ત્વચાકિય લૈશમેનિયાસિસને, લૈશમેનિયોસિસ પણ કહેવામાં આવે છે, તે એક રોગ છે જે લૈશમેનિયા જાતિના પ્રોટોઝોન પરોપજીવી દ્વારા થાય છે માખીના ચોક્કસ પ્રકારના ડંખથી ફેલાય છે.[] આ રોગ મુખ્યત્વે ત્રણ રીતે હાજર હોઇ શકે છેઃ ત્વચાકિય, શ્લેષ્મ, અથવા આંતરીક લૈશમેનિયાસિસ.[] ત્વચાકિય સ્વરૂપ ત્વચા ઘાવ સાથે હાજર હોય છે, જ્યારે શ્લેષ્મ સ્વરૂપ ત્વચા, મોં અને નાક ઘાવ સાથે હાજર હોય છે, અને આંતરીક સ્વરૂપ ત્વચા ઘાવથી શરૂ થાય છે અને બાદમાં તાવ, ઓછાં લાલ રક્ત કોષો, અને વિસ્તૃત બરોળ અને યકૃત સાથે હાજર હોય છે.[][]

લૈશમેનિયાસિસ
ઉચ્ચાર
ખાસિયતInfectious diseases Edit this on Wikidata

લૈશમેનિયા ની 20 થી વધુ પ્રજાતિ દ્વારા માનવોમાં ચેપો થાય છે.[] ગરીબી, કુપોષણ, જંગલનો નાશ, અને શહેરીકરણનો જોખમી પરિબળોમાં સમાવેશ થાય છે.[] માઇક્રોસ્કોપ હેઠળ પરોપજીવીઓને જોઇને તમામ ત્રણ પ્રકારોનું નિદાન થઇ શકે છે.[] વધુમાં, આંતરિક રોગનું નિદાન લોહી પરીક્ષણો દ્વારા થઇ શકે છે.[]

જંતુનાશક વડે તૈયાર કરેલ મચ્છરદાની દ્વારા પણ લૈશમેનિયાસિસને આંશિક રીતે રોકી શકાય છે.[] અન્ય માપદંડોમાં જંતુનાશકોના છંટકાવનો સમાવેશ થાય છે જેથી માખીઓનો નાશ કરી શકાય અને રોગ ધરાવતા લોકોની વહેલી સારવાર કરી વધુ ફેલાતો અટકાવી શકાય છે.[] રોગપ્રાપ્તિ, લૈશમેનિયા ની પ્રજાતિઓ, અને ચેપના પ્રકાર પરથી સારવારની જરૂર નક્કી થાય છે.[] આંતરિક રોગ માટે અમુક સંભવિત દવાઓમાં લીપોસોમલ એમ્ફોટેરીસીન બીનો ઉપયોગ થાય છે,[] જે પેન્ટાવેલન્ટ એન્ટિમોનીયલ્સ અને પેરોમોમાયસીનનું સંયોજન છે, []અને મિલ્ટેફોસિન.[]ત્વચાકિય રોગ માટે, પરોમોમાયસીન, ફ્લુકોનાઝોલ, અથવા પેન્ટામીડાઇન અસરકારક હોઇ શકે છે.[]

હાલ 98 દેશોમાં[] આશરે 12 મિલીયનથી વધુ લોકો ચેપગ્રસ્ત છે.[] દર વર્ષે આશરે 2 મિલીયન નવાં કેસો[] અને 20 અને 50 હજાર વચ્ચે મૃત્યુ થાય છે.[][] એશિયા, આફ્રિકા, દક્ષિણ અને મધ્ય અમેરિકા, અને દક્ષિણ યુરોપમાં આશરે 200 મિલીયન લોકો એવા વિસ્તારમાં રહે છે જ્યાં રોગ સામાન્ય છે.[][] રોગની સારવાર કરવા માટે વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનએ અમુક દવાઓ પર વળતર હાંસલ કર્યું છે.[] કૂતરા અને ઉંદરો સહિત, અન્ય સંખ્યાબંધ પ્રાણીઓમાં રોગ થાય છે.[]

સંદર્ભો

ફેરફાર કરો
  1. http://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/leishmaniasis
  2. ૨.૦૦ ૨.૦૧ ૨.૦૨ ૨.૦૩ ૨.૦૪ ૨.૦૫ ૨.૦૬ ૨.૦૭ ૨.૦૮ ૨.૦૯ ૨.૧૦ "Leishmaniasis Fact sheet N°375". World Health Organization. January 2014.
  3. ૩.૦ ૩.૧ ૩.૨ ૩.૩ ૩.૪ ૩.૫ Barrett, MP (2012). "Management of trypanosomiasis and leishmaniasis". British medical bulletin. 104: 175–96. doi:10.1093/bmb/lds031. PMC 3530408. PMID 23137768.
  4. ૪.૦ ૪.૧ Sundar, S; Chakravarty, J (Jan 2013). "Leishmaniasis: an update of current pharmacotherapy". Expert opinion on pharmacotherapy. 14 (1): 53–63. doi:10.1517/14656566.2013.755515. PMID 23256501.
  5. Dorlo, TP; Balasegaram, M; Beijnen, JH; de Vries, PJ (Nov 2012). "Miltefosine: a review of its pharmacology and therapeutic efficacy in the treatment of leishmaniasis". The Journal of antimicrobial chemotherapy. 67 (11): 2576–97. doi:10.1093/jac/dks275. PMID 22833634.
  6. Minodier, P; Parola, P (May 2007). "Cutaneous leishmaniasis treatment". Travel medicine and infectious disease. 5 (3): 150–8. doi:10.1016/j.tmaid.2006.09.004. PMID 17448941.
  7. "Leishmaniasis Magnitude of the problem". World Health Organization.
  8. Lozano, R (Dec 15, 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.
  9. Ejazi, SA; Ali, N (Jan 2013). "Developments in diagnosis and treatment of visceral leishmaniasis during the last decade and future prospects". Expert review of anti-infective therapy. 11 (1): 79–98. doi:10.1586/eri.12.148. PMID 23428104.