મિસ્ત્રી, એ કુશળ કલાકાર અથવા કારીગરોના ઉપરી-દેખરેખ રાખનાર માટે ભારતમાં વપરાતો શબ્દ - અટક છે.[૧] તાજેતરમાં, મિસ્ત્રીની જગ્યાએ સુપરવાઇઝર અને અન્ય શબ્દો વપરાય છે. ભારતીય રેલ્વે એ ૨૦૦૫માં આ શબ્દ બદલી નાખ્યો હતો.[૨]

ગુજરાતી ભાષામાં આ શબ્દ પોર્ટુગીઝ શબ્દ, "મેસ્ત્રે" જેનો અર્થ "માસ્ટર" અથવા "ટીચર" (શિક્ષક) થાય છે, પરથી આવ્યો છે.[૩] ક્ષત્રિયોએ દીવના કિલ્લાનું બાંધકામ કરેલું - જે પાછળથી દીવ શહેર બન્યો. પોર્ટુગીઝો ૧૫૩૫ થી ૧૯૬૧ સુધી અહીં હાજર હતા અને તેઓ કારીગરોને તેમની કિલ્લો બાંધવાની ક્ષમતાને કારણે મેસ્ત્રે કહેતા હતાં.[૪][વધુ સંદર્ભ જરૂરી][૫][વધુ સંદર્ભ જરૂરી]

સુથાર સમાજમાં મિસ્ત્રીનો અર્થ કોન્ટ્રાકટર પણ થાય છે.[૬] – મુખ્યત્વે કચ્છના મિસ્ત્રીઓ રેલ્વે, પબ્લિક વર્ક ડિપાર્ટમેન્ટ અને જંગલના ઠેકેદારો તરીકે કામ કર્યું હતું. ઘણાં પારસીઓએ પણ કોન્ટ્રાકટર તરીકે કામ કરેલું તેથી તેઓએ પણ આ અટક અપનાવી. દાખલા તરીકે, ફાલૂનજી મિસ્ત્રી જાણીતાં પારસી છે.

સંદર્ભ ફેરફાર કરો

  1. "Indian journal of psychology". ૩૧-૩૨. Indian Psychological Association. ૧૯૫૬: ૮૯. મેળવેલ ૧૮ જાન્યુઆરી ૨૦૧૧. Cite journal requires |journal= (મદદ)
  2. "Sub: Filling up of promotion quota vacancies in the category of JE Gr.II scale Rs.5000-8000 consequent upon the implementation of V Pay Commission scales of pay". GOVERNMENT OF INDIA/BHARAT SARKAR MINISTRY OF RAILWAYS/RAIL MANTRALAYA (RAILWAY BOARD). ૨૨ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૫. મેળવેલ ૧૮ જાન્યુઆરી ૨૦૧૧. The avenue for promotion of Mistries (Redesignated as Supervisors)
  3. "Collins Portuguese Dictionary 2nd edition". Collins. ૨૦૦૧. મેળવેલ ૧૮ જાન્યુઆરી ૨૦૧૧.
  4. Kshatriya Ithihas : 1896
  5. Kshatriya Abhudaya : Kutch
  6. [૧] American anthropology, 1971-1995: papers from the American anthropologist edited by Regna Darnell page 768