ક્ષેત્રી અથવા છેત્રી (નેપાલી:ક્ષેત્રી) ક્ષત્રિય જાતિના લોકો ખસ લોકો ખા જૂથમાં, એક ઈન્ડો -આરીન નૃણ-ભાષાકીય જૂ. સામાન્ય રીતે પાર્વવેત / પહારી (પર્વતીય) ક્ષત્રિયને ક્ષેત્રીય તરીકે ઓળખવામાં આવે છે અથવા ખસ ક્ષેત્રી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ઘણા ઇતિહાસકારોએ ખેતરિસને ખસ રાજપૂત તરીકે ઓળખાવ્યા હતા. ક્ષેત્રી તેમના જાતિ મુજબ શાસકો, સંચાલકો, રાજ્યપાલો અને યોદ્ધાઓ તરીકે સેવા આપી હતી. તેઓ ૧૯૫૧ એડી સુધી સરકારી અને લશ્કરને મોનોપોલીંગ કરીને નેપાળના મોટા ભાગનાં ઇતિહાસ પર પ્રભુત્વ ધરાવતા હતા. નેપાળમાં લોકશાહી બાદ, ક્ષેત્રે હજી પણ સરકારમાં પ્રભુત્વ ધરાવતું હતું, ખાસ કરીને પંચાયતી સરકાર પર પ્રભુત્વ ધરાવતા હતા અને હજુ પણ નેપાળી આર્મીના ઉચ્ચ કક્ષાઓનું એકાધિકાર.

ક્ષેત્રી/છેત્રી/પહાડી ક્ષત્રિય
કુલ વસ્તી
43,98,053 as per Nepal Census 2011
નોંધપાત્ર વસ્તી સાથેના વિસ્તારો
   Nepal  India
ભાષાઓ
નેપાલી ભાષા (ખસ કુરા) માતૃભાષા
ધર્મ
હિન્દુ (૯૯% approx.) કુલદેવતા સહિત
સંબંધિત વંશીય સમૂહો
બાહુન, ઠકુરી, પહાડી, રાજપુત
માથવરસિંહ થાપા, નેપાળના પ્રધાનમંત્રી તરીકેનું પ્રથમ મુખ્તિયાર, ક્ષેત્રી જાતિકે ઐતિહાસિક રાજનેતા

1854 ના નેપાળના 'મુલકી ઐન' (કાયદાકીય સંહિતા) મુજબ, ક્ષેત્રીસ તાગાધારી (યજ્ઞોપવીત) અને 'બે વાર જન્મેલા' (દ્વિજ) હિન્દુઓ ને અનુસરે છે.[૧]

ઈતિહાસ ફેરફાર કરો

 
ગોરખાલી સેનાપતિ શિવરામ સિંહ બસ્ન્યાત

કાજિ ખલક (ક્ષત્રિય સામન્ત) નામના સમૂહમાં નેપાળની રોયલ કોર્ટમાં 5 મુખ્ય ક્ષેત્રી પરિવારોની રચના કરવામાં આવી હતી. તેઓ છે; બસ્ન્યાત, પાંડે, થાપા, કુંવર અને બિષ્ટ. બસ્ન્યાત, પાંડે અને થાપાસ શિવરામસિંહ બસ્ન્યાત, કાલુ પાંડે અને બીરભદ્ર થાપા નેપાળના એકીકરણમાં સૌથી શક્તિશાળી છત્રી જૂથો હતા.

ક્ષેત્રીકો થર વા પારિવારિક નામ ફેરફાર કરો

અધિકારી, બગાલે, બરુવાલ, બોહોરા, બસ્ન્યાત / બસ્નેત, ભંડારી, બિષ્ટ, બુઢા, બુઢાથોકી, ચૌહાણ, છત્રી/છેત્રી, ચિલુવાલ, દેઉજા, ગોદાર, કાલિકોટે, કાર્કી, કટવાલ, ખડાયત, કઠાયત, ખબતરી, ખડ્કા, ખત્રી / ખત્રી છત્રી (કેસી), ખુલાલ, ક્ષેત્રી/ક્ષત્રી, કુંવર, મહત, મહતારા, મરહઠ્ઠા, પાંડે, પુંવર, રાણા, રાનાભાટ, રાઠોર, રાઉત / રાવત, રાવલ, રાય, રાયમાજી, રોકાયા / રોક્કા, સિલવાલ, સુઅલ, ટંડન, થાપા, etc.

  1. Democracy, Pluralism and Change.