બાંદ્રા-વરલી સમુદ્રસેતુ

બાંદ્રા-વરલી સમુદ્રસેતુ
બાંદ્રા-વરલી સમુદ્રસેતુ
	બાંદ્રા-વરલી સમુદ્રસેતુ
Coordinates	19°02′11″N 72°49′02″E / 19.0364°N 72.8172°E
Carries	વાહન વ્હવહાર માટે ૮ લેન જેમાં ૨ બસો માટે છે.
Crosses	માહીમ ખાડી
Locale	મુંબઈ
Official name	વાંદરા-વરલી સમુદ્રસેતુ
Characteristics
Design	રજ્જુ કર્ષણ સેતુ
Total length	૫.૬
History
Opened	૩૦ જાન્યુઆરી ૨૦૦૯
Statistics
Toll	૪૦-૫૦ રૂ.

બાંદ્રા-વરલી સમુદ્રસેતુ ૮-લેન ધરાવતો, તાર-સમર્થિત કોંક્રીટ વડે નિર્માણ કરવામાં આવેલ સેતુ છે. આ સેતુ મુંબઇ મહાનગરના બાંદ્રા તેમ જ વરલી એમ બે ઉપનગરોને એકબીજા સાથે જોડે છે. આ સેતુ પશ્ચિમી-દ્વીપ મહામાર્ગ યોજનાનું પ્રથમ ચરણ છે. ૧૬ અજબ રૂપિયા (૪૦ કરોડ $) ની મહારાષ્ટ્ર સરકારનીઆ પરિયોજનાના આ ચરણને હિન્દુસ્તાન કંસ્ટ્રક્ટશન કંપની દ્વારા પૂરું કરવામાં આવ્યું. આ પુલનું ઉદ્ઘાટન ૩૦ જૂન ના દિવસે થયું પણ સામાન્ય જનતા માટે તેને ૧ જુલાઈ ના મધ્ય રાત્રે ખુલ્લો મુકવામાં આવ્યો. સાડા પાંચ કીલોમીટર લાંબા આ પુલના બનવાથી વાંદરા અને વર્લી વચ્ચે પ્રવાસમાં લાગતો સમય ૪૫ મિનિટ થી ઘટીને માત્ર ૬-૮ મિનિટ રહી ગયો છે.^[૨]^[૩] આ પુલની યોજના ૧૯૮૦માં બનાવવામાં આવી પણ તેનું કાર્ય ૨૦૦૯માં પુરૂં થયું.^[૩]^[૪]

કેટલાંક તથ્યો

આ સેતુ મુંબઇ તેમ જ આખા ભારત દેશમાં આ પ્રકારનો પ્રથમ પુલ છે. આ સેતુ-પરિયોજનાનો કુલ ખર્ચ ૧૬.૫૦ અબજ રૂપિયા જેટલો છે. ^[૨] ^[૩] આ પુલ પર માત્ર પ્રકાશ-વ્યવસ્થા કરવા માટેનો ખર્ચ ૯ કરોડ રૂપિયા જેટલો થયેલ છે. આ સેતુના નિર્માણકાર્યમાં ૩૮,૦૦૦ કિલોમીટર લોખંડના દોરડાં, ૫,૭૫,૦૦૦ ટન કોંક્રીટ અને ૬,૦૦૦ શ્રમિકોની જરૂર પડી છે. આ પુલના નિર્માણ માટેના લોખંડના તારો ખાસ ચીન દેશથી મંગાવવામાં આવ્યા હતા. આ દોરડાં પર કાટ ન લાગે તે માટે ખાસ પ્રકારનો રંગ લગાવી તેના ઉપર પ્લાસ્ટિકનું આવરણ ચઢાવવામાં આવેલું છે. ^[૨] હાલમાં આ પુલ પરથી પસાર થવા માટે વાહન દીઠ ચોક્કસ કર (ટોલ-ટેક્સ) ઉઘરાવવાનું નક્કી થયેલ છે. આ કર પ્રતિ વાહન ૪૦-૫૦ રૂપિયા જેટલો હશે. આ પુલની કુલ ૭ કિલોમીટરની સફર ખેડવાથી લગભગ ૧ કલાકના સમયની બચત થશે. આ ઉપરાંત પસાર થનારાં બધાં વાહનોના જાળવણી ખર્ચ અને ઇંધણના ખર્ચમાં પણ મોટી બચત થશે. આ બચતના આંકડા જોતાં વાહન દીઠ ચૂકવવો પડતો કર નગણ્ય હશે એવું લાગે છે. દરરોજ લગભગ સવા લાખ જેટલાં વાહનો આ પુલ પરથી પસાર થશે.