'''પાલિ''' પ્રાચીન ભારતની એક પ્રસિદ્ધ [[ભાષા]] હતી. આ ભાષાં [[હિન્દ-યૂરોપીય ભાષા-પરિવાર]]માંની એક બોલી અથવા [[પ્રાકૃત]] ભાષા છે. પાલી ભાષા બૌદ્ધ [[ત્રિપિટક]]ની ભાષાના રૂપમાં પણ ઓળખવામાં આવે છે. પાલી, [[બ્રાહ્મી]] પરિવારની લિપિઓમાં લખવામાં આવતી હતી.
== 'પાલિ' શબ્દ કાશબ્દનો નિરુક્ત ==
પાલિ શબ્દશબ્દની કીવ્યુત્પત્તિના વ્યુત્પત્તિસંબંધમાં કેવિદ્વાનોના સંબંધ મેં વિદ્વાનોં કે નાનાઓછા મત પાએમળી જાતેઆવે હૈંછે. કિસીકોઇકે નેઆ ઇસેભાષાને પાઠ શબ્દ સેશબ્દમાંથી તથા કિસીકોઇકે આ નેભાષાને પાયડ (પ્રાકૃત) સેમાંથી ઉત્પન્ન કરને કાકરવાનો પ્રયત્ન કિયાકર્યો હૈછે. એક જર્મન વિદ્વાન્વિદ્વાન મૈક્સ વૈલેસર નેવૈલેસરે પાલિ કો પાટલિભાષાને કાપાટલિનું સંક્ષિપ્ત રૂપ બતાકરબતાવી યહએવો મત વ્યક્ત કિયાકર્યો હૈછે કિકે ઉસકાએનો અર્થ [[પાટલિપુત્ર]] કીની પ્રાચીન ભાષા સેએવો હૈછે. ઇનઆ વ્યુત્પત્તિયોં કીવ્યુત્પત્તિઓની અપેક્ષા જિનજે દોબે મતોંમતો કીતરફ ઓરઅન્ય વિદ્વાનોંબીજા કાવિદ્વાનોનો અધિક ઝુકાવ હૈરહેલો જોવા મળે છે, ઉનમેં સેજેમાંથી એક તો હૈછે પં.પંડીત વિધુશેખર ભટ્ટાચાર્ય કાભટ્ટાચાર્યનો મત, જિસકેજેના અનુસાર પાલિ પંક્તિ શબ્દ સેશબ્દમાંથી વ્યુત્પન્ન હુઆથયેલો હૈછે. ઇસ મતઆ કામતનું પ્રબલપ્રબળ સમર્થન એક પ્રાચીન પાલિ કોશ અભિધાનપ્પદીપિકા (12વીં૧૨મી શતીશતાબ્દી ઈ.)માંથી સેસાંપડે હોતા હૈછે, ક્યોંકિકેમ કે ઉસમેંતેમાં તંતિ (તંત્ર), બુદ્ધવચન, પંતિ (પંક્તિ) ઔર પાલિ ઇનઆ શબ્દોંશબ્દોમાં મેપણ ભીસ્પષ્ટપણે સ્પષ્ટ હી પાલિ કાપાલિનો અર્થ પંક્તિ હીએવો હૈથાય છે.