જૂનું પિયેર ઘર

જૂનું પિયેર ઘર એ ગુજરાતી કવિ બળવંતરાય ઠાકોર લિખિત સૉનેટ-કાવ્ય છે. ગુજરાતી સાહિત્યની ઉત્તમ સૉનેટ રચનાઓમાં આ કાવ્ય સ્થાન પામ્યું છે. આ કાવ્યમાં કવિએ સાસરેથી પિયરના ઘરે આવેલી મુગ્ધ યુવતીના મનોભાવોનું આલેખન કર્યું છે.

કાવ્ય

બેઠી ખાટે ફરિવળિ બધે મેડિયો ઓરડામાં,
દીઠાં હેતે સ્મૃતિપડ બધાં ઊકલ્યાં આપ રૂડાં.
માડી મીઠી, સ્મિત મધુર ને ભવ્ય મૂર્તી પિતાજી,
દાદી વાંકી રસિક કરતી ગોષ્ઠિથી બાળ રાજી;
સૂનાં સ્થાનો સજિવન થયાં, સાંભળૂં કંઠ જૂના,
આચારો કૈં વિવિધ ઢબના નેત્ર ઠારે સહૂના:
ભાંડૂ ન્હાનાં; શિશુસમયનાં ખટમિઠાં સોબતીઓ
જ્યાંત્યાં આવી વય બદલિ સંતાય જાણે પરીઓ.
તોયે એ સૌ સ્મૃતિછબિ વિશે વ્યાધિ લે ચક્ષુ ઘેરી,
ન્હાની મોટી બહુરુપિ થતી એક મૂર્તી અનેરી:
ચૉરીથી આ દિવસ સુધિમાં એવિ જામી કલેજે
કે કૌમારે પણ મુજ સરે બાળવેશે સહેજે!

બેસી ખાટે પિયરઘરમાં ઝિંદગી જોઈ સારી,
ત્યારે જાણી અનહદ ગતી, નાથ મ્હારા, ત્હમારી.

બંધારણ

'જૂનું પિયેર ઘર' કાવ્યનું છંદોવિધાન

સ્વરભાર (લઘુ/ગુરુ)	– ગા	– ગા	– ગા	– ગા	u લ	u લ	u લ	u લ	u લ	– ગા	– ગા	u લ	– ગા	– ગા	u લ	– ગા	– ગા
અક્ષર	બે	ઠી	ખા	ટે	ફ	રિ	વ	ળિ	બ	ધે	મે	ડિ	યો	ઓ	ર	ડા	માં

આ કાવ્યની રચના મન્દાક્રાન્તા છંદમાં કરવામાં આવી છે.

બાહ્ય કડીઓ

• ભૂતપૂર્વમાં અભૂતપૂર્વનું ઉમેરણ – ઉદયન ઠક્કર