આર્ગોન
આર્ગોન એ એક રાસાયણિક તત્વ છે જેની સંજ્ઞા Ar છે. આનો અણુ ક્રમાંક ૧૮ છે અને તે નિષ્ક્રીય વાયુ તત્વો કે આદર્શ વાયુ તત્વોની શૃખલામાં આવર્ત કોઠામાં ત્રીજા ક્રમે આવે છે. આર્ગોને એ પૃથ્વીના વાતાવરણમઅં ત્રીજો સૌથી વધુ બહુતાયત ધરાવતો વાયુ છે, વાતાવરણમઅં તેનું પ્રમાણ ૦.૯૩% છે, જેને લીધે તે કાર્બનડાયોક્સાઈડ કરતાં પણ વધુ સામાન્ય છે. આમાનો મોટા ભાગનો આર્ગોન રેડિયોજેનીક આર્ગોન -૪૦ છે જે પૃથ્વીના પેટાણના પોટેશિયમ -૪૦ ના સડનથી મુક્ત થાય છે. વિશ્વમાં આર્ગન-૩૬ એ સામાન્ય સ્વરૂપે મળી આવતું આર્ગોનનનું સ્વરૂપ છે , જે સુપરનોવાના સ્ટેલર પરમાણુ સંયોજનન પ્રક્રિયા (ન્યુક્લિઓસિંથેસિસ) દરમ્યાન નિર્માણ થાય છે.
"આર્ગોન" આ શ્બ્દ ગ્રીક ભાષાના શબ્દ αργον પરથી ઉતરી આવ્યો છે જેનો અર્થ થાય છે "આળસુ" કે " નિષ્ક્રીય". આ નામ એ પરથી પડ્યું છે કેમમે આ તત્વ લગભગ કોઈ પણ રાસાયણિક પ્રક્રીયામાં ભાગ લેતો નથી. તેની બાહ્યત્તમ કક્ષામાં રહેલા આઠ ઇલેક્ટ્રોન અષ્ટક રચના પૂર્ણ કરતા હોવાથી આર્ગોન એક અત્યંત સ્થિર તત્વ છે અને કોઈ અન્ય તત્વ સાથે સંયોજનમાં ભાગ લેતો નથી. આ તત્વનું ત્રિ-બિંદુ તાપમાન ૮૩.૮૦૫૮ કેલ્વિન છે જેને ૧૯૯૦ના આંતરરાષ્ટ્રીય તાપમાન માપનમાં પ્રમાણ તરીકે સ્વીકારવામાં આવ્યું હતું.
ઔદ્યોગિક રીતે આર્ગોઅનને પ્રવાહી હવાના વિભાગિય તારણ દ્વારા છૂટો પાડવામાં આવે છે.આર્ગોનનો સૌથી મોટો ઉપયોગ ઉચ્ચ ઉષ્ણતામાન ની પ્રક્રીયાઓમાં એક નિષ્ક્રીય કવચ વાયુ કે નિષ્ક્રિય વાતાવરણ ઉત્પન્ન કરવા માટે વપરાય છે કે જ્યાં સામાન્ય રીતે નિષ્ક્રીય તત્વો પણ સક્રીય બની જાય છે. દા.ત. ગ્રેફાઈટ્આ ઈલેક્ટ્રીક ભઠ્ઠીઓમાં ઊંચા ઉષ્ણતામાનને કારણે ગ્રેફાઇટને બળી જતો અટકાવવા આર્ગોન વાપરવામાં આવે છે. ટ્યુબલાઈટ અને બલ્બમાં અને અન્ય પ્રકારના પ્રકાશ સધનોમાં પણ આર્ગોન વપરાય છે. આર્ગોન એક વિલક્ષણ ભૂરો-લીલો લેસર બનાવે છે.