અમદાવાદ: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

ઈ.સ. ૧૪૮૭માં અહમદ શાહના પૌત્ર [[મહમદ બેગડો|મહમદ બેગડાએ]] અમદાવાદની ચોતરફ ૧૦ કી.મી. પરીમીતીનો કોટ ચણાવ્યો, જેમાં ૧૨ દરવાજા અને ૧૮૯ પંચકોણી બુરજોનો સમાવેશ થાય છે.<ref>{{Cite book|author= G Kuppuram|title=India Through the Ages: History, Art, Culture, and Religion|publisher=Sundeep Prakashan|isbn=9788185067087|url= https://books.google.com/?id=AvggAAAAMAAJ&q=ahmedabad+189+bastions+and+over+6,000+battlements.&dq=ahmedabad+189+bastions+and+over+6,000+battlements. |accessdate=૨૬ જુલાઇ ૨૦૦૮|page=૭૩૯|year=૧૯૮૮}}</ref> ઈ.સ. ૧૫૫૩માં જ્યારે ગુજરાતના રાજા બહાદુર શાહ ભાગીને દીવ જતા રહ્યા ત્યારે રાજા હુમાયુએ અમદાવાદ પર આંશિક કબજો કર્યો હતો.<ref>''ધ મુઘલ થ્રોન'' by Abraham Eraly pg.47</ref> ત્યાર બાદ અમદાવાદ પર મુઝાફરીદ લોકોનો ફરીથી કબજો થઈ ગયો હતો અને પછી મુગલ રાજા [[અકબર|અકબરે]] અમદાવાદને પાછું પોતાનું રાજ્ય બનાવ્યું. મુગલકાળ દરમ્યાન અમદાવાદ, રાજ્યનું ધમધમતું ઔદ્યોગિક કેન્દ્ર બન્યું જ્યાંથી કાપડ [[યુરોપ]] મોકલાતું. મુગલ રાજા શાહજહાંએ પોતાનો ઘણો સમય અમદાવાદમાં વિતાવ્યો, જે દરમ્યાન તેણે શાહીબાગમાં આવેલો મોતી શાહી મહાલ બનાવડાવ્યો. અમદાવાદ ૧૭૫૮ સુધી મુગલોનું મુખ્યાલય રહ્યું, ત્યાર બાદ તેમણે મરાઠા સામે સમર્પણ કર્યું.<ref>{{Cite book|last=પ્રકાશ|first=ઓમ|title=Encyclopaedic History of Indian Freedom Movement|publisher=અનમોલ પબ્લીકેશન|year=૨૦૦૩|pages=૨૮૨-૨૮૪|isbn=8126109386|url= http://books.google.com/?id=SZ3lI4LANVcC&pg=PA283&dq=ahmedabad+mughal+rule+ended+maratha |accessdate=૨૬ જુલાઇ ૨૦૦૮}}</ref> મરાઠાકાળ દરમ્યાન અમદાવાદ તેની ચમક ધીરે ધીરે ખોવા માંડ્યું અને તે પૂનાના પેશ્વા અને બરોડાના ગાયકવાડના મતભેદનો શિકાર બન્યું.<ref name="GNHistory">{{Cite book|last=Kalia|first=Ravi|title=Gandhinagar: Building National Identity in Postcolonial India|publisher=Univ of South Carolina Press|year=૨૦૦૪|chapter=The Politics of Site|isbn=157003544X|pages=30–59|url= http://books.google.com/?id=RVhNO2MwOCAC&pg=PA39&dq=Gaekwad++mughal+ahmedabad |accessdate=૨૬ જુલાઇ ૨૦૦૮}}</ref>

 

 

ઐતિહાસિક અમદાવાદ આજે ધીકતું વ્યાપારી કેન્દ્ર છે. અમદાવાદ મુખ્યત્વે ૩ ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. જૂનું શહેર મુંબઈ દિલ્હી રેલવે લાઇન અને સાબરમતી નદીની વચ્ચે વસેલ છે. રેલવે લાઇનની પૂર્વે ઔધોગિક વિકાસ થથો છે જયારે નવું શહેર જે નદીની પશ્ચિમ દિશામાં વિકસેલ છે. જુનું શહેર ગીચ છે જ્યારે નવું શહેર ઘણું વ્યવસ્થિત અને પહોળા રસ્તા વાળુ છે. વ્યાપારી કેન્દ્ર હોવા ઉપરાંત અમદાવાદ એક મહત્વનું ઔધોગિક કેન્દ્ર છે, જેમાં કાપડ, રંગ, રસાયણ અને આભુષણોને લગતા ઉધોગો મુખ્ય છે. અમદાવાદ શહેર ઇતિહાસમા એક અન્ય કારણે પણ પ્રસિદ્ધ છે, અને એ છે મહાત્મા ગાંધીએ અહીં સાબરમતીના કિનારે સ્થાપેલો [[ગાંધી આશ્રમ]].

 

 

==ભૂગોળ==

== મહત્વ ==

* [[સરદાર પટેલ|સરદાર પટેલે]] અમદાવાદથી રાજકીય ક્ષેત્રમાં જંપલાવ્યું હતું.

* [[ગુજરાત વિદ્યાપીઠ]]ની સ્થાપના ગાંધીજીએ ૧૯૨૦ માં અમદાવાદ માં કરી.

* [[વિક્રમ સારાભાઈ|ડો. વિક્રમ સારાભાઈ]] નો ઉછેર અમદાવાદમાં થયો અને સારાભાઈ ઉદ્યોગ અમદાવાદમાં વિકસ્યો. તેમના સહયોગથી ભારતીય અવકાશ સંશોધન કેન્દ્ર(ઈસરો), ટેક્ષટાઇલ સંશોધન કેન્દ્ર (અટીરા) અને [[ભૌતિક અનુસંધાન પ્રયોગશાળા]] (પી.આર.એલ.) અમદાવાદમાં સ્થપાયા.