ત્રીજી જાતિ

ત્રીજી જાતિ કે લિંગ એ એક સંકલ્પના છે પુરુષ કે સ્ત્રી લિંગમાં સમાવેશ પામનારી વ્યક્તિઓને તેમના પોતાના દ્વારા અથવા સમાજ દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. ત્રણ અથવા વધુ જાતિઓને માન્યતા આપતા સમાજોમાંની આ એક સામાજિક શ્રેણી પણ છે. ત્રીજા શબ્દનો સામાન્ય રીતે અર્થ "અન્ય" તરીકે સમજવામાં આવે છે, જોકે કેટલાક માનવશાસ્ત્રીઓ અને સમાજશાસ્ત્રીઓએ ચોથા ^[૧] અને પાંચમા ^[૨] લિંગનું વર્ણન પણ કર્યું છે.

પોતાના અથ્વા સમાજ દ્વારા સ્ત્રી, પુરુષ કે અન્ય તરીકે ઓળખવાની પરિસ્થિતી સામાન્ય રીતે તે વ્યક્તિની લિંગ ઓળખ અને તેઓ જે સામાજિક સંસ્કૃતિમાં રહે છે તેમાં તેમની ભૂમિકા નિશ્ચિત કરે છે.

મોટાભાગની સંસ્કૃતિઓ દ્વીલિંગ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં બે લિંગ હોય છે ( છોકરા /પુરુષો અને છોકરીઓ /સ્ત્રીઓ). ^[૩] ^[૪] ^[૫] ત્રીજા અથવા ચોથા લિંગ ને માન્ય કરતી સંસ્કૃતિઓમાં, આ જાતિઓ ખૂબ જ અલગ વસ્તુઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી હોય છે. મૂળ હવાઇયન અને તાહિતિયનો માટે, માહુ એ પુરુષ અને સ્ત્રી વચ્ચેની મધ્યવર્તી સ્થિતિ અથવા "અનિશ્ચિત લિંગની વ્યક્તિ" છે. ^[૬]^{[વધુ યોગ્ય સ્ત્રોત જરૂરી]} દક્ષિણપશ્ચિમ યુએસના મૂળ અમેરિકનોના કેટલાક પરંપરાગત દાઈને સમાજો ચાર જાતિના લિંગને સ્વીકારે છે: સ્ત્રૈણ સ્ત્રી, પૌરુષી સ્ત્રી, સ્ત્રૈણ પુરુષ અને પૌરુષી પુરૂષ.^[૭] "ત્રીજી જાતિ કે થર્ડ જેન્ડર" શબ્દનો ઉપયોગ ભારતના હીજડાઓ ^[૮] (જેમણે તેમના લિંગની કાનૂની માન્યતા મેળવી લીધી છે), પોલિનેશિયાના ફાફાફાઇન અને બાલ્કન શપથ લીધેલી કુમારિકાઓ માટે પણ કરવામાં આવે છે . ^[૯] તૃતીય લિંગને માન્યતા આપતી સંસ્કૃતિનો અર્થ એ નથી કે તે સંસ્કૃતિમાં તેમનું મૂલ્ય હતું, અને ઘણી વખત તે સંસ્કૃતિમાં સ્ત્રીઓના સ્પષ્ટ અવમૂલ્યનનું તે પરિણામ હોઈ શકે છે. ^[૧૦]

ઘણી બિન-પશ્ચિમી સંસ્કૃતિઓમાં જોવા મળતા છતાં, "ત્રીજી", "ચોથી" અને "અમુક" એવી લિંગ આધારીત ભૂમિકાઓની વિભાવનાઓ હજુ પણ મુખ્ય પ્રવાહની પશ્ચિમી સંસ્કૃતિ અને વિચાર માટે કંઈક અંશે નવી છે. ^[૧૧] આધુનિક LGBT અથવા વિલક્ષણ ઉપસંસ્કૃતિઓમાં આ ખ્યાલને અપનાવવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.^{[સંદર્ભ આપો]} જ્યારે મુખ્ય પ્રવાહના પશ્ચિમી વિદ્વાનો - ખાસ કરીને નૃવંશશાસ્ત્રીઓ દક્ષિણ એશિયન હીજડાઓ અથવા અમેરિકાના મૂળ સમાજોના "લિંગ વેરિઅન્ટ" અને દ્વિ-આત્મા ધરાવતા લોકો વિશે લખે છે પણ મોટે ભાગે "ત્રીજી જાતિ" શબ્દને તેઓ ફક્ત એલજીબીટી સમુદાયના સંદર્ભમાં જ સમજવાનો પ્રયત્ન કરે છે. અન્ય વિદ્વાનો-ખાસ કરીને સ્થાનીય વિદ્વાનો - મુખ્ય પ્રવાહના વિદ્વાનોની સાંસ્કૃતિક સમજણ અને સંદર્ભ વિષેની સમજણના અભાવ પર ભાર મૂકે છે જેને કારણે તૃતીય લિંગના લોકોની વ્યાપક ખોટી રજૂઆત, તેમજ મુદ્દાના સંદર્ભે સંસ્કૃતિઓની ખોટી રજૂઆત થાય છે અને વાસ્તવમાં આ સંસ્કૃતિઓમાં આ ખ્યાલનો સમાવેશ થાય છે કે નહીં તેની પણ યોગ્ય સમજ અપાતી નથી. ^[૧૨] ^[૧૩] ^[૧૪] ^[૧૫]

સંદર્ભો

↑ Trumbach, Randolph (1994). London's Sapphists: From Three Sexes to Four Genders in the Making of Modern Culture. In Third Sex, Third Gender: Beyond Sexual Dimorphism in Culture and History, edited by Gilbert Herdt, 111-36. New York: Zone (MIT). ISBN 978-0-942299-82-3
↑ Graham, Sharyn (2001), Sulawesi's fifth gender સંગ્રહિત ૨૦૧૪-૧૧-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન, Inside Indonesia, April–June 2001.
↑ Kevin L. Nadal, The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender (2017, ISBN 1483384276), page 401: "Most cultures currently construct their societies based on the understanding of gender binary—the two gender categorizations (male and female). Such societies divide their population based on biological sex assigned to individuals at birth to begin the process of gender socialization."
↑ Sigelman, Carol K.; Rider, Elizabeth A. (14 March 2017). Life-Span Human Development (અંગ્રેજીમાં). Cengage Learning. પૃષ્ઠ 385. ISBN 978-1-337-51606-8. મેળવેલ 4 August 2021.
↑ Maddux, James E.; Winstead, Barbara A. (11 July 2019). Psychopathology: Foundations for a Contemporary Understanding (અંગ્રેજીમાં). Routledge. ISBN 978-0-429-64787-1. મેળવેલ 4 August 2021.
↑ Llosa, Mario Vargas. "The men-women of the Pacific". tate.org.uk. Tate Britain. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2 April 2015 પર સંગ્રહિત.
↑ Estrada, Gabriel S (2011). "Two Spirits, Nádleeh, and LGBTQ2 Navajo Gaze" (PDF). American Indian Culture and Research Journal. 35 (4): 167–190. doi:10.17953/aicr.35.4.x500172017344j30. મૂળ (PDF) માંથી 2015-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2022-06-26.
↑ Agrawal, A. (1997). "Gendered Bodies: The Case of the 'Third Gender' in India". Contributions to Indian Sociology. 31 (2): 273–297. doi:10.1177/006996697031002005.
↑ Young, Antonia (2000). Women Who Become Men: Albanian Sworn Virgins. ISBN 1-85973-335-2
↑ Holmes, Morgan (July 2004). "Locating Third Sexes" (PDF). Transformations Journal (8). ISSN 1444-3775. મૂળ સંગ્રહિત (PDF) માંથી 16 April 2017 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 28 December 2014. recognition of third sexes and third genders is not equal to valuing the presence of those who were neither male nor female, and often hinges on the explicit devaluation of women, as with the Sambia of New Guinea, or on the valuation of female virginity at the expense of valuing female humanity, as in Polynesia.
↑ McGee, R. Jon and Richard L. Warms 2011 Anthropological Theory: An Introductory History. New York, McGraw Hill.
↑ "Asia and the Pacific – ANU". મૂળ માંથી 24 ફેબ્રુઆરી 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 27 December 2014.
↑ Pember, Mary Annette (13 October 2016). "'Two Spirit' Tradition Far From Ubiquitous Among Tribes". Rewire. મેળવેલ 17 October 2016. Unfortunately, depending on an oral tradition to impart our ways to future generations opened the floodgates for early non-Native explorers, missionaries, and anthropologists to write books describing Native peoples and therefore bolstering their own role as experts. These writings were and still are entrenched in the perspective of the authors who were and are mostly white men.
↑ de Vries, Kylan Mattias (2009). "Berdache (Two-Spirit)". માં O'Brien, Jodi (સંપાદક). Encyclopedia of gender and society. Los Angeles: SAGE. પૃષ્ઠ 64. ISBN 9781412909167. મેળવેલ 6 March 2015. [Two-Spirit] implies that the individual is both male and female and that these aspects are intertwined within them. The term moves away from traditional Native American/First Nations cultural identities and meanings of sexuality and gender variance. It does not take into account the terms and meanings from individual nations and tribes. ... Although two-spirit implies to some a spiritual nature, that one holds the spirit of two, both male and female, traditional Native Americans/First Nations peoples view this as a Western concept.
↑ Kehoe, Alice B. (2002). "Appropriate Terms". SAA Bulletin. Society for American Archaeology 16(2), UC-Santa Barbara. ISSN 0741-5672. મૂળ માંથી 5 November 2004 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 1 May 2019. At the conferences that produced the book, Two-Spirited People, I heard several First Nations people describe themselves as very much unitary, neither "male" nor "female," much less a pair in one body. Nor did they report an assumption of duality within one body as a common concept within reservation communities; rather, people confided dismay at the Western proclivity for dichotomies. Outside Indo-European-speaking societies, "gender" would not be relevant to the social personae glosses "men" and "women," and "third gender" likely would be meaningless. The unsavory word "berdache" certainly ought to be ditched (Jacobs et al. 1997:3-5), but the urban American neologism "two-spirit" can be misleading.

[1] Trumbach, Randolph (1994). London's Sapphists: From Three Sexes to Four Genders in the Making of Modern Culture. In Third Sex, Third Gender: Beyond Sexual Dimorphism in Culture and History, edited by Gilbert Herdt, 111-36. New York: Zone (MIT). ISBN 978-0-942299-82-3

[Graham-2] Graham, Sharyn (2001), Sulawesi's fifth gender સંગ્રહિત ૨૦૧૪-૧૧-૨૬ ના રોજ વેબેક મશિન, Inside Indonesia, April–June 2001.

[Nadal-re-binary-3] Kevin L. Nadal, The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender (2017, ISBN 1483384276), page 401: "Most cultures currently construct their societies based on the understanding of gender binary—the two gender categorizations (male and female). Such societies divide their population based on biological sex assigned to individuals at birth to begin the process of gender socialization."

[4] Sigelman, Carol K.; Rider, Elizabeth A. (14 March 2017). Life-Span Human Development (અંગ્રેજીમાં). Cengage Learning. પૃષ્ઠ 385. ISBN 978-1-337-51606-8. મેળવેલ 4 August 2021.

[5] Maddux, James E.; Winstead, Barbara A. (11 July 2019). Psychopathology: Foundations for a Contemporary Understanding (અંગ્રેજીમાં). Routledge. ISBN 978-0-429-64787-1. મેળવેલ 4 August 2021.

[vargas2015-6] Llosa, Mario Vargas. "The men-women of the Pacific". tate.org.uk. Tate Britain. મૂળ સંગ્રહિત માંથી 2 April 2015 પર સંગ્રહિત.

[Estrada-7] Estrada, Gabriel S (2011). "Two Spirits, Nádleeh, and LGBTQ2 Navajo Gaze" (PDF). American Indian Culture and Research Journal. 35 (4): 167–190. doi:10.17953/aicr.35.4.x500172017344j30. મૂળ (PDF) માંથી 2015-05-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2022-06-26.

[agrawal1997-8] Agrawal, A. (1997). "Gendered Bodies: The Case of the 'Third Gender' in India". Contributions to Indian Sociology. 31 (2): 273–297. doi:10.1177/006996697031002005.

[Young-9] Young, Antonia (2000). Women Who Become Men: Albanian Sworn Virgins. ISBN 1-85973-335-2

[Holmes2004-10] Holmes, Morgan (July 2004). "Locating Third Sexes" (PDF). Transformations Journal (8). ISSN 1444-3775. મૂળ સંગ્રહિત (PDF) માંથી 16 April 2017 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 28 December 2014. recognition of third sexes and third genders is not equal to valuing the presence of those who were neither male nor female, and often hinges on the explicit devaluation of women, as with the Sambia of New Guinea, or on the valuation of female virginity at the expense of valuing female humanity, as in Polynesia.

[11] McGee, R. Jon and Richard L. Warms 2011 Anthropological Theory: An Introductory History. New York, McGraw Hill.

[12] "Asia and the Pacific – ANU". મૂળ માંથી 24 ફેબ્રુઆરી 2012 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 27 December 2014.

[Pember-13] Pember, Mary Annette (13 October 2016). "'Two Spirit' Tradition Far From Ubiquitous Among Tribes". Rewire. મેળવેલ 17 October 2016. Unfortunately, depending on an oral tradition to impart our ways to future generations opened the floodgates for early non-Native explorers, missionaries, and anthropologists to write books describing Native peoples and therefore bolstering their own role as experts. These writings were and still are entrenched in the perspective of the authors who were and are mostly white men.

[de_Vries_2009-14] Vries, Kylan Mattias (2009). "Berdache (Two-Spirit)". માં O'Brien, Jodi (સંપાદક). Encyclopedia of gender and society. Los Angeles: SAGE. પૃષ્ઠ 64. ISBN 9781412909167. મેળવેલ 6 March 2015. [Two-Spirit] implies that the individual is both male and female and that these aspects are intertwined within them. The term moves away from traditional Native American/First Nations cultural identities and meanings of sexuality and gender variance. It does not take into account the terms and meanings from individual nations and tribes. ... Although two-spirit implies to some a spiritual nature, that one holds the spirit of two, both male and female, traditional Native Americans/First Nations peoples view this as a Western concept.

[Kehoe-15] Kehoe, Alice B. (2002). "Appropriate Terms". SAA Bulletin. Society for American Archaeology 16(2), UC-Santa Barbara. ISSN 0741-5672. મૂળ માંથી 5 November 2004 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 1 May 2019. At the conferences that produced the book, Two-Spirited People, I heard several First Nations people describe themselves as very much unitary, neither "male" nor "female," much less a pair in one body. Nor did they report an assumption of duality within one body as a common concept within reservation communities; rather, people confided dismay at the Western proclivity for dichotomies. Outside Indo-European-speaking societies, "gender" would not be relevant to the social personae glosses "men" and "women," and "third gender" likely would be meaningless. The unsavory word "berdache" certainly ought to be ditched (Jacobs et al. 1997:3-5), but the urban American neologism "two-spirit" can be misleading.

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]

[૧૧]

[૧૨]

[૧૩]

[૧૪]

[૧૫]