ચોર્યાશી મંદિર

ચોર્યાશી મંદિર હિમાચલ પ્રદેશના ચંબા જિલ્લામાં ભરમૌર શહેરની મધ્યમાં સ્થિત એક મંદિર છે.

ચોર્યાશી મંદિર
મંદિર
ભરમૌરમાં ચોર્યાશી મંદિર
ધર્મ
જોડાણ	હિંદુ
જિલ્લો	ચંબા જિલ્લો
સ્થાન
સ્થાન	ભરમૌર, ચંબા જિલ્લો, હિમાચલ પ્રદેશ, ભારત
નગરપાલિકા	મ્યુનિસિપલ કાઉન્સિલ ચંબા
રાજ્ય	હિમાચલ પ્રદેશ
દેશ	ભારત
હિમાચલ પ્રદેશમાં ચોર્યાશી મંદિરનું સ્થાન
અક્ષાંશ-રેખાંશ	76.5377°N 32.4425°E / 76.5377; 32.4425

ભરમોરમાં ચોર્યાશી મંદિર

ચોર્યાશી મંદિર, ભરમૌરનું એક મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક કેન્દ્ર છે. ચોર્યાશી મંદિર લગભગ ૧૪૦૦ વર્ષ જૂનું એતિહાસિક અને ધાર્મિક રૂપે પ્રખ્યાત મંદિર છે. આ મંદિર હિમાચલ પ્રદેશના સિરમૌરની પવિત્ર દેવભૂમિ પર સ્થિત છે. શિવલિંગ તેના કેન્દ્રમાં સ્થિત છે, જેના કારણે આ મંદિર ભગવાન શિવને સમર્પિત છે. તેના સમૃદ્ધ વારસાને કારણે, શહેર તેના ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક દૃષ્ટિકોણને કારણે ખૂબ લોકપ્રિય છે.

માનવામાં આવે છે કે ચૌરાસી મંદિર ૮૪ સિદ્ધ સિદ્ધકોના નામે બનાવવામાં આવ્યું છે, જેના કારણે આ મંદિરના પરિઘમાં ૮૪ નાના-મોટા મંદિરો શામેલ છે. આ સ્થાન પ્રકૃતિની અદભૂત સુંદરતાથી ઘેરાયેલું છે. આ પ્રાચીન મંદિર સાથે જોડાયેલી ઘણી મોટી માન્યતાઓ છે. આવી એક માન્યતા અનુસાર, એવું કહેવામાં આવે છે કે કોઈ વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી તેની આત્માએ આ મંદિરની મુલાકાત લેવી પડે છે, જેથી પાપ અને પુણ્ય તેમના જીવન કાર્યોના આધારે માપી શકાય. લોકવાયકા અનુસાર, ભગવાન ચિત્રગુપ્તની જવાબદારી છે કે તે મૃતકનાં કાર્યોની ગણતરી કરે. ઘણા લોકો આ મંદિર વિશે માને છે કે ભગવાનને મંદિરની અંદર પોતાનો ઓરડો આપવામાં આવ્યો છે, જ્યાંથી તે દૈવી પ્રવૃત્તિઓ કરે છે.

ઇતિહાસ

ભરમૌરના રાજા સાહિલ વર્માનની દંતકથા

એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિર આશરે ૧૪૦૦ વર્ષ પહેલા ભરમૌરના રાજા સાહિલ વર્માન દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. તેમણે આ મંદિર યોગીઓ અને સિદ્ધોના સન્માનમાં બનાવ્યું છે, જે ખાસ કરીને કુરુક્ષેત્રથી આવ્યા હતા અને મણીમહેશ તળાવ અને મણીમહેશ કૈલાસ પર્વતની મુલાકાત લેવા જઇ રહ્યા હતા. માર્ગમાં તેઓ ભરમૌર ખાતે રોકાઈ ગયા અને ત્યાં ધ્યાન ધર્યું. આ આધ્યાત્મિક યોગીઓએ રાજાને કોઈ વારસદાર ન હોવાથી રાજાને દસ પુત્રો અને એક પુત્રીનું વરદાન આપ્યું હોવાનું કહેવાય છે. આ વરદાનના પરિણામે, રાજાને ૧૦ પુત્રો અને એક પુત્રી થઈ. જેનું નામ ચંપાવતી છે. ચંબા શહેરનું નામ તેમની પુત્રી ચંપાાવતીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે.

ભગવાન શિવની દંતકથા

લોકવાયકા અનુસાર, એક સમય એવો હતો જ્યારે ભાર્મૌર બ્રહ્મપુરા અને દેવી બ્રહ્માણી દેવીના ઘર તરીકે ઓળખાતા હતા. દંતકથા અનુસાર, એકવાર દેવી કોઈ કામને લીધે અહીંથી નીકળી ગયા હતા, ભગવાન શિવ અને આદિયોગી સાથે અન્ય ૮૪ યોગીઓની ટુકડી મણીમહેશ કૈલાસ તરફ જઇ રહી હતી. તેમની મુલાકાત દરમિયાન, જ્યારે તેઓ આ સ્થાનની મુલાકાત લેશે ત્યારે તેઓએ થોડો આરામ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો.

જ્યારે દેવી પરત ફર્યા, ત્યારે તે આ સંતોને તેમના નિવાસસ્થાન પર જોવાની તેમની ઇચ્છા સામે ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગઈ અને ગુસ્સાથી બધા યોગીઓ અને સિદ્ધોને સ્થળ છોડવા કહ્યું. જો કે ભગવાન શિવદેવી પાસે એક રાત તેમની સાથે રહેવાની વિનંતી કરી અને ખાતરી આપી કે તેઓ બધા બીજે દિવસે સવારે નીકળી જશે. પરંતુ કોઈ અજાણ્યા કારણોસર, બીજા દિવસે ભગવાન શિવને કૈલાસ જવું પડ્યું, તેમની અસમર્થતાને કારણે, તેમણે પોતાને ૮૪ શિવલિંગોમાં પરિવર્તિત કર્યા.