કોલ્લક્કયીલ દેવકી અમ્મા

કોલ્લક્કયિલ દેવકી અમ્મા (જન્મ ૧૯૩૪) એક ભારતીય મહિલા છે જેમણે ગાડીના અકસ્માત બાદ, ખેતી કરવામાં અસમર્થ બનતા જંગલ ઉગાડવાનું શરૂ કર્યું. આ જંગલ હવે ૪.૫ એકર વિસ્તાર અને ૩,૦૦૦ થી વધુ વૃક્ષો ધરાવે છે. નારી શક્તિ પુરસ્કાર સહિત આ કામ માટે તેમને અનેક પુરસ્કારો મળ્યા છે.

દેવકી અમ્મા
નારી શક્તિ પુરસ્કાર મેળવતા દેવકી અમ્મા
જન્મની વિગત	કોલ્લક્કયીલ દેવકી અમ્મા ૧૯૩૪ મુથુકુલમ
રાષ્ટ્રીયતા	ભારતીય
વ્યવસાય	વનપાલક
પ્રખ્યાત કાર્ય	નારી શક્તિ પુરસ્કાર

પ્રારંભિક જીવન

દેવકી અમ્માનો જન્મ ૧૯૩૪માં કેરળના અલાપ્પુળા (એલ્લપી) જિલ્લાના મુથુકુલમમાં થયો હતો. બાગાયત પ્રત્યેનો પ્રેમ તેમને તેમના દાદા પાસેથી મળ્યો હતો. તેમણે ગોપાલકૃષ્ણ પિલ્લઇ સાથે લગ્ન કર્યા, જેઓ એક શિક્ષક હતા અને ડાંગરના ખેતરોમાં ચોખા ઉગાડતા હતા. ૧૯૮૦માં, દેવકી અમ્મા એક ગંભીર અકસ્માતમાં ઘાયલ થયા, જેથી ત્રણ વર્ષ સુધી તેઓ પથારીવશ રહ્યા.

વન

અમુર બાજ (ફાલ્કો એમ્યુરેન્સિસ)

તે દુર્ઘટનામાંથી સ્વસ્થ થયા પછી, દેવકી અમ્મા ડાંગરના ખેતરોમાં કામ કરી શકવા સમર્થ ન હતા તેથી તેમણે ઘરના પાછળના બગીચામાં વૃક્ષો રોપવાનું શરૂ કર્યું. સમય જતાં આ પ્રોજેક્ટ ૪.૫ એકર જંગલમાં રૂપાંતરીત થયો. તેમાં કૃષ્ણનાલ, મહોગની, કેરી, કસ્તુરી, પાઈન, સ્ટાર અને આમલી સહિત ૩,૦૦૦થી વધુ વૃક્ષો છે. તેમાં દુર્લભ છોડવાઓ પણ છે અને આ વન પક્ષીઓને આકર્ષિત કરે છે જેમ કે અમુર બાજ, બ્લુથ્રોટ્સ, કાળા-પાંખવાળા સ્ટિલ્ટ્સ, પેરેડાઇઝ ફ્લાયકેચર્સ અને નીલમણિ કબૂતર. દેવકી અમ્માએ જંગલમાં ત્રીસ વર્ષ સુધી ગાય, ભેંસ અને બળદનો ઉપયોગ અને વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ કરી કાર્ય કર્યું અને મોટાભાગે પોતાની જાતે જ આ જંગલ ઉગાડ્યું.

પુરસ્કારો

દેવકી અમ્માએ અનેક પુરસ્કારો મેળવ્યા છે. તેને અલાપ્પુળા જિલ્લા દ્વારા સામાજિક વનીકરણ પુરસ્કાર અને વિજ્ઞાન ભારતી દ્વારા ભૂમિત્ર પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો. કેરળ રાજ્યએ તેમને હરિ વ્યાક્તિ પુરસ્કાર આપ્યો. રાષ્ટ્રીય સ્તરે તેમને ઇન્દિરા પ્રિયદર્શિની વૃક્ષામિત્ર પુરસ્કાર અને ત્યાર પછી નારી શક્તિ પુરસ્કાર મળ્યો જે તેમને ભારતના રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદે દ્વારા એનાયત થયો હતો.