જમ્મુ અને કાશ્મીર (રજવાડું)

જમ્મુ અને કાશ્મીર
જમ્મુ અને કાશ્મીર;
	ધ્વજ રાજચિહ્ન
સ્થિતિ	દેશી રાજ્ય (૧૮૪૬-૧૯૪૭); સ્વાયત રાજાશાહી (૧૯૪૭-૧૯૫૨)
રાજધાની	જમ્મુ; શ્રીનગર

જમ્મુ અને કાશ્મીર એ જામવાલ રાજપૂત વંશ દ્વારા શાસિત દેશી રાજ્ય હતું.^[૧] આ રજવાડાંની સ્થાપના ૧૮૪૬માં મહારાજા ગુલાબસિંહે સિખ સામ્રાજ્યના ઉત્તરી ભાગમાં કરી હતી.^[૨] ૧૯૪૭માં પાકિસ્તાની આક્રમણ^[૩] બાદ મહારાજા હરિસિંહે જમ્મુ અને કાશ્મીર રજવાડાંનો ભારતમાં વિલય કર્યો હતો.^[૪] બ્રિટિશ રાજમાં જમ્મુ અને કાશ્મીર, વિસ્તારની દ્રષ્ટિએ ભારતીય ઉપખંડનું સૌથી મોટું દેશી રાજ્ય હતું.^[૫]

રાજવંશ

ક્રમાંક	નામ	શાસનકાળ
૧.	ગુલાબસિંહ	૧૮૪૬-૧૮૫૭
૨.	રણવીરસિંહ	૧૮૫૭-૧૮૮૫
૩.	પ્રતાપસિંહ	૧૮૮૫-૧૯૨૫
૪.	હરિસિંહ	૧૯૨૫-૧૯૪૮
૫.	કરણસિંહ (સગ઼ીર રાજકુમાર)	૧૯૪૮-૧૯૫૨

આ વંશના અંતિમ શાશક હરિસિંહ સૌથી લાંબુ અધિકૃત રાજશિર્ષક ધરાવતા શાસક હતાં, "સદરે સલ્તનતે ઇંગ્લિશિયા ઇન્દ્ર મહેન્દ્ર રાજ રાજેશ્વર મહારાજાધિરાજ મહારાજા શ્રી હરિસિંહ બહાદુર".

દિવાન

#	નામ	કાર્યારંભ	કાર્યારંત
૧	રાજા હરિસિંહ	૧૯૨૫	૧૯૨૭
૨	સર એલ્બિયન બેનર્જી	૧૯૨૭	૧૯૨૯
૩	જ્યોર્જ વૅકફિલ્ડ	૧૯૨૯	૧૯૩૧
૪	હરિ કિશન કૌલ^[૬]	૧૯૩૧	૧૯૩૨
૫	ઈલિયોટ જેમ્સ કોલ્વિન^[૬]	૧૯૩૨	૧૯૩૬
૬	સર બરજોર દલાલ	૧૯૩૬	૧૯૩૬
૭	સર નરસિંહ અયંગ્ગર	૧૯૩૬	૧૯૪૩
૮	કૈલાશ નારાયણ હક્શાર	૧૯૪૩	૧૯૪૪
૯	સર બેનેગલ નરસિંહ રાવ	૧૯૪૪	૧૯૪૫
૧૦	રામ ચંદ્ર કાક	૧૯૪૫	૧૯૪૭
૧૧	જનકસિંહ	૧૯૪૭	૧૯૪૭
૧૨	મેહર ચંદ મહાજન	૧૯૪૭	૧૯૪૮
૧૩	શેખ અબ્દુલ્લાહ	૧૯૪૮	૧૯૫૩

સંદર્ભો

↑ Jerath, Ashok (1998). Dogra Legends of Art and Culture, p. 22
↑ Panikkar, Gulab Singh 1930, p. 111–125.
↑ "Q&A: Kashmir dispute - BBC News".
↑ Mehr Chand Mahajan (1963). Looking Back. Bombay: Asia Publishing House. પૃષ્ઠ 162. ISBN 978-81-241-0194-0.
↑ Bose, Sumantra (2003). Kashmir: Roots of Conflict, Paths to Peace. Harvard University Press. પૃષ્ઠ 32–37. ISBN 0-674-01173-2. CS1 maint: discouraged parameter (link)
↑ ^૬.૦ ^૬.૧ Copland, Ian (1981), "Islam and Political Mobilization in Kashmir, 1931-34", Pacific Affairs 54 (2)

[Rai-1] Jerath, Ashok (1998). Dogra Legends of Art and Culture, p. 22

[FOOTNOTEPanikkar,_Gulab_Singh1930111–125-2] Panikkar, Gulab Singh 1930, p. 111–125.

[3] "Q&A: Kashmir dispute - BBC News".

[4] Mehr Chand Mahajan (1963). Looking Back. Bombay: Asia Publishing House. પૃષ્ઠ 162. ISBN 978-81-241-0194-0.

[5] Bose, Sumantra (2003). Kashmir: Roots of Conflict, Paths to Peace. Harvard University Press. પૃષ્ઠ 32–37. ISBN 0-674-01173-2. CS1 maint: discouraged parameter (link)

[Copland-6] ૬.૦ ^૬.૧ Copland, Ian (1981), "Islam and Political Mobilization in Kashmir, 1931-34", Pacific Affairs 54 (2)

[૧]

[૨]

[૩]

[૪]

[૫]

[૬]

જમ્મુ અને કાશ્મીર
ધ્વજ રાજચિહ્ન
સ્થિતિ	દેશી રાજ્ય (૧૮૪૬-૧૯૪૭) સ્વાયત રાજાશાહી (૧૯૪૭-૧૯૫૨)
રાજધાની	જમ્મુ શ્રીનગર