પાણીપતનું પહેલું યુદ્ધ

પાણીપતનું પહેલું યુદ્ધ બાબરના આક્રમણકારી સૈન્ય અને લોદી સામ્રાજ્ય વચ્ચેનું યુદ્ધ હતું, જે ઉત્તર ભારતમાં ૨૧ એપ્રિલ ૧૫૨૬ના રોજ થયું હતું. આ યુદ્ધથી મોગલ સામ્રાજ્યની ભારતમાં શરૂઆત થઇ હતી. યુદ્ધમાં દારુખાનું અને તોપનો ઉપયોગ થયો હોય તેવા યુદ્ધોમાંનું સૌપ્રથમ આ એક યુદ્ધ હતું.[૬]

પાણીપતનું પહેલું યુદ્ધ
મુઘલ સામ્રાજ્યના વિસ્તરણ નો ભાગ
તિથિ ૨૧ એપ્રિલ ૧૫૨૬
સ્થાન પાણીપત
(હાલમાં હરિયાણા, ભારત)
29°23′N 76°58′E / 29.39°N 76.97°E / 29.39; 76.97
પરિણામ મુઘલોની જીત
  • દિલ્હીનું પતન
  • લોદી વંશનો અંત
  • દિલ્હી સલ્તનતનો અંત
  • મુઘલ સામ્રાજ્યની સ્થાપના
ક્ષેત્રીય
બદલાવ
દિલ્હી સલ્તનત પર મુઘલોનો કબ્જો
યોદ્ધા
મુઘલ સામ્રાજ્ય લોદી વંશ
સેનાનાયક
બાબર
હુમાયુ
ચીન તિમુર ખાન
ઉસ્તાદ અલી કુલી
મુસ્તફા રુમી
અસાદ મલિક હસ્ત
રાજા સાંઘર અલી ખાન
ઇબ્રાહિમ લોદી 
વિક્રમજીત (તોમાર વંશ) 
શક્તિ/ક્ષમતા
૧૨,૦૦૦[૧]-૨૫,૦૦૦ સૈનિકો [૨][૩]
૧૫-૨૦ તોપ[૧]
૨૦,૦૦૦ નિયમિત સૈનિકો[૩]
૨૦,૦૦૦ અનિયમિત સૌનિકો[૩]
૩૦,૦૦૦ તલવાર, ભાલા, તીર-કામઠાં સાથેના સૈનિકો[૩][૨]
મૃત્યુ અને હાની
૬,૦૦૦ યુદ્ધમાં મૃત્યુ[૪]
ભાગતી વખતે અન્ય હજારોના મૃત્યુ[૪]
બાબર અને ઇબ્રાહિમ લોદી વચ્ચેનું યુદ્ધ. બાબરને દૌલત ખાન લોદીએ ભારત પર આક્રમણ કરવા અને ઇબ્રાહિમ લોદીને હરાવવા માટે આમંત્રણ આપ્યું હતું.[૫] (છબી: ઇ.સ. ૧૫૯૦)

સંદર્ભ ફેરફાર કરો

  1. ૧.૦ ૧.૧ Watts 2011, p. 707.
  2. ૨.૦ ૨.૧ Chandra 2009, p. 30.
  3. ૩.૦ ૩.૧ ૩.૨ ૩.૩ Military history of India pg.50 by Jadunath Sarkar
  4. ૪.૦ ૪.૧ Military history of India pg.52 by Jadunath Sarkar
  5. Chandra 2009, pp. 27–31.
  6. "First Battle of Panipat (1526) | Panipat, Haryana | India" (અંગ્રેજીમાં). મેળવેલ 2021-06-18.