www.ifpri.org/pubs/jhu/transformrural.asp | doi = | id = | isbn = 978-0-8018-8663-8}}
*[[પીટર બર્જર
*{{cite book | last = Friedman | first = Thomas L. | authorlink = Thomas L. Friedman | coauthors = | title = [[The World Is Flat]] | publisher = Farrar, Straus and Giroux | year = 2005 | location = New York | pages = | url = | doi = | id = | isbn = 0-374-29288-4 }}
*{{cite book | last = Kitching | first = Gavin | authorlink = Gavin Kitching | title = Seeking Social Justice through Globalization. Escaping a Nationalist Perspective | publisher = Penn State Press | year= 2001 | url = http://www.gavinkitching.com/africa_3.htm | isbn = 0271021624 }}
*ગેર્નોટ કોહલેર અને એમિલિઓ જોસ ચેવ્સ (સંપાદકો) “વૈશ્વિકીકરણઃ ટીકાત્મક દ્રષ્ટિકોણ“ હૌપૌગ, ન્યૂયોર્કઃ નોવા સાયન્સ પબ્લિશર્સ (http://www.novapublishers.com/)આઈએસબીએન ૧-૫૯૦૩૩-૩૪૬-૨.[[
*{{cite book | last = [[Jerry Mander|Mander, Jerry]] | first = | authorlink = | coauthors = [[Edward Goldsmith]] | title = The case against the global economy : and for a turn toward the local | publisher = Sierra Club Books | year = 1996 | location = San Francisco | pages = | url = | doi = | id = | isbn = 0-87156-865-9 }}
*{{cite book | last = Murray | first = Warwick E. | authorlink = | coauthors = | title = Geographies of Globalization | publisher = Routledge/Taylor and Francis | year = 2006 | location = New York | pages = | url = | doi = | id = | isbn = 0415317991 }}
લીટી ૩૫૬:
*{{cite book | last = Wolf | first = Martin | authorlink = Martin Wolf | coauthors = | title = Why Globalization Works | publisher = Yale University Press | year = 2004 | location = New Haven | pages = | url = | doi = | id = | isbn = 978-0300102529 }}
== બાહ્ય જોડાણો ==
{{external links}}
{{wikiquote}}
લીટી ૩૬૬:
*[http://ideas.repec.org/p/pra/mprapa/4616.html અર્નો ટૌશ (૨૦૦૭), ‘“વિધ્વંસક સર્જન”?સમ લોંગ-ટર્મ શુમ્પેટેરિઅન રીફ્લેક્શન ઓન ધી લિસ્બન પ્રોસેસ’ એન્ટેલેક્વિયા ઈ-બુક્સ, યુનિવર્સિટી ઓફ કેડિઝ/માલ્ગા (સ્પેન), મ્યુનિચ પર્સનલ રેપેક આર્કાઈવ, ગ્લોબલ ડેવલપમેન્ટ નેટવર્ક, યુનિવર્સિટી ઓફ સસેક્સ અને યુનિવર્સિટી ઓફ કનેક્ટિકટ, આઈડિયાસ/રેપેક]
*[http://www.searchsiren.com/?p=29 ઓનલાઈન ફ્રીલાન્સરો પર વૈશ્વિકીકરણની અસર]
*[http://www.federalreserve.gov/boarddocs/speeches/2007/20070501/default.htm મુક્ત વ્યાપારના પડકારોને આલિંગનઃ વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં સ્પર્ધાત્મકતા અને સમૃદ્ધિ] વક્તવ્ય [[
*[http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/6279679.stm વૈશ્વિકીકરણ વિશ્વને હચમચાવે છે] બીબીસી ન્યૂઝ
*[http://csab.wustl.edu/workingpapers/GlobalizationLondon123.pdf ગ્લોબલાઈઝેશનઃ વન્ડરલેન્ડ ઓર વેસ્ટ લેન્ડ] મુર્રે વેઈડેન્બૌમ દ્વારા
*[http://utip.gov.utexas.edu/ અસાનતા પ્રોજેક્ટ] [[
*[[
*[http://www.ecologyandsociety.org/vol12/iss1/art24/main.html રીસાયલન્સ, પાનઆર્ચી એન્ડ વર્લ્ડ સીસ્ટમ્સ એનાલિસિસ] [[ઈકોલોજી એન્ડ સોસાયટી- જીવપર્યાવરણ અને સમાજ
*[http://www.tradewatch.org.au/blog રીથિંકિંગ ગ્લોબલાઈઝેશન બ્લોગ]
*[http://stats.oecd.org/wbos/Index.aspx?DataSetCode=AFA_CALC_IN3 ઓઈસીડી વૈશ્વિકીકરણનું આંકડાશાસ્ત્ર]
*[http://www.sussex.ac.uk/Users/ssfa2/thirdwaveweb.htm વૈશ્વિકીકરણના સિદ્ધાંતો]
=== મલ્ટિમીડિયા ===
*[http://archives.cbc.ca/economy_business/business/clip/12844/ સીબીસી આર્કાઈવ્સ] મોસ્કો મેકડોનાલ્ડ્સના પ્રારંભ પર સીબીસી ટેલિવિઝન અહેવાલ આપે છે - પૂર્વ સામ્યવાદી રાષ્ટ્રોમાં પશ્ચિમિ કારોબાર વિસ્તરી રહ્યો હોવાનું ઉદાહરણ.
*[http://www.squeezedthefilm.com સ્ક્વિઝ્ડઃ ધી કોસ્ટ ઓફ ફ્રી ટ્રેડ ઈન ધી એશિયા-પેસિફિક] ૨૦૦૭ [[
{{Trade}}
{{Supranationalism/World government topics|state=autocollapse}}
[[Category:Globalization|*]]▼
[[Category:Theories of history]]▼
[[Category:Sociocultural evolution]]▼
[[Category:Economic geography]]▼
[[Category:Cultural geography]]▼
[[Category:World government]]▼
{{Link FA|mk}}
{{Link FA|id}}
[[af:Globalisering]]
Line ૪૩૩ ⟶ ૪૩૨:
[[la:Globalizatio]]
[[lb:Globaliséierung]]
[[li:Globalisering]]
[[lt:Globalizacija]]
[[lv:Globalizācija]]
| |||