પાઉલીનો અપવર્જનનો નિયમ: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Content deleted Content added
Gazal world (ચર્ચા | યોગદાન) નાનો સુધારો |
Gazal world (ચર્ચા | યોગદાન) ઉમેરણ ટેગ: ૨૦૧૭ સ્ત્રોત ફેરફાર |
||
લીટી ૧:
[[File:Pauli.jpg|thumb|[[વુલ્ફગૅંગ પાઉલી]]|150px]]
'''પાઉલીનો અપવર્જનનો નીયમ''' ({{lang-en|Pauli exclusion principle}}) એ ક્વૉન્ટમ યંત્રશાસ્ત્રનો મહત્વનો નિયમ છે, આ નિયમ પ્રમાણે, 'એક જ ક્વૉન્ટમ-અવસ્થા (state)માં બે [[ઈલેક્ટ્રૉન]] અસ્તિત્વ ધરાવી શકે નહિ'. આ નિયમ ઑસ્ટ્રિયન ભૌતિકવિજ્ઞાની [[વુલ્ફગૅંગ પાઉલી]]એ શોધ્યો હતો, જેને માટે તેમને ૧૯૪૫ના વર્ષનુ [[નોબેલ પારિતોષિક]] એનાયત થયું હતું. . આ નિયમ પ્રમાણે, પરમાણુમાં કોઈ પણ બે ઈલેક્ટ્રૉનના બધા જ [[ક્વૉન્ટમ-અંક]] (number) - n, l, m<sub>l</sub> ane m<sub>s</sub> - એકસરખા હોઈ શકે નહિ. અર્થાત કોઈ પણ બે ઈલેક્ટ્રૉન એકસરખી ઊર્જા ધરાવી શકે નહિ. જોકે આ નિયમ દરેક ફર્મિયૉન કણોને લાગુ પડે છે.<ref name= trivedi>{{cite book |last=ત્રિવેદી |first= ચંદ્રકાન્ત કે. |title=ગુજરાતી વિશ્વકોશ |volume=૧૧ |year=૧૯૯૯ |location=[[અમદાવાદ]] |publisher=ગુજરાત વિશ્વકોશ ટ્રસ્ટ |page=૧૧૯-૧૨૦}}</ref>▼
▲'''પાઉલીનો અપવર્જનનો નીયમ''' ({{lang-en|Pauli exclusion principle}}) એ ક્વૉન્ટમ યંત્રશાસ્ત્રનો મહત્વનો નિયમ છે, આ નિયમ પ્રમાણે, 'એક જ ક્વૉન્ટમ-અવસ્થા (state)માં બે [[ઈલેક્ટ્રૉન]] અસ્તિત્વ ધરાવી શકે નહિ'. આ નિયમ ઑસ્ટ્રિયન ભૌતિકવિજ્ઞાની [[વુલ્ફગૅંગ પાઉલી]]એ શોધ્યો હતો, જેને માટે તેમને ૧૯૪૫ના વર્ષનુ [[નોબેલ પારિતોષિક]] એનાયત થયું હતું. . આ નિયમ પ્રમાણે, પરમાણુમાં કોઈ પણ બે ઈલેક્ટ્રૉનના બધા જ [[ક્વૉન્ટમ-અંક]] (number) - n, l, m<sub>l</sub> ane m<sub>s</sub> - એકસરખા હોઈ શકે નહિ. અર્થાત કોઈ પણ બે ઈલેક્ટ્રૉન એકસરખી ઊર્જા ધરાવી શકે નહિ. જોકે આ નિયમ
આ નિયમને અન્ય શબ્દોમાં કહેવામાં આવે તો, "એક જ પ્રકારના કણો (જેમ કે ઇલેક્ટ્રોન, [[પ્રોટોન]]) ધરાવતી પ્રણાલીનું કુલ તરંગ વિધેય તેનાં કણોની કોઈ જોડના અવકશ અને સ્પિન યામોની અદલાબદલી માટે પ્રતિસંમિત હોવું જોઈએ."<ref name="શાહ અને વામદત્ત">
== સંદર્ભો ==
{{reflist}}
[[શ્રેણી:ભૌતિકવિજ્ઞાન]]
[[શ્રેણી:પરમાણુ ભૌતિકવિજ્ઞાન]]
| |||