દિલિપ ધોળકિયા: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Content deleted Content added
KartikMistry (ચર્ચા | યોગદાન) નાનું ઇન્ફોબોક્સ. સાફ-સફાઇ. ટેગ: ૨૦૧૭ સ્ત્રોત ફેરફાર |
નાનું સંદર્ભ પરિમાણ સુધાર્યું. |
||
લીટી ૬:
== પ્રારંભિક જીવન ==
દિલિપ ધોળકિયાનો જન્મ ૧૫ ઓક્ટોબર ૧૯૨૧ના રોજ [[જુનાગઢ]]માં થયો હતો. જ્યારે તેઓ ૭ વર્ષના હતા, ત્યારે તેઓ તેમના પિતા ભોગીલાલ અને દાદા મણીશંકર ધોળકિયાને જુનાગઢમાં સ્વામીનારાયણ મંદિરમાં [[ભજન]] ગાવામાં અને સંગીતવાદ્યો વગાડવામાં સાથ આપતા હતા. તેમનું શિક્ષણ બહાદુર ખાનજી માધ્યમિક શાળા અને બહાઉદ્દીન કોલેજમાં થયું. શાસ્ત્રીય સંગીતની તાલીમ તેમણે પાંડુરંગ આંબેરકર પાસે મેળવી, જેઓ અમાનત અલી ખાનના શિષ્ય હતા.<ref name="DG2011">{{cite web | author=DeshGujarat | title=Veteran Gujarati singer/musician Shri Dilip Dholakia passes away | website=DeshGujarat | date=૨ જાન્યુઆરી ૨૦૧૧ | url=http://DeshGujarat.Com/2011/01/02/veteran-gujarati-singermusician-shri-dilip-dholakia-passes-away/ |
== કારકિર્દી ==
લીટી ૧૫:
ત્યાર પછી તેમણે સ્વતંત્ર રીતે હિન્દી અને ગુજરાતી ચલચિત્રોમાં ગીત-સંગીત આપવાનું શરૂ કર્યું અને '''ડી. દિલિપ''' નામ નવી ઓળખ તરીકે અપનાવ્યું. તેમણે ઘણા હિન્દી ચલચિત્રોમાં સંગીત આપ્યું; ''ભક્તમહિમા'' (૧૯૬૦), ''સૌગંધ ''(૧૯૬૧), ''બગદાદ કી રાતે'' (૧૯૬૨), ''તીન ઉસ્તાદ'' (૧૯૬૧) અને ''પ્રાઇવેટ સેક્રેટરી'' (૧૯૬૨), ''દગાબાઝ'' (૧૯૭૦), ''વીર ઘટોત્કચ ''(૧૯૭૦) અને ''મા વૈષ્ણવી દેવી''. કેટલાક ચલચિત્રોમાં તેઓ '''દિલિપ રોય '''તરીકે ઓળખાયા.<ref name="DG2011"></ref> તેમણે ''ડાકુ રાણી ગંગા'' (૧૯૭૭) નામના ભોજપુરી ચલચિત્રમાં પણ સંગીત આપ્યું હતું.<ref name="Ghosh2010">{{cite book|author=Avijit Ghosh|title=CINEMA BHOJPURI|url=https://books.google.com/books?id=wAuTZ6_1XL4C&pg=PT321|date=૨૨ મે ૨૦૧૦|publisher=Penguin Books Limited|isbn=978-81-8475-256-4|page=૩૨૧}}</ref>
તેમણે ૧૯૬૩માં ''સત્યવાન સાવિત્રી'' સહિત અગિયાર ગુજરાતી ચલચિત્રોમાં સંગીત આપ્યું હતું. બીજા ગુજરાતી ચલચિત્રોમાં ''દિવાદાંડી'', ''મોટા ઘરની દિકરી'', ''કંકુ'' (૧૯૬૯),<ref name="RajadhyakshaWillemen2014">{{cite book|author1=Ashish Rajadhyaksha|author2=Paul Willemen|author3=Professor of Critical Studies Paul Willemen|title=Encyclopedia of Indian Cinema|url=https://books.google.com/books?id=SLkABAAAQBAJ&pg=PT60|date=૧૦ જુલાઇ ૨૦૧૪|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-94318-9|pages=૬૦–}}</ref> ''સત ના પારખે'', ''સ્નેહબંધન'' અને ''જાલમ સંગ જાડેજા'' નો સમાવેશ થાય છે. તેમણે ઘણાં લોકપ્રિય ગુજરાતી ચલચિત્રના ગીતોનું સંગીત આપ્યું હતું જેવાં કે ''સ્નેહબંધન''માં [[બરકત વિરાણી]] 'બેફામ' દ્વારા લખેલ અને મહંમદ રફી દ્વારા ગવાયેલ [[ગઝલ]] 'મિલન ના દિપક સહુ બુઝાઇ ગયા છે...', ''જાલમ સંગ જાડેજા''માં 'બેફામ' દ્વારા લખાયેલ અને ભુપિન્દર દ્વારા ગવાયેલ 'એકલાજ આવ્યા મનવા…'. તેમણે [[વેણીભાઈ પુરોહિત]] દ્વારા લખેલ અને [[અજિત મર્ચન્ટ]] દ્વારા સંગીતબદ્ધ કરેલ 'તારો આંખનો અફીણી' ''દિવાદાંડી'' (૧૯૫૦) ગાયું હતું જે અત્યંત જાણીતું બન્યું હતું અને હજી પણ સમગ્ર ગુજરાતમાં લોકપ્રિય છે.<ref name="Gujarat Samachar 2013">{{cite web | last=Shukla|first=Tushar|title=જ્યારે સાંભળો ત્યારે વેલેન્ટાઈનની અનુભૂતિ કરાવતું એક અમર ગુજરાતી પ્રેમગીત - એક બે ને સાડા ત્રણ - તુશાર શુકલ| website=Gujarat Samachar | date=૧૩ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૩ | url=http://www.gujaratsamachar.com/gujaratsamachar.com/20130213/purti/shatdal/ek_be.html | language=gu |
તેમણે લક્ષ્મીકાંત-પ્યારેલાલના સહાયક તરીકે ૧૯૭૨ થી ૧૯૮૮ સુધી કામ કર્યું. તેમણે તેમનું છેલ્લું ગીત ૧૫ ફેબ્રુઆરી ૧૯૮૮ના રોજ રેકોર્ડ કર્યું હતું.<ref name="DG2011"></ref>
લીટી ૨૧:
તેમણે હૃદયનાથ મંગેશકર સાથે [[મીરાંબાઈ|મીરાં]] ભજન (ભાગ-૧), [[ભગવદ્ ગીતા]], [[જ્ઞાનેશ્વરી]] ગીતા, ગાલીબના ઉર્દૂ ગઝલ સંગ્રહ વગેરે માટે સંગીત આપ્યું. તેમણે લતા મંગેશકર, આશા ભોંસલે, કિશોરી અમોનકરના ગીત સંગ્રહો HMV માટે સંગીતબદ્ધ કર્યા હતા. તેમણે [[નિષ્કુળાનંદ સ્વામી]] દ્વારા લિખિત ચૌસંથપદીનું સંગીત આપ્યું હતું.<ref name="DG2011"></ref>
તેઓ ૨ જાન્યુઆરી ૨૦૧૧ના રોજ મુંબઈ ખાતે અવસાન પામ્યા.<ref name="DG2011"></ref><ref name="Kothari 2004">{{cite web | last=Kothari | first=Urvish | title=500મી પોસ્ટ: દિલીપ ધોળકિયા- દિલીપકાકા-ને દિલી અલવિદા | website=gujarati world | date=૧ માર્ચ ૨૦૧૪ | url=http://urvishkothari-gujarati.blogspot.in/2011/01/500.html |
== અંગત જીવન ==
| |||