૦ (શૂન્ય)
શૂન્ય (૦) દશાંશ સંખ્યા પ્રણાલી પ્રમાણે સંખ્યા છે. શૂન્ય દશાંશ પ્રણાલીનો મૂળભૂત આધાર પણ છે. શૂન્યની શોધ ભારતિય ગણિતજ્ઞ આર્યભટ્ટે કરી હતી.[૧]
ગણિતફેરફાર કરો
- કોઇપણ સંખ્યાનો શુન્ય વડે ગુણાકાર કરવાથી શૂન્ય મળે છે. ( x ૦ = ૦)
- કોઇપણ સંખ્યામાં શૂન્ય ઉમેરતાં કે બાદ કરતાં ફરી એ જ સંખ્યા મળે છે. ( + ૦ = ; - ૦ = )
- ૦ નુ વર્ગમૂળ, ઘનમૂળ, વર્ગ અને ઘન ૦ થાય છે. ( = ૦, = ૦, = ૦, = ૦)
- ૦ નું ફેક્ટોરીયલ (! નિશાની) પણ ૦ થાય છે. ( = ૦)
- ૦ ને કોઇ પણ સંખ્યા વડે ભાગવાથી શૂન્ય જ જવાબ મળે છે. (0X = ૦)
- કોઈપણ સંખ્યાનો શૂન્ય ઘાત કરવાથી જવાબ ૧ જ મળે છે. ( = 1)
- 0/0 નો જવાબ શોધવા માટે l'Hôpital's rule વપરાય છે.
શોધફેરફાર કરો
શૂન્યનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ ભારતીય ગણિતશાસ્ત્ર માં થયો હતો. શૂન્યની શોધ ભારતિય ગણિતજ્ઞ આર્યભટ્ટે (ઈ.સ.પૂર્વે ૫૦૦) કરી હતી.[૧][૨][૨][૩][૪] ઇસ. ૪૫૮ ના જૈન ગ્રંથ લોકવિભાગમાં શૂન્યનો ઉલ્લેખ મળે છે.[૫]
સંદર્ભોફેરફાર કરો
- ↑ ૧.૦ ૧.૧ mathground.net/aryabhata-inventor-of-the-digit-zero/
- ↑ ૨.૦ ૨.૧ Aryabhatiya of Aryabhata, translated by Walter Eugene Clark.
- ↑ O'Connor, Robertson, J.J., E. F. "Aryabhata the Elder". School of Mathematics and Statistics University of St Andrews, Scotland. Retrieved 26 May 2013. Check date values in:
|accessdate=
(મદદ) - ↑ William L. Hosch, સંપા. (૧૫ ઓગસ્ટ ૨૦૧૦). The Britannica Guide to Numbers and Measurement (Math Explained). books.google.com.my. The Rosen Publishing Group. pp. 97–98. ISBN 9781615301089. Check date values in:
|date=
(મદદ) - ↑ Ifrah, Georges (2000), p. 416.
આ નાનો લેખ છે. તમે તેને વિસ્તૃત કરીને વિકિપીડિયાને મદદ કરી શકો છો. |