એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ

એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ એર ઇન્ડિયાની ઓછા દર વાળી એર લાયન છે, જે મુખ્યત્વે ભારતના કેરલ રાજ્ય માંથી કાર્ય કરે છે. તે મુખ્યત્વે મધ્ય પૂર્વ અને |દક્ષિણ પૂર્વ એશિયામાં સેવા પ્રદાન કરે છે. આ એર લાયન ચાર્ટર્ડ લિમિટેડેની સાથે સમંધ ધરાવે છે. આજે, એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ પ્રતિ - સપ્તાહ લગભગ ૧૦૦ ફ્લાઈટોનું સંચાલન કરે છે, મુખ્યત્વે ભારતના દક્ષિણી રાજ્યો તમિલનાડુ, કર્ણાટક અને કેરલથી.

ઈતિહાસ

આ એર લાયનની સ્થાપના મે ૨૦૦૪ માં કરવામાં આવી હતી. ઓછા મૂલ્ય વાળી આ એર લાયન માટે મધ્ય પૂર્વ માં રહેનારા મલયલ્લી સમુદાય દ્વારા પ્રારંભથી જ માંગ થઇ રહી હતી. એર લાયને પોતાની સેવાઓની શરૂઆત ૨૧ એપ્રિલ ૨૦૦૬ ના રોજ કરી દીધી હતી, જેમાં તિરુવનંતપુરમ થી લઈને અબુ ધાબી સુધીની પ્રથમ ઉડાન ભરવામાં આવતી હતી. એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ માટે પ્રથમ એરક્રાફ્ટ ની ડિલીવરી 22 ફેબ્રુઆરી 2005 ના રોજ થઈ હતી, જયારે એક નવું ઉત્પાદન બોઇંગ ૭૩૭ – ૮૬ ક્યુ (જે બૌલ્લીઔન એવિએશન સર્વિસ પાસેથી ઉધાર લેવામાં આવ્યું હતું) તેને પ્રદાન કરી દેવામાં આવ્યું.

કોર્પોરેટ બાબતો

એર લાયનની ઓફીસ મુંબઈ સ્થિત નરીમન પોઈન્ટમાં એર ઇન્ડિયાની બિલ્ડીંગમાં આવેલી છે. ડીસેમ્બર ૨૦૧૨ માં એર ઇન્ડિયાની દિગ્દર્શક સમિતિએ આ ઓફીસને મુંબઈથી હટાવીને કોચીમાં નવી ઓફીસ બનાવવાનો નિર્યણ લીધો તથા તેની પુષ્ટિ પણ કરી, જે એક જાન્યુઆરી ૨૦૧૩ ના રોજથી પ્રભાવમાં આવ્યો. યુનિયન મીનીસ્ટર ઓફ સ્ટેટ ફોર સિવિલ એવિએશનના કે. સી. વેણુગોપાલ એ કહ્યું કે, સ્થાન પરિવર્તન તબ્બકામાં પૂર્ણ થશે, જેના માટેની શરૂઆત કોચીમાં ૧ જાન્યુઆરીના રોજ નવા વર્ષના પર્વ પર નવી ઓફીસ શરૂ કરીને થશે. એરલાઈન ના ટેકનિકલ કેન્દ્રને તિરુવનંતપુરમમાં સ્થળાંતર કરવાનું છે.

લક્ષ્ય સ્થળ

લક્ષ્ય સ્થળ માટે એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસનો મુખ્ય લેખ જુઓ.

કાફલો

ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૪ ના અંદાજ મુજબ, એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસમાં નીચે પ્રમાણે એરક્રાફ્ટ છે:

એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસનો કાફલો

એરક્રાફ્ટ	સેવા માં	યાત્રી (ઇકોનોમિ)	નોંધ
બોઇંગ ૭૩૭ – ૮૦૦	૨૧	૧૮૬	૪ એરક્રાફ્ટ વેચી દેવામાં આવ્યા તથા ફરીથી ભાડે લેવામાં આવ્યા
કુલ	૨૧

ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૪ ના અંદાજ મુજબ, એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસના કાફલાની સરેરાશ આયુ ૬.૩ વર્ષ છે.

ફ્લાઈટમાં સેવા

AIX's complimentary snack box

ઓછી કીમતવાળું યાતાયાત માટેનું સાધન હોવા છતાંય, એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ શાકાહારી અને બિન શાકાહારી વિકલ્પો સાથે તેના મુસાફરોને એક સ્તુત્ય પૂર્વ નિર્ધારિત વિના મુલ્યે નાસ્તાના બોક્સ અથવા હળવા ભોજન માટેની વ્યવસ્થા કરે છે. મુસાફરો માટે જરૂરી મનોરંજન માટેના સાધનો પણ ઉપલબ્ધ છે.

એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ બોઇંગ ૭૩૭ – ૮૦૦- માંન્ગ્લોરે આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ

દુર્ઘટના અને ઘટના

૨૨ મે ૨૦૧૦ ના રોજ, એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસની ફ્લાઈટ સંખ્યા ૮૧૨, એક બોઈંગ ૭૩૭ – ૮૦૦(નોધાયેલું વીટી – એએક્સવી) દુબઈ – મેંગલોરના માર્ગ પર ઉડાન કરી રહ્યું હતું અને મેંગલોર હવાઈ મથકના રનવે ૨૪ પર ઉતરણ કરી રહ્યું હતું, કુલ બોર્ડના ૧૬૬ લોકોમાંથી ૧૫૨ મુસાફરો અને ૬ ક્રૂ સભ્યો પણ મૃત્યુ પામ્યા હતાં. આ વિમાન રનવેના અંત પર એક જંગલવાળી ખીણમાં અથડાઈ ગયું અને આગની લપેટમાં આવી ગયું. આ ઘટના ક્રમાંકમાં માત્ર ૮ લોકો જ બચી શક્યા હતાં.

૨૫ મે ૨૦૧૦ ના રોજ, એક એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ બોઇંગ ૭૩૭ – ૮૦૦ દુબઈ થી પુણેની તરફ આવી રહ્યું હતું, જ્યારે સહ-પાયલોટ તેની બેઠકની ગોઠવણી કરતો હતો ત્યારે તે નિયંત્રણ સ્તંભ સાથે ટકરાતા વિમાનનું નિયંત્રણ ખોરવાઈ ગયું અને અચાનક વિમાન ૭,૦૦૦ ફૂટની ઉંચાઈએથી નીચે પાડવા લાગ્યું. આ દુર્ઘટના દરમ્યાન, કેપ્ટન, કોકપીટના બહારના ભાગમાં હતો, તે ઝડપથી દોડીને કોકપીટમાં પહોચ્યો અને ૭૩૭ને ખતરામાંથી બહાર લઇ આવ્યો.

વિમાન પર કલા

દરેક એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ એરક્રાફ્ટના પાછળના ભાગમાં એક વિશિષ્ટ આકૃતિ બનેલી હોય છે જે ભારતીય સંસ્કૃતિ, ભારતીય ઈતિહાસ સાથે સાથે પરંપરાઓનું પ્રદર્શન કરે છે. આમ, આ કલા આપણા ભારત દેશનું ગૌરવ વધારે છે.