વિજય શાસ્ત્રી: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

| name = Vijayવિજય Shastriશાસ્ત્રીi

| education = [[Master ofએમ. Arts|Mએઅ. Aપી.]], Phએચ. Dડી.

| children = Niketનિકેત, Vastavવાસ્તવ

| spouse = {{married|Diptiદીપ્તી|1975૧૯૭૫|}}

| alma_mater = Mએમ. Tટી. Bબી. Artsઆર્ટસ્ Collegeકૉલેજ, [[Gujaratગુજરાતી Universityયુનિવર્સિટી]]

| nationality = Indianભારતીય

| language = [[Gujaratiગુજરાતી languageભાષા|Gujaratiગુજરાતી]]

| birth_place = [[Santacruz, Mumbai|Santacruz]]સાંતાક્રૂઝ, [[Bombayમુંબઈ]], [[Britishબ્રિટિશ India]]રાજ

| birth_date = {{birth date and age|df=y|1945|08|10}}૧૦-૦૮-૧૯૪૫

}}'''વિજય રમણલાલ શાસ્ત્રી''' (જન્મ ૧૦ ઑગસ્ટ ૧૯૪૫) એ ભારતીય [[ગુજરાતી ભાષા|ગુજરાતી ભાષાનીભાષાના]] ટૂંકીએક વાર્તાલઘુકથા લેખક, નવલકથાકાર, વિવેચક અને અનુવાદક છે. તેઓનું શિક્ષણ સુરતની એમ. ટી. બી. આર્ટસઆર્ટસ્ કોલેજમાંકૉલેજમાં થયું,અને તેઓ ત્યાં જ કાર્યરત હતા અને ટીકાનાતેમણે અનેક કાર્યોવિવેચનો ઉપરાંત બસોથી વધુ ટૂંકી વાર્તાઓ પણ લખી હતીછે.

વિજય શાસ્ત્રીનો જન્મ ૧૦ ઑગસ્ટ ૧૯૪૫ ના રોજદિવસે સાંતાક્રુઝ, [[મુંબઈ|બોમ્બેમુંબઈમાં]] (હાલ મુંબઇ, ભારત) માં રામગૌરી અને રમણલાલ શાસ્ત્રીને ત્યાંઘેર થયો હતો. <ref name="Jani 2018">{{Cite news|url=https://sureshbjani.wordpress.com/2007/05/12/vijay_shastri/|title=વિજય શાસ્ત્રી, Vijay Shastri|last=Jani|first=Suresh B.|date=2007-05-13|work=ગુજરાતી પ્રતિભા પરિચય|access-date=2018-08-24|language=gu-IN}}</ref> તેમણે પ્રાથમિક શિક્ષણ શાળા નં .૨ અને માધ્યમિક શાળા શિક્ષણ [[સુરત|સુરતની]] જીવનભારતી શાળામાંથી પૂર્ણ કર્યું. ૧૯૬૧માં, તેઓ સુરતની એમ. ટી. બી. આર્ટસઆર્ટસ્ કોલેજમાંકૉલેજમાં જોડાયા. [[ગુજરાત યુનિવર્સિટી|ગુજરાત યુનિવર્સિટીમાં]] ગુજરાતી અને સંસ્કૃતનો અભ્યાસ કર્યા પછી, તેમણે ૧૯૬૫ માં બી. એ. અને ૧૯૬૭ માં એમ.એ. સાથેનો સ્નાતકઅભ્યાસ પૂર્ણ થયાકર્યો. ચૌદ વર્ષ પછી, ૧૯૮૧માં તે જ યુનિવર્સિટીમાંથીવિશ્વવિદ્યાલયમાંથી, તેમણે તેમનીતેમનું થિસિસ (પી. એચ ડી. નો મહાનિબંધ) ''ચાર વર્તાકારો : એક અભ્યાસ ( [[જયંત ખત્રી]], [[સુંદરમ્]], [[ઉમાશંકર જોશી|ઉમાશંકર]], [[જયંતિ દલાલ]] ) ની'' ''સાથે'' [[જયંત પાઠક|જયંત પાઠકના મર્ગદર્શન]] હેઠળ પીએચ.ડી. પૂર્ણ કરી '': એક અભ્યાસ'' (ચાર વાર્તા લેખકો (જયંત ખત્રી, સુંદરમ્, ઉમાશંકર, જયંતિ દલાલ): .<ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> <ref name="Jadav2002">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=6bljAAAAMAAJ|title=Contemporary Gujarati Short Stories: An Anthology|last=Jadav|first=Kishore|publisher=Indian Publishers Distributors|year=2002|isbn=978-81-7341-226-4|page=268|author-link=Kishore Jadav}}</ref> તેમની પ્રથમ કૃતિ ''[[રુચિ (સામાયિક)|રુચિ]]'' સામાયિકમાં પ્રકાશિત થઈ હતી ''.''

તેમણે [[દમણ|દમણની]] એક કૉલેજમાં અને બાદમાં સુરતની વાડિયા મહિલા કૉલેજમાં શિક્ષણ આપ્યું. પછીત્યાર બાદ તેઓ ૧૯૬૮માં એમ. ટી. બી. આર્ટસ કૉલેજમાં જોડાયા હતા, જ્યાં તેમણે ૨૦૦૭માં નિવૃત્તિ સુધી શિક્ષણ આપ્યું હતું. તેમણે ત્યાં ૧૯૮૯ થી ૨૦૦૭ દરમ્યાન ગુજરાતી વિભાગના વડા તરીકે પણ સેવા આપી હતી. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> તેમણે તેમના એમ. એ. ના અભ્યાસ (૧૯૬૫-૬૭) દરમિયાનદરમ્યાન દૈનિક ''ગુજરાત મિત્રના'' સંપાદન વિભાગમાં ટૂંક સમય માટે કામ કર્યું હતું.

શાસ્ત્રીએ ૧૯૭૫ માં સુરતમાં દિપ્તી સાથે સુરતમાં લગ્ન કર્યા હતા અને તેઓને બે પુત્રો, નિકેત અને વાસ્તવ છે. <ref name="Jani 2018">{{Cite news|url=https://sureshbjani.wordpress.com/2007/05/12/vijay_shastri/|title=વિજય શાસ્ત્રી, Vijay Shastri|last=Jani|first=Suresh B.|date=2007-05-13|work=ગુજરાતી પ્રતિભા પરિચય|access-date=2018-08-24|language=gu-IN}}</ref>

શાસ્ત્રી ખાસ કરીને તેમની તકનીકોમાં એક પ્રાયોગિક વાર્તા લેખક છે, ખાસ કરીને તેમની તકનીકોમાં. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> તેમના ટૂંકી વાર્તા સંગ્રહો છે: ''શ્રીમતી'' ''શાહ ની એક બાપોર'' (૧૯૭૧), ''અહીં તો'' (૧૯૭૩), ''હોવું એટલે હોવું'' (૧૯૭૮), ''ઇત્તરેતર'' (૧૯૭૯), ''ઇત્યાદી'' (૧૯૮૮), ''અસારે ખાલુ સંસારે'' (૧૯૯૩),''શ્રવણ ની કાવડ'' (૨૦૦૧), ''આવાગમન'' (૨૦૦૮) અને ''સરનામું બદલાય છે'' (૨૦૧૫)એ જેવીતેમના ટૂંકી વાર્તા સંગ્રહો છે તેમણે [[ગુજરાતી ભાષા|ગુજરાતી ભાષામાં]] લખાયેલી કુલ ૨૦૦ થી વધુ ટૂંકી વાર્તાઓ તેમણે લખી છે. <ref name="Jadav2002">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=6bljAAAAMAAJ|title=Contemporary Gujarati Short Stories: An Anthology|last=Jadav|first=Kishore|publisher=Indian Publishers Distributors|year=2002|isbn=978-81-7341-226-4|page=268|author-link=Kishore Jadav}}</ref> તેમની વાર્તાઓમાં, માનવ લાગણીઓ ઉંડી તીવ્રતા સાથે વર્ણવવામાં આવીઆવે છે. તેમની પસંદ કરેલી વાર્તાઓ ''વિજય શાસ્ત્રીની શ્રેષ્ટ વર્તાઓ'' (૧૯૮૬) તરીકે તેમના પોતના જ દ્વારા સંપાદિત કરવામાં આવી હતી અને નૂતનએક જાનીઅન્ય દ્વારાસંગ્રહ ''વાર્તાવિશેષ'' (૨૦૦૭). નૂતન જાની દ્વારા સ્ંપાદિત કરવામાં આવીઆવ્યો હતો.

''હું અને હું'' (૧૯૭૦) અને ''એક હતો માણસ'' (૧૯૭૦) એ તેમની નવલકથાઓ છે, જેતે તેમની ટૂંકી વાર્તાઓલઘુકથાઓ જેટલી સફળ થઈ નથી. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> ''અમેરિકા: અલપ ઝલપ'' (૨૦૦૭) એ તેમના અનુભવો અને ''યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં'' તેમની યાત્રા અંગેના પ્રતિભાવોનો પ્રવાસ છે. ''લીલા અપારંપારઅપરંપાર'' (૨૦૦૦), ''અજબ ભયોજી ખેલ'' (૨૦૦૦), ''ખાલી'' ''ખાલી'' ''આવો'' (૨૦૦૧), ''છાસ ભી કભી દહી થી!'' (૨૦૦૩) અને પાઘ''ડીપાઘડી: બંધ બેસતી'' (૨૦૦૭) એ તેમના રમૂજી નિબંધોનો સંગ્રહ છે. તેમાં વ્યંગના તત્વો પણ શામેલ છે.

''મહાકવિ દાંતે: જીવન અને કવન'' (૧૯૭૦) એ દાંતે અલીગિરી અને તેમની કૃતિઓ ''ડિવાઇન'' ''કોમેડી'' અને ''ધ ન્યુ લાઇફ'' પરની ટીકાત્મકવિવેચનાત્મક કૃતિ છે. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> ટીકાઓ તેમની અન્ય કૃતિઓમાં છે: સાહિત્યનો આસ્વાદ ''અને ચાંદ અલંકાર ચર્ચા'' (સહ લેખક), અત્રતત્ર (૧૯૮૨), ''ટૂંકી વાર્તા'' (૧૯૮૪), સૌંદર્યનિષ્ટાવાદ (૧૯૮૯), ''કથાપ્રત્યક્ષ'' (૧૯૯૦), કાવ્યરસ (૧૯૯૩), ''ચાર વાર્તાકારો: એક અભ્યાસ'' (૧૯૯૫,મહાનિબંધ), ''તત્પુરુષ'' (૧૯૯૭), ''બાવાન્નો સઘળો વિસ્તાર'' (૨૦૦૦), ''ત્રેપનમો જાણ્યે પાર'' (૨૦૦૨), ''સામંજ્યસ'' (૨૦૦૪), ''સંવાય'' (૨૦૦૬), ''સાહિત્યીક વાચનાઓ વિશે'' (૨૦૧૧), ''ક્રિતીગાટ'' (૨૦૧૪), ''તુલનાસંદર્ભ'' (૨૦૧૬), ''તત્સમ'' (૨૦૧૮) એ તેમની અન્ય વિવેચન કૃતિઓ છે.

''સંસ્કાર ખાતર'' (૧૯૭૧), ''વિશ્વની પ્રતિનિધિ વાર્તાઓ'' (૧૯૭૪), ''પરાયા મુલકમા'' (તેમની પત્ની સાથે અનુવાદ સહભાગી.- ૧૯૯૩), ત્રણ વિદેશી ''લઘુનવલો'' (ત્રણ વિદેશી લઘુ નવલકથા, (૧૯૯૬; મિગ્યુએલ ડી ઉનામુનો, જ્હોન સ્ટેઇનબેક અને ગાય ડી ''મૌપાસેન્ટ''), ''મોક્ષગુદમ વિશ્વેશ્વરાય'' (૨૦૧૩) અને બર્નાર્ડ શોનું નાટક ''કેન્ડીડા'' એ તેમના અનુવાદો છે. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> ''તથાકથિત'' (૧૯૮૭) એ તેમના દર્શનનું કાર્ય છે. ''પ્રભુ, આમ જ આપદા તુમ્તું હરતો'' એ તેમની ''સંસ્મૃતિ''સંસ્મરણો છે.

૧૯૭૬ માં, તેમણે ''ઉદ્ ગરઉદ્‌ગાર'' પ્રકાશિત ''કર્યો'' જેમાં તેમનો યુરોપિયન તેમ જ ભારતીય ચિંતકો અનેજેવાકે [[આલ્બેર કેમ્યૂ|આલ્બર્ટ કેમસ]], જ્યોર્જ બેર્નાર્ડ શો, [[એન્તોન ચેખવ|એન્ટન ચેખોવ]], [[કાલિદાસ]] અને [[ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન|સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન]] જેવા લેખકોનો અભ્યાસ શામેલ હતો. <ref name="AGSI">{{Cite book|title=અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ|last=Brahmabhatt|first=Prasad|publisher=Parshwa Publication|year=2010|isbn=978-93-5108-247-7|location=Ahmedabad|pages=234–236|language=gu|trans-title=History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era}}</ref> તેમણે ''ગુજરાતના ભાષાસાહિત્ય પર આધુનીકિકરણનો પ્રભાવ'' (૧૯૮૭), ''સાહિત્ય સિદ્ધાંતો'' (સહ-લેખિત, ૧૯૮૯) અને ''વિષયાંતર'' (૨૦૧૧) ''સંપાદિત કર્યા'' .

તેમની ટૂંકી વાર્તા "ના ધર્મે લબ્ધાકામાનો મુસાડોમુસદ્દો" ટેલિવિઝન પર ''મનસુખકાકાનો મુસાડોમુસદ્દો'' તરીકેનામે સ્વીકારવામાંપ્રદર્શિત આવી હતી. <ref name="Jani 2018">{{Cite news|url=https://sureshbjani.wordpress.com/2007/05/12/vijay_shastri/|title=વિજય શાસ્ત્રી, Vijay Shastri|last=Jani|first=Suresh B.|date=2007-05-13|work=ગુજરાતી પ્રતિભા પરિચય|access-date=2018-08-24|language=gu-IN}}</ref>