મછિયાલ તળાવ
મછિયાલ તળાવ એ ભારત દેશના હિમાચલ પ્રદેશ રાજ્યના મંડી જિલ્લામાં આવેલું એક તળાવ છે. તે ધાર્મિક રીતે પવિત્ર માનવામાં આવે છે અને તેનું નામ મચ્છિન્દ્રનાથ પર આધારિત છે, જે ભગવાન વિષ્ણુના મત્સ્ય અવતારનું બીજું નામ છે. ગોરખનાથ તેમના પ્રસિદ્ધ શિષ્ય હતા. આ તળાવ જોગીન્દર નગરથી ૮ કિમી જેટલા અંતરે દક્ષિણ દિશામાં આવેલું છે.[૧][૨]
| મછિયાલ તળાવ | |
|---|---|
  મછિયાલ તળાવ  મછિયાલ તળાવ | |
| સ્થાન | જોગીન્દર નગર, મંડી જિલ્લો |
| અક્ષાંશ-રેખાંશ | 31°56′17″N 76°47′49″E / 31.93806°N 76.79704°E |
| મુખ્ય જળઆવક | રન્ના ખંડ, નેરી ખંડ |
| મુખ્ય નિકાસ | રન્ના ખંડ, બ્યાસ નદીની એક ઉપનદી |
| સ્ત્રાવક્ષેત્ર વિસ્તાર | જોગિન્દર નગર ખીણ વિસ્તાર |
| બેસિન દેશો | ભારત |
| મહત્તમ લંબાઈ | 200 m (660 ft) |
| મહત્તમ પહોળાઈ | 50 m (160 ft) |
| મહત્તમ ઊંડાઇ | 5 m (16 ft) |
| સપાટી ઊંચાઇ | 850 m (2,790 ft) |
ધાર્મિક મહત્વ
ફેરફાર કરોમછિયાલ તળાવ સ્થાનિક લોકો અને આસપાસના ગામો માટે પવિત્ર છે. પહેલાના સમયમાં, લોકો મચ્છિન્દ્રનાથને ઈચ્છા પૂર્તિની મન્નત માંગતા હતા અને તેમની ઇચ્છાઓની પરિપૂર્ણતા પર, તેઓ ભગવાનને વચન આપેલ ભેટ અર્પણ કરતા હતા. આવા અર્પણોમાંની એક પવિત્ર હિમાલયન ગોલ્ડન મહસીર માછલીને સોનાની અનુનાસિક વીંટીઓથી શણગારવામાં આવી હતી અને પહેલાના સમયમાં આવી પવિત્ર સુવર્ણ મહસીર માછલીને સોનાની વીંટી પહેરેલી તળાવમાં સરળતાથી જોઈ શકાતી હતી. આ પરંપરા આજકાલ લગભગ અદૃશ્ય થઈ ગઈ છે. જો કે, પ્રાર્થના કરવા અથવા સારા નસીબની ઇચ્છા તરીકે અને ખરાબ નસીબને ટાળવા માટે માછલીને ખવડાવવાનું હજી પણ સામાન્ય છે. હિન્દુ પંચાગના ચોક્કસ દિવસોમાં લોકો નદીમાં પવિત્ર સ્નાન કરે છે. ધાર્મિક મહત્વને પગલે નદીમાં માછીમારી પર પ્રતિબંધ છે.
ઇતિહાસ
ફેરફાર કરોઇ.સ. ૨૦૦૦માં, રન્ના ખંડ નદીમાં છોડવામાં આવેલા કેટલાક ઝેરી પદાર્થોને કારણે, મછિયાલ તળાવ અને તેની આસપાસની સેંકડો માછલીઓ મૃત્યુ પામી હતી. ભગવાન પ્રત્યે દૈવી આદર દર્શાવતા, ભક્તોએ તમામ મૃત માછલીઓને નજીકની જમીનમાં દફનાવી દીધી અને આ ઘટનાની ગુસ્સા અને રોષ સાથે ટીકા કરી હતી.
આ પણ જુઓ
ફેરફાર કરોસંદર્ભો
ફેરફાર કરો- ↑ Himachal Pradesh, Development Report (અંગ્રેજીમાં). Academic Foundation. 2005. ISBN 978-81-7188-445-2.
- ↑ Thukral, Dr R. K. (2017-01-01). Himachal Pradesh District Factbook : Chamba District: Key Socio-economic Data of Chamba District, Himachal Pradesh (અંગ્રેજીમાં). Datanet India Pvt. Ltd. ISBN 978-93-80590-44-8.