નવઘણ કૂવો
નવઘણ કૂવો ભારતના ગુજરાત રાજ્યના જુનાગઢમાં આવેલી એક વાવ છે.[૧]
| નવઘણ કૂવો | |
|---|---|
 વાવ તરફ દોરી જતા પગથિયાં | |
  ગુજરાતમાં સ્થાન | |
| સામાન્ય માહિતી | |
| પ્રકાર | વાવ |
| સ્થાપત્ય શૈલી | ભારતીય સ્થાપત્ય |
| સ્થાન | ઉપરકોટ કિલ્લો |
| નગર અથવા શહેર | જુનાગઢ |
| દેશ | ભારત |
| અક્ષાંશ-રેખાંશ | 21°31′26″N 70°28′09″E / 21.5238°N 70.4692°E |
| બાંધકામની શરૂઆત | ૨જી-૭મી સદી |
| પૂર્ણ | ૧૧મી-૧૨મી સદી |
| રચના અને બાંધકામ | |
| સ્થપતિ | સ્થાનિક |
| Designations | ASI રાજ્ય સંરક્ષિત સ્મારક ક્રમાંક S-GJ-116 |
ઇતિહાસ
ફેરફાર કરોનવઘણ કૂવાનું નામ ચુડાસમા રાજા રા' નવઘણ પરથી પડ્યું છે. કૂવા સુધી પહોંચવાના પગથિયા કદાચ તેના શાસનકાળમાં ૧૧મી સદીમાં બાંધવામાં આવ્યા હતા. તેનું બાંધકામ તેના પુત્ર રા' ખેંગારના સમયમાં પૂરું થયું હોવાનું મનાય છે.[૧]
કૂવાને તેના પગથિયાં કરતાં જૂનો મનાય છે. કેટલાક વિદ્વાનો તેને સૌથી જૂની વાવનું ઉદાહરણ માને છે. તે ઉપરકોટની ગુફાઓ નજીક આવેલો છે. કૂવો કદાચ ક્ષત્રપ સમયગાળા (૨-૪થી સદી) અથવા મૈત્રકકાળ (૬-૭મી સદી) દરમિયાન બાંધવામાં આવ્યો હતો.[૧]
તે રાજ્ય સંરક્ષિત સ્મારક (S-GJ-116) છે.
સ્થાપત્ય
ફેરફાર કરોએક નાની સીડી કમાનવાળા દ્વાર વડે બાહ્ય ભાગ તરફ દોરી જાય છે. કૂવો પગથિયાઓના છેક છેડા પર આવેલો છે. કૂવામાંના પાણી સુધી કૂવાની દિવાલો પર બનાવેલી વર્તુળાકાર સીડીઓ વડે પહોંચી શકાય છે. આ દિવાલો પરના ચોરસ છિદ્રો અંદરના ભાગને પ્રકાશિત તેમજ ઠંડો રાખે છે.[૧][૨][૩]
છબીઓ
ફેરફાર કરો-
વાવનું પ્રવેશદ્વાર -
બહારનો ભાગ -
બહારનો ભાગ -
પગથિયામાંથી બહારનો ભાગ -
પક્ષીઓ માટે પથ્થરમાં બનાવેલું સ્થાન -
નવઘણ કૂવા વિશે માહિતી
-1.jpg)
-2.jpg)
.jpeg)
-3(Bird_Home).jpg)
સંદર્ભ
ફેરફાર કરો- ↑ ૧.૦ ૧.૧ ૧.૨ ૧.૩ Jutta Jain-Neubauer (1981). The Stepwells of Gujarat: In Art-historical Perspective. Abhinav Publications. પૃષ્ઠ 22, 27. ISBN 978-0-391-02284-3.
- ↑ Anjali H. Desai (2007). India Guide Gujarat. India Guide Publications. પૃષ્ઠ 254. ISBN 978-0-9789517-0-2.
- ↑ Morna Livingston; Milo Beach (April 2002). Steps to Water: The Ancient Stepwells of India. Princeton Architectural Press. પૃષ્ઠ 21. ISBN 978-1-56898-324-0.