મનોવિજ્ઞાન

મનોવિજ્ઞાન એટલે Psychology-સાઇકોલોજી, એટલે Psycho+logas અર્થાત આત્મા+વિજ્ઞાન એટલે આત્માનું વિજ્ઞાન. ખરેખર મનોવિજ્ઞાન આત્મા કે મનનું નહી પણ વર્તનનું વિજ્ઞાન છે. જે. બી. વોટસનના મત મુજબ મનોવિજ્ઞાન એટલે વર્તનનું વિજ્ઞાન. મનોવિજ્ઞાન એ સામાજિક વિજ્ઞાન છે. તે સમાજમાં રહેતા માનવીનો સામાજિક પરિસ્થિતીના સદર્ભમાં અભ્યાસ કરે છે. આ ઉપરાંત મનોવિજ્ઞાન એ વર્તનની આગાહી કરે છે.

વ્યક્તિત્વ

"પર્સનાલિટી" એક વ્યક્તિ છે કે જે અનન્યપણે તેના અથવા તેણીના cognitions, લાગણીઓ, પ્રોત્સાહનો અને વિવિધ પરિસ્થિતિઓમાં વર્તન પર અસર દ્વારા કબજામાં લાક્ષણિકતાઓ એક ગતિશીલ અને સંગઠિત સમૂહ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરી શકાય છે. શબ્દ "વ્યક્તિત્વ" લેટિન વ્યકિતત્વ, કે જે માસ્ક અર્થ છે ઉદ્દભવે છે. નોંધપાત્ર રીતે, પ્રાચીન વિશ્વ લેટિન બોલતા ના મોરચે માસ્ક એક પ્લોટ ડિવાઇસ તરીકે ઉપયોગ ન કરવા માટે, એક અક્ષર ની ઓળખ બનાવટી હતી, પરંતુ તેના બદલે એક પ્રતિનિધિત્વ અથવા તે અક્ષર - ના નમૂનારૂપ હોવું નોકરી સંમેલન હતું. પર્સનાલિટી પણ વિચારો, લાગણીઓ અને વર્તન સતત સમય પર વ્યક્તિગત દ્વારા પ્રદર્શિત જે મજબૂત અમારી અપેક્ષાઓ, સ્વ ધારણાઓ કિંમતો અને વલણ અસર ના દાખલાઓની નો સંદર્ભ લો શકે છે, અને લોકો સમસ્યાઓ, અને તણાવ અમારા પ્રતિક્રિયાઓ આગાહી. આ nomothetic અને idiographic: એક શબ્દસમૂહ માં, વ્યક્તિત્વ માત્ર અમે કોણ છે નથી, ગોર્ડન ઓલપોર્ટે (1937) બે મુખ્ય વ્યક્તિત્વ અભ્યાસ રીતે વર્ણન કર્યું છે. Nomothetic મનોવિજ્ઞાન સામાન્ય કાયદાઓ સ્વ પ્રત્યક્ષીકરણ સિદ્ધાંત જેવા ઘણા જુદા જુદા લોકો, અથવા extraversion ના લક્ષણ માટે લાગુ પાડી શકાય છે માગે છે. Idiographic મનોવિજ્ઞાન માટે એક ખાસ વ્યક્તિગત અનન્ય પાસાંઓ સમજવા પ્રયાસ છે.

વ્યક્તિત્વ અભ્યાસ સૈદ્ધાંતિક પરંપરાઓ એક વિપુલતા સાથે મનોવિજ્ઞાન એક વ્યાપક અને વૈવિધ્યસભર ઇતિહાસ ધરાવે છે. મુખ્ય થિયરીઓ ડિસપોઝિશનલ (વિશિષ્ટ) પરિપ્રેક્ષ્યમાં સાયકોડાયનેમિક, હ્યુમનિસ્ટિક, જૈવિક વર્તનવાદને, અને સામાજિક શિક્ષણ પરિપ્રેક્ષ્ય સમાવેશ થાય છે. ત્યાં મનોવિજ્ઞાન માં "વ્યક્તિત્વ" ની વ્યાખ્યા પર કોઈ સર્વસંમતિ છે. સૌથી સંશોધકો અને મનોવૈજ્ઞાનિકો સ્પષ્ટ રીતે ચોક્કસ પરિપ્રેક્ષ્ય સાથે પોતાની જાતને ઓળખી નથી અને ઘણીવાર એક સારગ્રાહી અભિગમ લે છે. કેટલાક સંશોધનો અનુભવ પરિમાણીય પરિબળ વિશ્લેષણ જેમ કે મલ્ટિવેરિયેટ આંકડા પર આધારિત મોડલ જેવા કે ચલાવાય છે, જ્યારે અન્ય સંશોધન સિદ્ધાંત psychodynamics જેમ કે વિકાસ પર ભાર મૂકે છે. ત્યાં પણ વ્યક્તિત્વ પરીક્ષણ લાગુ ક્ષેત્ર પર નોંધપાત્ર ભાર છે. મનોવૈજ્ઞાનિક શિક્ષણ અને તાલીમ, વ્યક્તિત્વ અને તેના માનસિક વિકાસ સ્વરૂપ અભ્યાસ સામાન્ય રીતે અસામાન્ય અથવા તબીબી મનોવિજ્ઞાન કોર્સ માટે એક પૂર્વશરત સમીક્ષા થાય છે.

પૂરક વાચન

• પરીખ, ડૉ. બી. એ. (૨૦૧૪). મનોવિજ્ઞાનના સંપ્રદાયો અને સિદ્ધાંતો (5th આવૃત્તિ). અમદાવાદ: યુનિવર્સિટી ગ્રંથનિર્માણ બોર્ડ. ISBN 978-81-929772-7-0.
• પરીખ, ડૉ. બી. એ. (૨૦૧૪). પ્રગત સામાન્ય મનોવિજ્ઞાન (4th આવૃત્તિ). અમદાવાદ: યુનિવર્સિટી ગ્રંથનિર્માણ બોર્ડ. ISBN 978-81-929772-6-3.

બાહ્ય કડીઓ

• Yale University Video Course - માનસશાસ્ત્ર પરિચય
• મનોવિજ્ઞાન શબ્દકોષ