રિંગટોન

રિંગટોન અથવા રિંગ ટોન એ ઇનકમિંગ કોલ અથવા પાઠ સંદેશનો સંકેત આપતી ટેલિફોન દ્વારા કરાતી ધ્વનિ છે. શબ્દશઃ સૂર નહીં પરંતુ મોબાઇલ ફોન પર વપરાતી અનુકૂલિત ધ્વનિઓનો ઉલ્લેખ કરવા આ શબ્દનો આજે ઘણી વાર ઉપયોગ થાય છે.

પૃષ્ઠભૂમિ

જ્યારે ફોનનું નેટવર્ક ઇનકમિંગ કોલનો સંકેત આપે છે ત્યારે ફોનની ઘંટડી વાગે છે અને આમ ફોન તેના વપરાશકારને ચેતવે છે. લેન્ડલાઇન ટેલિફોનો માટે કોલ સંકેત સ્વીચ અથવા ટેલિફોન જેની સાથે જોડાયેલો છે તે એક્સ્ચેન્જ દ્વારા પેદા કરાયેલો વિદ્યુત પ્રવાહ હોઇ શકે છે. મોબાઇલ ફોન માટે નેટવર્ક ઇનકમિંગ કોલનો સંકેત આપતો એક સંદેશ ફોનને મોકલે છે.

ટેલિફોનની “ઘંટડી” (રિંગ) એ ત્યારે પેદા થતો ધ્વનિ છે જ્યારે કોઇ ઇનકમિંગ ટેલિફોન કોલ હોય. આ શબ્દ તે હકીકત સાથે મૂળ ધરાવે છે કે ટેલિફોનો મૂળમાં ઘંટડી અને વિદ્યુતચુંબકીય બળથી ચાલતા ક્લેપર (ઘંટ વગાડવાના લોલક)ની બનેલી રિંગિંગ યંત્રવ્યવસ્થા ધરાવતા હતા અને તેઓ ઘંટડી વાગવાનો ધ્વનિ પેદા કરતા હતા. ઉપરોક્ત વિદ્યુત સંકેતો વિદ્યુતચુબકોને શક્તિ પુરી પાડશે અને જે બાદમાં ઝડપથી વહેશે અને ક્લેપરને મુક્ત કરશે અને ઘંટડી વાગશે. વિદ્યુતચુંબકીય ઘંટડી પ્રણાલી હજુ પણ વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં છે. ઉત્તર અમેરિકામાં ગ્રાહકના ટેલિફોનને મોકલવામાં આવતો ઘંટડી સંકેત 20 હર્ટ્ઝની આવૃત્તિએ 90 વોલ્ટનો એસી (AC) છે. યુરોપમાં તે 25 હર્ટ્ઝની આવૃત્તિએ 60-90 વોલ્ટ એસી (AC) છે.

પેદા થતી ધ્વનિને હજુ પણ રિંગ કહેવાય છે ત્યારે તાજેતરમાં બનેલા ટેલિફોનો વિદ્યુતથી પેદા થતા કિલકિલાટ અથવા અન્ય ધ્વનિ પેદા કરે છે. ઘંટડી સંકેતમાં ભિન્નતાનો ઇનકમિંગ કોલના ગુણધર્મ સૂચવવા માટે ઉપયોગ થઇ શકે છે. (દા.ત. ટૂંકા અંતરાલ સાથે આવતી રિંગનો ચોક્કસ નંબર પરથી કોલ આવતો હોવાનો સંકેત આપવા માટે ઉપયોગ થઇ શકે છે)

ઘંટડી સંકેત એ વિદ્યુત ટેલિફોની સંકેત છે જે ટેલિફોનને તેના વપરાશકારને સચેત કરવા પ્રેરે છે. પોટ્સ (POTS) ટેલિફોન પ્રણાલી પર તે લાઇનમાં ઘંટડી પ્રવાહ, લગભગ 100 વોલ્ટનો ડીસી (DC) [અમેરિકામાં 90 વોલ્ડ એસી (AC) અને 20 હર્ટ્ઝ] સંકેત મોકલીને કરવામાં આવે છે. સ્પંદન પામતો ડીસી (DC) ધ્રૂવીયતા બદલતો નથી. તે શૂન્યથી મહત્તમ વોલ્ટેજ સુધી વિસ્તરણ પામે છે અને ફરી પાછો શૂન્ય પર આવે છે. મોટા ભાગની સફર માટે આ જે આ સંકેતનું, રિંગિંગ પ્રવાહ તરીકે ડિજીટલી વહન કરી શકાય છે કારણકે મોટા ભાગના લેન્ડલાઇન એન્ડ-ટુ-એન્ડ ડિજીટલ નથી. જૂના ફોનમાં આ વોલ્ટેજનો ઊંચો અવબાધ ધરાવતા વિદ્યુતચુંબકને ફોન પર ઘંટડી વગાડવા ઉત્તેજિત કરવા માટે ઉપયોગ થતો હતો.

20મી સદીના અંત ભાગના અને ત્યાર બાદ ફિક્સ્ડ ફોન આ રિંગિંગ પ્રવાહ વોલ્ટેજને શોધે છે અને ઇલેક્ટ્રોનિકલી મીઠા સૂર પેદા કરે છે. મોબાઇલ ફોન સંપૂર્ણપણે ડિજીટલ છે માટે સેલ આધારિત સ્ટેશનો સાથે પ્રત્યાયન કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા પ્રોટોકોલના ભાગ તરીકે ઘંટડી વગાડવા સિગ્નલ મેળવે છે.

પોટ્સ (POTS) સ્વિચિંગ સિસ્ટમમાં, ટેલિફોન હેન્ડસેટને જ્યારે સ્વીચ હૂકમાંથી ઉઠાવવામાં આવે છે ત્યારે લાઇનનો અવબાધ 600 ઓહમ સુધી ઘટે છે ત્યારે રિંગ "ટ્રિપ" થઇ હોવાનું કહેવાય છે. ટેલિફોન કોલને જવાબ અપાયેલો છે તેવા આ સંકેતો અને ટેલિફોન એક્સ્ચેન્જ તાત્કાલિક રિંગિંગ સંકેતને લાઇનમાંથી દૂર કરે છે અને કોલને જોડે છે. તે "રિંગ-ટ્રિપ" અથવા "પ્રિ-ટ્રિપ" કહેવાતી સમસ્યાનું સ્ત્રોત છે. લાઇન પર રિંગિંગ સંકેતોનો જ્યારે કન્ડક્ટરોની વચ્ચે અત્યંત નીચા અવરોધોનો સામનો થાય છે ત્યારે આ સમસ્યા ઉદભવે છે. વપરાશકારના વાસ્તવિક ટેલિફોનની રિંગ વાગવાની શક્યતા પહેલા રિંગને (ઘણા ટૂંકાથી વધુ સમય માટે) ટ્રિપ કરે છે. ભીના વાતાવરણ અને અયોગ્ય રીતે નાંખવામાં આવેલી લાઇનને કારણે આ સમસ્યા સામાન્ય છે.

પ્રારંભિક અહેવાલોએ દર્શાવ્યું હતું કે લોકો ફોન ઉપાડતા પહેલા ઘંટડી વાગવાનું બંધ થાય તેની રાહ જુએ છે.^{[સંદર્ભ આપો]} આ સમસ્યા દૂર કરવા માટે રિંગમાં બ્રેક (વિરામ) દાખલ કરાયા હતા જેને પગલે અત્યારે ઉપયોગમાં રહેલી રિંગ-પોઝ-રિંગ પ્રકારની ઘંટડી બની હતી. શરૂઆતની પાર્ટી લાઇન સિસસ્ટમમાં આ પેટર્ન મોર્સ કોડ અક્ષર હતો અને ફોન કોણે ઉપાડવો તેનો સંકેત આપતો હતો પરંતુ આજે વ્યક્તિગત લાઇનો સાથે માત્ર ટકી રહેલી પેટર્ન સિંગલ રિંગ અને ડબલ રિંગ, મૂળ મોર્સ કોડ અક્ષર ટી (T) (ડેશ) અને એમ (M) (ડેશ ડેશ) છે.^{[સ્પષ્ટતા જરુરી]}

રિંગિંગ પેટર્નને રિંગ પેડન્સ તરીકે ઓળખાય છે. તે માત્ર પોટ્સ (POTS) ફિક્સ્ડ ફોનને લાગુ પડે છે જેમાં રિંગિંગ પેટર્ન સર્જવા માટે હાઉ વોલ્ટેજ રિંગ સંકેત સ્વિચ ઓન અને ઓફ થાય છે. ઉત્તર અમેરિકામાં પ્રમાણભૂત રિંગ કેડન્સ "2-4" અથવા બે સેકન્ડ સુધી રિંગ વાગ્યા બાદ ચાર સેકન્ડની શાંતતા છે. ઓસ્ટ્રેલિયા અને યુકે (UK)માં પ્રમાણભૂત રિંગ કેડન્સ 400 મિલિસેકન્ડ ઓન, 200 મિલિસેકન્ડ ઓફ, 400 મિલિસેકન્ડ ઓન, 2000 મિલિસેકન્ડ ઓફ છે. આ પેટર્ન અલગ અલગ વિસ્તારમાં બદલાય છે અને અને વિશ્વના વિવિધ દેશોમાં અન્ય પેટર્ન વપરાય છે.

કેટલીક નાની ઓફિસ અને ઘર ઓફિસ સ્થિતિમાં પાર્ટી લાઇન રિંગિંગ જેવી સેવા પાછી ફરી રહી છે જે ફેસિમાઇલ મશીન અને ટેલિફોને સમાન લાઇન પરંતુ અલગ ટેલિફોન નંબરની સુવિધા પુરી પાડે છે. આ ક્લાસ (CLASS) સુવિધાને સામાન્ય રીતે ડિસ્ટિંક્ટિવ રિંગિંગ કહેવાય છે. જોકે, કેરિયર્સ તેને "સ્માર્ટ રિંગ", "ડ્યુએટ", "મલ્ટિપલ નંબર", "આડેન્ટ-એ-કોલ" અને "રિંગમાસ્ટર" જેવા ટ્રેડમાર્ક્ડ નામ આપે છે. આ સુવિધાનો અંતેવાસી અથવા તેરથી ઓગણીસ વર્ષના યુવાનોને અપાયેલી સમાન ભૌતિક લાઇન માટે અપાતા બીજા ફોન નંબર માટે પણ ઉપયોગ થાય છે. આ કિસ્સામાં તેને ઘણીવાર "ટીન લાઇન"ના નામ હેઠળ વેચવામાં આવે છે.

રિંગિંગ સંકેતના પ્રથમ અને બીજા બર્સ્ટની વચ્ચે શાંત સમયગાળા દરમિયાન કોલર આઇડી (ID) સંકેતો મોકલવામાં આવે છે.

ધ્યાન ખેંચવા માટે વિક્ષેપિત રિંગ સંકેત તૈયાર કરાયા હતા અને અભ્યાસોએ સૂચવ્યું હતું કે બે છૂટી સુરિલી રંગને સાંભળવું સરળ છે.^{[સંદર્ભ આપો]} તેને પાર્ટી લાઇનમાં વપરાતી કોડેડ રિંગગ સાથે કોઇ લેવા દેવા નથી.

ઇતિહાસ

એટી એન્ડ ટીએ (AT&T) મોડલ 500 અને 2500 લેન્ડલાઇન ટેલિફોન સેટમાં જોવા મળતી "સી" (C) ટાઇપ રિંગર માટે સાત અલગ ગોન્ગ સંયોજનો ઓફર કર્યા હતા. આ ગોન્ગ્સે ક્ષતિગ્રસ્ત શ્રવણશક્તિ ધરાવતા ગ્રાહકોને "અલગ સૂર" પુરો પાડ્યો હતો અને તેમની પાસે કેટલાક ફોન એક સાથે પડ્યા હોય તો તેમાંથી ક્યા ફોનની રિંગ વાગી છે તે કહેવું તેમના માટે શક્ય બનાવ્યું હતું.^[૧] "બેલ ચાઇમ" પણ ઓફર કરાઇ હતી જે દરવાજાની ઘંટડીની જેમ અથા સામાન્ય ફોનની ઘંટડીની જેમ વાગતી હતી.

ફોન લાઇનમાં ત્રાહિત પક્ષ ઉપકરણને જોડવાની પરવાનગી આપતા 1975 એફસીસી (FCC) ચુકાદા બાદ ઉત્પાદકોએ એક્સેસરી ટેલિપોન રિંગર્સ બનાવવાનું શરૂ કર્યું જે યાંત્રિક સૂરના સ્થાને ઇલેક્ટ્રોનિક સૂર અથવા સુસ્વરસંગીતમાં વાગતા હતા. લોકોએ તેમના પોતાના રિંગર બનાવ્યા જેમાં કોલ આવતા સુસ્વરસંગીત વગાડવા માટે સંગીત શુભેચ્છા પત્રમાંથી ચિપનો ઉપયોગ થતો હતો.^[૨] 1989 પુસ્તકમાં વર્ણવેલા આવા એક રિંગરમાં એક રમકડાનો શ્વાન પ્રદર્શિત કરવામાં આવ્યો હતો જે કોલ આવવા પર ભસતો હતો અને તેની પૂંછડી પટપટાવતો હતો.^[૩] અંતે ઇલેક્ટ્રિનિક ટેલિફોન રિંગર્સ ફરજિયાત બની ગયા. આમાંથી કેટલાક રિંગર્સ એક જ સૂર પેદા કરતા હતા પરંતુ અન્યોએ બે અથવા ત્રણ સૂર અથવા સંગીતની એક શ્રેણી તૈયાર કરી હતી.^[૪]

અનુકૂલિત રિંગ ટોન સાથેનો સૌ પ્રથમ વાણિજ્યિક મોબાઇલ ફોન જાપાનની એનઇસી (NEC) દ્વારા મે 1996માં રજૂ કરાયેલો એનટીટી ડોકોમો (NTT DoCoMo) ડિજીટલ મોવા એન103 (N103) હાયપર હતો.^[૫] તેમાં મિડી (MIDI) ફોર્મેટમાં અગાઉથી સેટ કરેલા કેટલાક ગીતો હતા. સપ્ટેમ્બર 1996માં, આઇડીઓ (IDO), વર્તમાન એયુ (au),એ ડેન્સો દ્વારા ડિજીટલ મિનિમો ડી319 (D319) વેચી. તે પ્રથમ એવો મોબાઇલ ફોન હતો જેમાં વપરાશકાર અગાઉથી સેટ કરેલા ગીતોના સ્થાને મૂળ સુસ્વરસંગીત દાખલ કરી શકતો હતો. આ ફોન જાપાનમાં લોકપ્રિય સાબિત થયા હતા. જાણીતા ગીતોના સ્નિપેટ વગાડવા ફોનને કેવી રીતે અનુકૂલિત કરવો તેની માહિતી આપતા 1998માં પ્રકાશિત થયેલા ^[૬] નામના પુસ્તકની 3.5 મિલિયન નકલો વેચાઇ હતી.

ડાઉનલોડ કરી શકાય તેવા સૌ પ્રથમ મોબાઇલ રિંગ ટોન ફિનલેન્ડમાં 1998માં શરદ ઋતુમાં તૈયાર કરાયા હતા અને ડિલીવર કરાયા હતા. ત્યારે રેડીયોલિન્જાએ (ફિનલેન્ડની મોબાઇલ ઓપરેટર જે એલિસા તરીકે ઓળખાય છે તેણે) વેસા-મટ્ટી પનાનેન દ્વારા શોધાયેલી હાર્મોનિયમ નામની તેમની સેવા શરૂ કરી હતી.^[૭] હાર્મોનિયમ મોનોફોનિંક રિંગ ટોન બનાવવા તેમજ તેને એસએમએસ (SMS) મારફતે મોબાઇલ હેન્ડસેટ પર ઓવર ધ એર (ઓટીએ (OTA)) ડિલીવર કરવાની યંત્રવ્યવસ્થા બંને ધરાવે છે. નવેમ્બર 1998માં ડિજીટલફોન ગ્રૂપ (સોફ્ટબેન્ક મોબાઇલ)એ જાપાનમાં સમાન સેવા શરૂ કરી હતી.

==રિંગટોન નિર્માતા==SURASH રિંગટોન નિર્માતા થી વપરાશકાર તેના વ્યક્તિગત સંગીત સંગ્રહમાંથી ગીત લઇને તેમાંથી તેને જેટલો પણ ભાગ ગમતો હોય તે પસંદ કરીને તેના મોબાઇલ ફોન પર મોકલી શકે છે. સીધા જોડાણ, (દા.ત. યુએસબી (USB) કેબલ), બ્લ્યૂટૂથ, પાઠ સંદેશ અથવા ઇમેઇલ દ્વારા ફાઇલો મોકલી શકાય છે.

સૌથી જૂનું રિંગટોન નિર્માતા હાર્મોનિયમ હતું, તે ફિનલેન્ડના એક કમ્પ્યુટર પ્રોગ્રામર વેસા-મટ્ટી પનાનેન દ્વારા વિકસાવવામાં આવ્યું હતું અને નોકીયા સ્માર્ટ મેસેજિંગના ઉપયોગ માટે 1997માં બજારમાં રજૂ કરાયું હતું.^[૮]^[૯]

કેટલાક સેવાદાતા વપરાશકારને મેલડી કમ્પોઝર અથવા સેમ્પલ/લૂપ એરેન્જરથી તેમના પોતાના સંગીત સૂર રચવાની છૂટ આપે છે (જેમકે ઘણા સોની એરિક્સન ફોનમાં મ્યુઝિકડીજે (MusicDJ)) તેઓ ઘણીવાર માત્ર એક ચોક્કસ ફોન મોડલ અથવા બ્રાન્ડ માટે ઉપલબ્ધ એનકોડિંગ ફોર્મેટ્સનો ઉપયોગ કરે છે. મિડી (MIDI) અથવા એમપી3 (MP3) જેવા અન્ય ફોર્મેટને ઘણીવાર ટેકો મળે છે. આ ફોર્મેટનો સામાન્ય રિંગ ટોન તરીકે ઉપયોગ કરતા પહેલા તેમને ફોન પર ડાઉનલોડ કરવા પડે છે.

જ્યારે કોઇ રિંગટોન ખરીદે છે ત્યારે (રિંગટોન વેચતી કંપની) એગ્રીગેટર તેમની પોતાની સૂર રચે છે અથવા પહેલેથી અસ્તિત્વમાં રહેલા સૂર સાથે ભેળવે છે. રિંગટોન તૈયાર થયા બાદ તેને યુનિક ફાઇલ ફોર્મેટમાં મુકવામાં આવે છે અને તેને એસએમએસ (SMS) મારફતે વ્યક્તિના ફોન પર મોકલવામાં આવે છે. જો કંપની પહેલેથી અસ્તિત્વમાં રહેલા ગીતનો ઉપયોગ કરે તો તેણે તે ગીતની માલિકી જે ધરાવતો હોય તેને તેની રોયલ્ટી ચૂકવવી પડે. ગીતનો માલિક તમામ નાણા મેળવતો નથી. નાણાનો નોંધપાત્ર હિસ્સો સેલ ફોન સેવાદાતાને આપવામાં આવે છે.^[૧૦]

2005માં “સ્મેશ ધ ટોન્સ” (અત્યારે “મોબાઇલ17”) પ્રથમ ત્રાહિત પક્ષ સોલ્યુશન બન્યું હતું જેણે ડાઉનલોડ કરી શકાય તેવા સોફ્ટવેર અથવા ડિજીટલ ઓડિયો એડિટરની જરૂરિયાત વગર રિંગ ટોન ઓનલાઇન બનાવવાનું શક્ય બનાવ્યું હતું. બાદમાં, એપલના આઇફોન (iPhone)એ ફોનની આઇટ્યુન (iTunes) લાઇબ્રેરી માટે ખરીદવામાં આવેલા કોઇ પણ ગીતમાંથી રિંગટોન બનાવવું શક્ય બનાવ્યું હતું.^[૧૧] પરંતુ તેમાં કેટલીક મુશ્કેલીઓ હતી જેમાં 40 સેકન્ડની મર્યાદા અને ફાઇલ એએસી (AAC) ફોર્મેટમાં જ હોવી જોઇએ અને તેમના નામ એમ4આર (m4r) એક્સ્ટેન્શન સાથે પૂર્ણ થતા હોવા જોઇએ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

એવી અનેક વેબસાઇટ છે જે વપરાશકારને ડિજીટલ સંગીત અથવા અન્ય ધ્વનિ ફાઇલમાંથી રિંગ ટોન બનાવવા દે છે. તેઓ તેમના મોબાઇલ ફોન પર સુધી અપલોડ કરે છે તેમાં અપલોડ કરેલા ગીતોની સંખ્યા પર કોઇ મર્યાદા હોતી નથી.

રિંગટોનનો કારોબાર

ગ્રાહક રિંગટોન માટે 3 ડોલર સુધી ચુકવવા તૈયાર છે તે હકીકતે “મોબાઇલ સંગીત” સંગીત ઉદ્યોગનો ચોક્કસ નફાકારક હિસ્સો બનાવ્યો છે.^[૧૨] અંદાજ બદલાઇ શકે છેઃ મેનહટ્ટન સ્થિત માર્કેટિંગ અને કન્સલ્ટિંગ કંપની કનસેક્ટએ અંદાજ મૂક્યો હતો કે 2004માં રિંગટોનના વિશ્વભરમાં વેચાણે 4 અબજ ડોલર પેદા કર્યા હતા.^[૯] ફોર્ચ્યુન મેગેઝીનના જણાવ્યા મુજબ, 2005માં રિંગ ટોને વિશ્વભરમાં 2 અબજ ડોલરથી પણ વધુનું વેચાણ નોંધાવ્યું હતું.^[૧૩] ધ્વનિ ફાઇલના ઉદયે પણ રિંગટોનને લોકપ્રિય બનાવવામાં યોગદાન આપ્યું હતું. દાખલા તરીકે, 2003માં જાપાની રિંગટોન માર્કેટ, જે એકલું જ 900 મિલિયન અમેરિકન ડોલરના મૂલ્યનું હતું તેણે, 66.4 મિલિયન ડોલરની ધ્વનિ ફાઇલનું વેચાણ નોંધાવ્યું હતું.^[૧૪] 2003માં પણ વૈશ્વિક રિંગટોન ઉદ્યોગ 2.5થી 3.5 અબજ ડોલરનો હતો.^[૧૪] 2009માં સંશોધન કંપની એસએનએલ (SNL) કગને અંદાજ મૂક્યો હતો કે 2007માં અમેરિકામાં રિંગટોનનું વેચાણ 714 મિલિયન ડોલરની ટોચે હતું.^[૧૫] એસએનએલ (SNL) કગનના અંદાજ મુજબ 2008માં અમેરિકામાં વેચાણ ઘટીને 541 મિલિયન ડોલર થયું હતું કારણકે ગ્રાહકોએ તેમની પોતાની રિંગટોન બનાવવાનું શીખી રહ્યાં હતા.^[૧૨]

બિલ અંગેનો વિવાદ

રિંગટોન કારોબારે ઉદ્યોગની કારોબાર પ્રથાઓ સામે વિવાદ ઉભો કર્યો છે.

કાનૂની દાવાઓ

જેમ્સ્ટર

એપ્રિલ 2005માં, કાયદાકીય સેવા આપતી કંપની કલ્લાહન, મેકક્યુન અને વિલિસે જેમ્સ્ટર! સામે દાવો માંડ્યો હતો. આ દાવો સાન ડીએગોના પિતા અને તેની દસ વર્ષની પૂત્રી વતી કરાયો હતો.^[૧૬] દાવામાં આક્ષેપ કરાયો હતો કે જમ્સ્ટર!એ કપટપૂર્વક અને છેતરામણી જાહેરાતોનો ઉપયોગ કરીને સેલ્યુલર ટેલિફોન ગ્રાહકો સાથે કૌભાંડ કર્યું છે. વાદીએ દલીલ કરી હતી કે સદરહુ જાહેરાતે સેલ ફોન ગ્રાહકને એક મફત રિંગ ટોન ઓફર કર હતી. ગ્રાહકોએ જાહેરાતને પાઠ સંદેશા મારફતે પ્રતિભાવ મોકલાવ્યો હતો. પરંતુ કંપની વપરાશકારને તે જાણ કરવામાં નિષ્ફળ રહી હતી કે તેઓ તેઓ માસિક સેવા સબસ્ક્રાઇબ કરશે.^[૧૭] આ દાવો અન્ય ચાર સાથે જોડાયો હતો અને નવેમ્બર 2009માં ચાલી ગયો હતો.^[૧૮]^[૧૯]

સેટરફીલ્ડ વિ. સાઇમન એન્ડ શ્યુસ્ટર

Further information: Mobile phone spam

જૂન 2007માં, ક્લાસ એક્શન કેસમાં સેટરફીલ્ડ વિ. સાઇમન એન્ડ શ્યુસ્ટર, નં. સી (C) 06-2893 સીડબલ્યુ (CW), 2007 યુએસ ડિસ્ટ્રિક્ટ, લેક્સિસ (LEXIS) 46325 (એન.ડી. (N.D.) જૂન 26, 2007) કેસમાં ચૂકાદો આપવામાં આવ્યો હતો (જે બાદમાં ફગાવી દેવાયો હતો). આ કેસ જાણીતા લેખકની “મોબાઇલ ક્લબ”નું પ્રમોશન કરતા એસએમએસ (SMS) પાઠ સંદેશાને સાત વર્ષના બાળક દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા સેલ્યુલેર ફોન પર પ્રસારિત કરવા અંગેનો હતો. પ્રતિવાદીઓ, પ્રકાશક કંપની જેને પ્રમોશનલ સંદેશાના પ્રસારણનો કોન્ટ્રાક્ટ આપવામાં આવેલો હતો અને સેવા દાતા જણે હકીકતમાં સંદેશા મોકલ્યા હતા, તેમણે દલીલ કરી હતી કે નામિત ગ્રાહક, બાળકની માતાએ પ્રમોશનલ સંદેશાના પ્રસારણની મંજૂરી ત્યારે આપી હતી જ્યારે તેણે મફતમાં રિંગટોન મેળવતી વખતે “હા! મને નેક્સ્ટોન્સ સાથે સંકળાયેલી કંપનીઓ અને બ્રાન્ડ્સના પ્રમોશન્સ મેળવવા ગમશે...” એવું શિર્ષક ધરાવતા ઓનલાઇન ફોર્મમાં બોક્સમાં નિશાની કરી હતી.

ન્યાયાધિશ ક્લાઉડિયા વિલ્કેને ચુકાદો આપ્યો હતો કે એસએમએસ (SMS) પાઠ સંદેશા ટીસીપીએ (TCPA) હેઠળ આવતા નથી. પ્રથમ, જે રીતે એસએમએસ (SMS) પાઠ સંદેશા મોકલવામાં આવ્યા હતા તે “ઓટોમેટિક ટેલિફોન ડાયલિંગ સિસ્ટમ”ની વૈધાનિક વ્યાખ્યામાં બેસતા નથી. અને બીજું, વાદીએ વ્યાપક શાબ્દિક મંજૂરી જોગવાઇ હેઠળ પ્રમોશનલ સંદેશા મેળવવાની સંમતી મફત રિંગટોન ડાઉનલોડ કરવાના સંદર્ભમાં આપી હતી. નાઇન્થ સર્કિટ કોર્ટ ઓફ અપીલ્સે પ્રકાશન કંપની સાઇમન એન્ડ શ્યુસ્ટર સામેના 90 મિલિયન ડોલરના દાવાને ફગાવ્યો હતો અને ફરીથી દાખલ કર્યો હતો. 6 ઓગસ્ટ 2010ના રોજ ન્યાયાધિશ ક્લાઉડિયા વિલ્કેન દ્વારા સમાધાનને છેલ્લે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી જેમાં પ્રત્યેક વાદીને 175 ડોલર ચુકવવાનું જણાવાયું હતું.^[૨૦]^[૨૧]

પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશનમાં ફરિયાદ

20 જૂન 2005ના રોજ કેલિફોર્નિયાના ગ્રાહકોની તરફેણ કરતી સ્વૈચ્છિક સંસ્થા યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્કએ રિંગ ટોન જેવા નોન-કમ્યુનિકેશનને લગતા ચાર્જના અનધિકૃત બિંલિંગ માટે સિન્ગ્યુલર વાયરલેસની વિરુદ્ધમાં કેલિફોર્નિયા પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશન (સીપીયુસી (CPUC))માં ફરિયાદ નોંધાવી હતી.^[૨૨] યુકેન (UCAN)એ દાવો કર્યો હતો કે સિન્ગ્યુલરે તેના ગ્રાહકોને જેમ્સ્ટર! અને અન્ય સમાન રિંગ ટોન સેવા માટે ગ્રાહકને જાણ કર્યા વગર, ઓપ્ટ-ઇન અને આવા ચાર્જ માટે ઓથોરાઇઝેશન જરૂરિયાતોના પુરાવા વગર બિલ આપ્યું છે.^[૨૩] યુકેન (UCAN)એ વધુમાં આક્ષેપ કર્યો હતો કે સિંગ્યુલરે વાયરલેસ ફોન બિલમાં નોન-કમ્યુનિકેશન સેવા ચાર્જ અંગે સવાલ ધરાવતા ગ્રાહકોને સતત એમ કહીને સીપીયુસી (CPUC) અનેક જરૂરિયાતોનો ભંગ કર્યો છે કે સિંગ્યુલર પાસે કોઇ જવાબદારી નથી અને ગ્રાહકોને તેમના પ્રશ્નોમાં મદદ કરી શકતી નથી.^[૨૩]^[૨૪]

રિંગટોન સામે પ્રતિક્રિયાઓ

રિંગટોનને લગતી સભ્ય સમાજની રીતભાત સેલ ફોન સંસ્કૃતિનું સૌથી વિવાદાસ્પદ પાસું રહ્યું છે. ઇનકમિંગ કોલ મેળવનારને સચેત કરવા માટે એસ્થેટિક મૂલ્યો સાથે ઘણી વાર વગાડવામાં આવતી હોવા છતાં કોલ મેળવનારની આસપાસ કેટલાક લોકો રિંગના ઘોંઘાટને વિક્ષેપ ગણી શકે છે. કામના સ્થળે રિંગટોન પર પ્રતિબંધ મુકવા માટે નોકરીદાતા જાણીતા છે. ઓસ્ટ્રેલિયાની એક કંપની તો બેઠક દરમિયાન કર્મચારીની રિંગટોન જેટલી વખત વાગે તેટલી વઘત દંડ ફટકારવા સુધી ગઇ હતી. સેલફોન ધરાવતા વ્યવસાયિકોના અન્ય એક સરવેમાં, 18 ટકા લોકોને લાગ્યું હતું કે, જાહેર પરિવહન સેવામાં સવારી દરમિયાન ફોનની રિંગટોન યાદીમાં જઇને તેને એક પછી એક વગાડવી સેલ ફોન અંગે સભ્ય સમાજની રીતભાતનો સૌથી ખરાબ ગુનો છે.^[૨૫] રિંગટોન પ્રત્યે અન્ય એક પ્રતિક્રિયા તે છે કે રિંગટોન મારફતે ચોક્કસ સંસ્કૃતિ રચાઇ છે. કેટલાક લોકોએ તેમની જાતને તેમની પસંદ કરેલી રિંગટોન મારફતે ઓળખાવાનું માત્ર એટલે શરૂ કર્યું છે કારણકે તેમણે તેમના મોબાઇલ ફોન પર તેની પસંદગી કરી છે. “કોલ લેતી વખતેના કિસ્સાની જેમ રિંગટોનને પણ આવા જાહેર સ્થળની સ્થિતિ પર નજર રાખીને રિંગટોન તૈયાર કરાઇ છે જેથી આસપાસ હાજર રહેલા લોકોને, આસપાસ ઉભેલી સંભવિત વિક્ષેપિત વ્યક્તિને એક પ્રકારનો સંદેશ મોકલી શકાય” (લિકોપ 148). લોકોએ પોતે કેવી વ્યક્તિ છે તે પ્રદર્શિત કરવા માટે ફોન પસંદ કરવા ઉપરાંત પોતાને કેવું સંગીત ગમે છે તે અંગે આસપાસ ઉભેલા વ્યક્તિઓને સચેત કરીને પોતાની જાતને વધુ પ્રદર્શિત કરી છે. આમ જોઇએ તો, લોકો ટોળામાં પોતાની જાતને ભિન્ન અને અલગ પાડવા સંદેશ મોકલી રહ્યાં છે. જોકે, એપ પણ ચર્ચા છે કે ઓછા નોંધપાત્ર બનવા અને ટોળામાં યોગ્ય રીતે બેસી જવા રિંગટોનની પસંદગી કરવામાં આવે છે. “કેટલાક વપરાશકારો આમ સંયુક્ત સાંસ્કૃતિક સંસાધનોના જૂથમાંથી તેમની રિંગટોન ઇરાદાપૂર્વક પસંદ કરે છે... જે, તેઓ જાણે છે કે, ઘણા લોકો દ્વારા ઓળખી લેવાશે. સંગીત રિંગટોનની આવી પસંદગી આસપાસમા હાજર પક્ષો દ્વારા તેમની જે રીતની સ્વીકૃતિ થાય છે તેને લક્ષી હોય છે”(લિકોપ 148). ટ્યુન સરળતાથી ઓળખી શકાતી હોવાથી લોકો તેને ટાળે અને અપાકર્ષિત ના થાય તેવી વધુ શક્યતા છે.^[૨૬]

રિંગટોનના પ્રકાર

મોનોફોનિક: મોનોફોનિક રિંગ ટોન એ સંગીત સૂરની શ્રેણી છે, જેમાં એક સમયે એક સૂર હોય છે.

પોલીફોનિક: પોલીફોનિક રિંગ ટોન એક સાથે કેટલાક સૂર ધરાવે છે. પ્રથમ પોલીફોનિક રિંગ ટોને મિડી (MIDI) જેવી સિક્વન્સ્ડ રેકોર્ડિંગ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કર્યો હતો. આ રેકોર્ડિંગ સ્પષ્ટતા કરે છે કે ચોક્કસ સમયે ક્યા સિન્થેટિક ઇન્સ્ટ્રૂમેન્ટે સૂર વગાડવો અને વાસ્તવિક ઇન્સ્ટ્રૂમેન્ટ ધ્વનિ પ્લેબેક ઉપકરણ પર આધાર રાખે છે. બાદમાં સિન્થેસાઇઝ્ડ ઇન્સ્ટ્રૂમેન્ટને કમ્પોઝિશન ડેટા સાથે સામેલ કરી શકાય છે જે પ્રત્યેક ફોનની બિલ્ટ-ઇન સાઉન્ડ બેન્ક ઉપરાંત વધુ વિવિધતાવાળી ધ્વનિઓ આપે છે.

ટ્રૂટોન: ટ્રૂટોન (જે "રીયલટોન", "માસ્ટરટોન", "સુપરફોનિક રિંગટોન" અથવા "ઓડિયો રેકોર્ડિંગ" તરીકે પણ ઓળખાય છે) એ એમપી3 (MP3)અથવા એએસી (AAC) જેવા સામાન્ય ફોર્મેટમાં એક સાદું ઓડિયો રેકોર્ડિંગ છે. ટ્રૂટોન ઘણીવાર ગીતોમાંથી બનાવવામાં આવે છે તે રિંગટોન તરીકે લોકપ્રિય બન્યા છે. પ્રથમ ટ્રૂટોન સેવા એયુ દ્વારા ડિસેમ્બર 2002માં શરૂ કરાઇ હતી.^[૨૭] કેમિસ્ટ્રીનું "માય ગિફ્ટ ટુ યુ" ટ્રૂટોન તરીફે વહેંચાયેલું પ્રથમ ગીત હતું.

સિંગ ટોન: "સિંગ ટોન" એ કારાઓકે શૈલીમાં બનેલો રિંગ ટોન છે. જેમાં બેકિંગ ટ્રેક સાથે વપરાશકારના રેકોર્ડ કરાયેલા અવાજને (સમય અને ટ્યૂનમાં એડજસ્ટ કરીને) ભેળવવામાં આવે છે.

વિડીયો રિંગટોન: વિડીયો રિંગટોન એ રિંગટોન તરીકે વપરાતો વિડીયો કન્ટેન્ટનો ટુકડો છે (લાક્ષણિક રીતે થ્રીજી (3G) ફોન પર). કોઇ પણ વિડીયોનો તેના માટે ઉપયોગ થઇ શકે છે પરંતુ સામાન્ય રીતે મ્યુઝિક વિડીયો એક્સર્પ્સનો ઉપયોગ થાય છે. લૂપ થતા સાઉન્ડ અને વિડીયો ટ્રેક આ ઉપયોગના શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ છે. ફોનમાં વિડીયો અને ઓડીયો આઇડેન્ટિફિકેશન પુરું પાડવા કોન્ટેક્ટની સામે પર્સનલાઇઝ્ડ વિડીયો રિંગટોનનો ઉપયોગ કરવો શક્ય છે.

રિંગ ટોન એનકોડિંગ ફોર્મેટ

3જીપી (3GP): મલ્ટિમિડીયા કન્ટેનર ફોર્મેટ, જેનો વિડીયો રિંગટોન માટે ઉપયોગ થઇ શકે છે. થર્ડ જનરેશન પાર્ટનરશીપ પ્રોજેક્ટ 3જીપીપી (3GPP) દ્વારા 3જી યુએમટીએસ (3G UMTS) મલ્ટિમિડીયા સર્વિસ માટે વ્યાખ્યાયિત કરાયેલું. તેનો થ્રીજી (3G) મોબાઇલ ફોન પર ઉપયોગ થઇ શકે છે અને તેને કેટલાક ટુજી (2G) અને ફોરજી (4G) ફોન પર પણ ઉપયોગ થઇ શકે છે અને વગાડી શકાય છે.
એએસી (AAC): સોની એરિક્સન ડબલ્યુ810આઇ (W810i) જેવા કેટલાક ફોન ".એમ4એ (.m4a)" એએસી (AAC) ફોર્મેટમાં સપોર્ટ કરે છે. આઇફોન (iPhone) ".એમ4આર (.m4r)" એએસી (AAC) ફોર્મેટમાં સપોર્ટ કરે છે. ".એમ4આર (.m4r)" ફોર્મેટ એ ".એમ4આર (.m4r)" ફાઇલમાં ડીઆરએમ (DRM) સ્ટાઇલ કોપી સંરક્ષણ સહિતની શક્યતાઓને બાદ કરતા ".એમ4એ (.m4a)" ફોર્મેટ જેવું જ છે.
એએમઆર (AMR): એમપી3 (mp3) પ્રમાણભૂત બન્યુ તે પહેલા નોકીયા દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતું સ્પીચ માટેનું વિશેષ ઓડીયો કમ્પ્રેસન ફોર્મેટ
ઇમેલડી(eMelody): જૂનું મોનોફોનિક એરિક્સન ફોર્મેટ.
આઇમેલડી (iMelody): નોકીયાનું સ્માર્ટ મેસેજિંગ ન કરતા સૌથી નવા ફોન આ મોનોફોનિક ફોર્મેટનો ઉપયોગ કરી રહ્યાં છે.
કેડબલ્યુએસ (KWS): ક્યોસેરાનું રિંગર ફોર્મેટ.
એમઆઇડી (MID) / મીડી (MIDI): લોકપ્રિય ધ્વનિ ફોર્મેટ.
મોર્સ કોડ: ટેક્સ્ટ ફાઇલ. મોર્સ એક્સ્ટેન્શન સાથેનીને મોર્સ કોડ ગીતમાં ફેરવે છે.
એમઓટી (MOT): મોટોરોલા ફોન માટેનું જૂનું રિંગર ફોર્મેટ.
એમપી3 (MP3): મોટા ભાગના ફોન એમપી3 (mp3) ફોર્મેટના રિંગટોનને સપોર્ટ કરે છે.
નોકીયા / એસસીકેએલ (SCKL) / ઓટીટી (OTT): નોકીયા સ્માર્ટ મેસેજિંગ ફોર્મેટ. નોકીયા ફોન પાઠ સંદેશ તરીકે રિંગ ટોન મેળવી શકે છે. રિંગ ટોન ટૂલ આ પાઠ સંદેશા રચી શકે છે. તેનાથી કોઇ પણ વ્યક્તિ યોગ્ય ફોન પર ડેટા કેબલનો ઉપયોગ કર્યા વગર તેના પોતાના રિંગ ટોન લોડ કરી શકે છે. નોકીયા ઉપરાંત અન્ય ફોન પણ આનો ઉપયોગ કરે છે.
ઓજીજી (OGG) વોર્બિસ: એન્ડ્રોઇડ સંચાલિત ફોન પર ડિફોલ્ટ
પીડીબી (PDB): પામ ડેટાબેઝ. ક્યોસેરા 6035 અને હેન્ડસ્પ્રિંગ ટ્રેઓ જેવા પીડીએ (PDA) ફોન પર રિંગ ટોન લોડ કરવા આ ફોર્મેટનો ઉપયોગ થાય છે.
પીએમડી (PMD): ક્વાલકોમ અને જાપાની કંપની ફેઇથ દ્વારા સંયુક્ત રીતે રચાયેલું ફોર્મેટ જે મીડી (MIDI), સેમ્પલ્ડ (પીસીએમ (PCM)) ઓડિયો, સ્ટેટિક ગ્રાફિક્સ, એનિમેશન, ટેક્સ્ટ, વાઇબ્રેશન અને એલઇડી (LED) ઇવેન્ટ્સનો સમાવેશ કરી શકે છે.
ક્યુસીપી (QCP): ક્વાલકોમ પ્યોરવોઇસ સોફ્ટવેર દ્વારા તૈયાર કરાયેલું ફાઇલ ફોર્મેટ. સરળ કંઠ્ય મુદ્રણ માટે સાનુકૂળ.
આરટીટીટીએલ (RTTTL):રિંગ ટોન માટે લોકપ્રિય ટેક્સ્ટ ફોર્મેટ
આરટીએક્સ (RTX): આધુનિક ફીચર્સ સાથે આરટીટીએલ (RTTTL) જેવું આરટીએક્સ (RTX) પર ઓક્ટેવ્સ પણ અલગ છે.
સેમસંગ1 અને સેમસંગ2: સેમસંગ કીપ્રેસ ફોર્મેટ.
સીમેન્સ કીપ્રેસ: સીમેન્સ ટેક્સ્ટ ફાઇલ ફોર્મેટમાં રચાય અને વંચાય છે.
સીમેન્સ એસઇઓ (SEO): સીમેન્સ એસઇઓ (SEO) બાઇનરી ફોર્મેટ.
એસએમએએફ (SMAF): યામાહા મ્યુઝિક ફોર્મેટ જે મિડી (MIDI)ને ઇન્સ્ટ્રૂમેન્ટ ધ્વનિ ડેટા (ઉર્ફે મોડ્યુલ ફાઇલ) સાથે જોડે છે. ફાઇલનેમ "એમએમએફ (MMF)" અથવા "એમએલડી (MLD)" એક્સ્ટેન્શન ધરાવે છે.
એસઆરટી (SRT): સિપુરા ટેકનોલોજી વીઓઆઇપી (VoIP) ફોન માટે સિપુરા રિંગટોન

સંદર્ભો

↑ સી (C)-ટાઇપ રિંગર્સ - મેન્ટેનન્સ. બેલ સિસ્ટમ પ્રેક્ટિસ, અંક 4 (સપ્ટેમ્બર 1978), ભાગ 501-250-303
↑ સોકોલોવ્સ્કી, સ્ટીવ (1989). "કસ્ટમાઇઝ યોર ફોન", પ્રકરણ. 8 "ટેલિફોન મેલડી રિંગર". ટેબ (TAB) બુક્સ, બ્લ્યૂ રીજ સમિટ, પીએ (PA). ISBN 0-8306-9354-8.
↑ સોકોલોવ્સ્કી, સ્ટીવ (1989). "કસ્ટમાઇઝ યોર ફોન", પ્રકરણ 20 "એનિમેટેડ ટેલિફોન રિંગર". ટેબ (TAB) બુક્સ, બ્લ્યૂ રીજ સમિટ, પીએ (PA). ISBN 0-8306-9354-8.
↑ બિગેલો, કાર એન્ડ વિન્ડર (2001). "અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ ટેલિફોન ઇલેક્ટ્રોનિક્સ", ચોથી આવૃત્તિ. ન્યૂન્સ ISBN 0-7506-7175-0.
↑ ઢાંચો:Ja icon asahi.com, સપ્ટેમ્બર 6, 2008 સુધારો (કાચે)
↑ ケータイ着メロドレミBOOK (Japaneseમાં). 1998. Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (મદદ); Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: discouraged parameter (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
↑ "ટાઇમ મેગેઝીન યુરોપ: ધ સ્વીટ સાઉન્ડ ઓફ સક્સેસ". મૂળ માંથી 2011-04-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.
↑ ફર્સ્ટ એવર એમઇએફ સ્પેશિયલ રેકગ્નિશન એવોર્ડ ગોસ ટુ ધ પાયોનિયર ઓફ ધ મોબાઇલ રિંગટોન બિઝનેસ — "વેસ્કુ" પાનનેન સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૯-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન, જૂન 4, 2004 મોબાઇલ એન્ટરટેનમેન્ટ ફોરમનું અખબારી નિવેદન
↑ ^૯.૦ ^૯.૧ રિંગ માય બેલ, ન્યૂ યોર્કર માંથી 2005નો લેખ
↑ ગોપીનાથ, એસ. (2005). રિંગટોનs, અથવા ગ્લોબલાઇઝેશનનું ઓડિટરી લોજિક ફર્સ્ટ મન્ડે, 10(12), 3.
↑ ઇવોલ્યુશન ઓફ રિંગટોન્સ સંગ્રહિત ૨૦૧૨-૦૬-૩૦ ના રોજ archive.today સેન્ડમી મોબાઇલમાંથી
↑ ^૧૨.૦ ^૧૨.૧ Greg Sandoval (September 3, 2009). "Apple to offer ready-made ringtones". CNET. CNN.
↑ Mehta, Stephanie N. (December 12, 2005). "Wagner's ring? Way too long". Fortune. પૃષ્ઠ 40.
↑ ^૧૪.૦ ^૧૪.૧ ગોપીનાથ, સુમંથ. "રિંગટોનs, ઓર ધ ઓડિટરી લોજિક ઓફ ગ્લોબલાઇઝેશન" ફર્સ્ટ મન્ડે 10.12 (2005): 3. પ્રિન્ટ.
↑ શ્રિંકિંગ રિંગટોન સેલ્સ લીડ ટુ ડિક્લાઇન ઇન યુએસ મોબાઇલ મ્યુઝિક માર્કેટ, ઓગસ્ટ 5, 2009 એન્ત્રપ્રિન્યોર મેગેઝીન વેબસાઇટ પર પ્રસિદ્ધ થયેલું અખબારી નિવેદન
↑ "જેમ્સ્ટર સ્લેમ્ડ ફોર મોબાઇલ સેલિંગ પ્રેક્ટિસિસ", ઇન્ફોવર્લ્ડ, એપ્રિલ 5, 2005. સુધારો માર્ચ 15, 2007
↑ સમરી ફ ફોર્ડ વી. વેરિસાઇન ઇન્ક. (INC)., જેમ્સ્ટર એટ અલ. સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૧-૦૯ ના રોજ વેબેક મશિન, કલાહન, મેકક્યુન એન્ડ વિલિસ. સુધારો માર્ચ 15 2007
↑ "આર્કાઇવ ક .પિ" (PDF). મૂળ (PDF) માંથી 2010-03-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.
↑ http://www.casd.uscourts.gov/ સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૫-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન 05-cv-00819-JM
↑ https://ecf.cand.uscourts.gov/doc1/03517096469
↑ http://www.topclassactions.com/close/571-stephen-king-text-message-class-action-lawsuit-settlement
↑ "સ્ર્પિન્ટ એન્ડ સિન્ગ્યુલર નેમ્ડ ઇન કમ્પ્લેઇન્ટ્સ", ધ ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સ , જુલાઈ 21, 2005. 16 માર્ચ 2007
↑ ^૨૩.૦ ^૨૩.૧ યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્ક વિ. સિગ્યુલર વાયરલેસ-કમ્પ્લેઇન્ટ એન્ડ રિક્વેસ્ટ ફોર સીઝ એન્ડ ડેસિસ્ટ ઓર્ડર સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૪-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન, કેલિફોર્નિયા પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશન, જુલાઈ 20, 2005. સુધારો 16 માર્ચ 2007 સંદર્ભ ત્રુટિ: અયોગ્ય <ref> ટેગ; નામ "ceasedesist" અલગ માહિતી સાથે એકથી વધુ વખત વ્યાખ્યાયિત થયું છે
↑ યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્ક વી. સિંગ્યુલર વાયરલેસ- ઓપિનિયન એપ્રૂવિંગ સેટલમેન્ટ સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૧-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન, કેલિફોર્નિયા પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશન, ઓક્ટોબર 19, 2006. સુધારો માર્ચ 16, 2007
↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-02-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.
↑ લિકોપ, ક્રિશ્ચિયન. ધ મોબાઇલ ફોન્સ રિંગ. ન્યૂ યોર્ક સિટી: એમઆઇટી (MIT) પ્રેસ, 2008. 142-149. પ્રિન્ટ.
↑ ઢાંચો:Ja icon 2002 ન્યૂઝ રિલીઝ ઓન કેડીડીઆઇ (KDDI) (એયુ (au) ) ઓફિસિયલ વેબસાઇટ, સુધારો સપ્ટેમ્બર 7, 2008

બાહ્ય કડીઓ

ક્રિએટિંગ યોર ઓન રિંગ ટોન Wired.comમાંથી
રિંગટોનs હાઉ સ્ટફ વર્ક્સમાંથી
રિંગટોન એફએક્યુ (FAQ) સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૪-૧૦ ના રોજ વેબેક મશિન - કન્ઝ્યુમર્સ ગાઇડ ટુ રિંગ ટોન્સ, યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્ક (યુકેન (UCAN))માંથી
ન્યૂ મિડીયા રાઇટ્સ- હાઉ ટુ મેક યોર ઓન સેલ ફોન રિંગટોન ફોર ફ્રી યુકેન (UCAN)ના એક પ્રોજેક્ટ newmediarights.orgમાંથી

[1] સી (C)-ટાઇપ રિંગર્સ - મેન્ટેનન્સ. બેલ સિસ્ટમ પ્રેક્ટિસ, અંક 4 (સપ્ટેમ્બર 1978), ભાગ 501-250-303

[2] સોકોલોવ્સ્કી, સ્ટીવ (1989). "કસ્ટમાઇઝ યોર ફોન", પ્રકરણ. 8 "ટેલિફોન મેલડી રિંગર". ટેબ (TAB) બુક્સ, બ્લ્યૂ રીજ સમિટ, પીએ (PA). ISBN 0-8306-9354-8.

[3] સોકોલોવ્સ્કી, સ્ટીવ (1989). "કસ્ટમાઇઝ યોર ફોન", પ્રકરણ 20 "એનિમેટેડ ટેલિફોન રિંગર". ટેબ (TAB) બુક્સ, બ્લ્યૂ રીજ સમિટ, પીએ (PA). ISBN 0-8306-9354-8.

[4] બિગેલો, કાર એન્ડ વિન્ડર (2001). "અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ ટેલિફોન ઇલેક્ટ્રોનિક્સ", ચોથી આવૃત્તિ. ન્યૂન્સ ISBN 0-7506-7175-0.

[5] ઢાંચો:Ja icon asahi.com, સપ્ટેમ્બર 6, 2008 સુધારો (કાચે)

[6] ケータイ着メロドレミBOOK (Japaneseમાં). 1998. Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (મદદ); Unknown parameter |month= ignored (મદદ)CS1 maint: discouraged parameter (link) CS1 maint: unrecognized language (link)

[7] "ટાઇમ મેગેઝીન યુરોપ: ધ સ્વીટ સાઉન્ડ ઓફ સક્સેસ". મૂળ માંથી 2011-04-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.

[8] ફર્સ્ટ એવર એમઇએફ સ્પેશિયલ રેકગ્નિશન એવોર્ડ ગોસ ટુ ધ પાયોનિયર ઓફ ધ મોબાઇલ રિંગટોન બિઝનેસ — "વેસ્કુ" પાનનેન સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૯-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન, જૂન 4, 2004 મોબાઇલ એન્ટરટેનમેન્ટ ફોરમનું અખબારી નિવેદન

[ny2005-9] ૯.૦ ^૯.૧ રિંગ માય બેલ, ન્યૂ યોર્કર માંથી 2005નો લેખ

[10] ગોપીનાથ, એસ. (2005). રિંગટોનs, અથવા ગ્લોબલાઇઝેશનનું ઓડિટરી લોજિક ફર્સ્ટ મન્ડે, 10(12), 3.

[11] ઇવોલ્યુશન ઓફ રિંગટોન્સ સંગ્રહિત ૨૦૧૨-૦૬-૩૦ ના રોજ archive.today સેન્ડમી મોબાઇલમાંથી

[snlkagan-12] ૧૨.૦ ^૧૨.૧ Greg Sandoval (September 3, 2009). "Apple to offer ready-made ringtones". CNET. CNN.

[Fortune-13] Mehta, Stephanie N. (December 12, 2005). "Wagner's ring? Way too long". Fortune. પૃષ્ઠ 40.

[Gopinath,_Sumanth_2005-14] ૧૪.૦ ^૧૪.૧ ગોપીનાથ, સુમંથ. "રિંગટોનs, ઓર ધ ઓડિટરી લોજિક ઓફ ગ્લોબલાઇઝેશન" ફર્સ્ટ મન્ડે 10.12 (2005): 3. પ્રિન્ટ.

[15] શ્રિંકિંગ રિંગટોન સેલ્સ લીડ ટુ ડિક્લાઇન ઇન યુએસ મોબાઇલ મ્યુઝિક માર્કેટ, ઓગસ્ટ 5, 2009 એન્ત્રપ્રિન્યોર મેગેઝીન વેબસાઇટ પર પ્રસિદ્ધ થયેલું અખબારી નિવેદન

[16] "જેમ્સ્ટર સ્લેમ્ડ ફોર મોબાઇલ સેલિંગ પ્રેક્ટિસિસ", ઇન્ફોવર્લ્ડ, એપ્રિલ 5, 2005. સુધારો માર્ચ 15, 2007

[17] સમરી ફ ફોર્ડ વી. વેરિસાઇન ઇન્ક. (INC)., જેમ્સ્ટર એટ અલ. સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૧-૦૯ ના રોજ વેબેક મશિન, કલાહન, મેકક્યુન એન્ડ વિલિસ. સુધારો માર્ચ 15 2007

[18] "આર્કાઇવ ક .પિ" (PDF). મૂળ (PDF) માંથી 2010-03-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.

[19] ttp://www.casd.uscourts.gov/ સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૫-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન 05-cv-00819-JM

[20] ttps://ecf.cand.uscourts.gov/doc1/03517096469

[21] ttp://www.topclassactions.com/close/571-stephen-king-text-message-class-action-lawsuit-settlement

[22] "સ્ર્પિન્ટ એન્ડ સિન્ગ્યુલર નેમ્ડ ઇન કમ્પ્લેઇન્ટ્સ", ધ ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સ , જુલાઈ 21, 2005. 16 માર્ચ 2007

[ceasedesist-23] ૨૩.૦ ^૨૩.૧ યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્ક વિ. સિગ્યુલર વાયરલેસ-કમ્પ્લેઇન્ટ એન્ડ રિક્વેસ્ટ ફોર સીઝ એન્ડ ડેસિસ્ટ ઓર્ડર સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૪-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન, કેલિફોર્નિયા પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશન, જુલાઈ 20, 2005. સુધારો 16 માર્ચ 2007 સંદર્ભ ત્રુટિ: અયોગ્ય <ref> ટેગ; નામ "ceasedesist" અલગ માહિતી સાથે એકથી વધુ વખત વ્યાખ્યાયિત થયું છે

[24] યુટિલિટી કન્ઝ્યુમર્સ એક્શન નેટવર્ક વી. સિંગ્યુલર વાયરલેસ- ઓપિનિયન એપ્રૂવિંગ સેટલમેન્ટ સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૧-૧૧ ના રોજ વેબેક મશિન, કેલિફોર્નિયા પબ્લિક યુટિલિટીઝ કમિશન, ઓક્ટોબર 19, 2006. સુધારો માર્ચ 16, 2007

[25] "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-02-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-06-03.

[26] લિકોપ, ક્રિશ્ચિયન. ધ મોબાઇલ ફોન્સ રિંગ. ન્યૂ યોર્ક સિટી: એમઆઇટી (MIT) પ્રેસ, 2008. 142-149. પ્રિન્ટ.

[27] ઢાંચો:Ja icon 2002 ન્યૂઝ રિલીઝ ઓન કેડીડીઆઇ (KDDI) (એયુ (au) ) ઓફિસિયલ વેબસાઇટ, સુધારો સપ્ટેમ્બર 7, 2008

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

[૭]

[૮]

[૯]

[૧૦]

[૧૧]

[૧૨]

[૧૩]

[૧૪]

[૧૫]

[૧૬]

[૧૭]

[૧૮]

[૧૯]

[૨૦]

[૨૧]

[૨૨]

[૨૩]

[૨૪]

[૨૫]

[૨૬]

[૨૭]