મુમતાઝ મહેલ
મુમતાઝ મહેલ ([mumˈt̪aːz mɛˈɦɛl]; શબ્દશઃ અર્થ "મહેલના સર્વપ્રિય અલંકાર"; જન્મનું નામ અર્જુમંદ બાનો) (27 એપ્રિલ 1593 – 17 જૂન 1631)[૧] શાહજહાંના મુખ્ય પત્ની હતા અને આ રીતે 19 જાન્યુઆરી 1628થી 17 જૂન 1631 સુધી મુઘલ સામ્રાજ્યના મલિકા હતા. આગ્રામાં આવેલી તેમની અંતિમ આરામગાહ તેમના પતિ દ્વારા બંધાયેલો તાજ મહેલ સામાન્ય રીતે યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ અને વિશ્વની અજાયબીઓમાંના એક ગણવામાં આવે છે.[૨][૩]
| મુમતાઝ મહેલ | |
|---|---|
| પાદશાહ બેગમ | |
 મુમતાઝ મહેલનું કથિત ચિત્ર | |
| મુઘલ સામ્રાજ્યની મલિકા | |
| Tenure | 19 જન્યુઆરી 1628 – 17 જૂન 1631 |
| જન્મ | અર્જુમંદ બાનો 27 એપ્રિલ 1593 આગ્રા, હિંદુસ્તાન |
| મૃત્યુ | 17 June 1631 (ઉંમર 38) બુરહાનપુર, હિંદુસ્તાન |
| અંતિમ સંસ્કાર | તાજ મહેલ, આગ્રા |
| જીવનસાથી | શહાજહાં |
| વંશજ | હૂરુન્નીસા બેગમ જહાંઆરા બેગમ દારા શિકોહ શાહશુજા રોશનારા બેગમ ઔરંગઝેબ અહમદ બક્ષ સુરૈયા બાનો બેગમ અજાણ્યા નામનો દીકરો મુરાદ બક્ષ લુત્ફુલ્લાહ દૌલત અફઝલ હુસનારા બેગમ ગૌહરારા બેગમ |
| રાજવંશ | તૈમૂરી (લગ્ન દ્વારા) |
| પિતા | અબુલ હસન અસાફ ખાન |
| માતા | દીવાનજી બેગમ |
| ધર્મ | શીયા ઇસ્લામ |
મુમતાઝ મહેલનો જન્મ આગ્રામાં, એક પર્શિયન ખાનદાનમાં થયો હતો. તેઓ અબુલ હસન અસાફ ખાન, એક અમીર પર્શિયન હોદ્દેદારના દીકરી અને મલિકા નૂરજહાંના ભત્રીજી હતા. 19 સાલની ઉંમરમાં, 30 એપ્રિલ 1612ના રોજ શહેઝાદા ખુર્રમ સાથે તેમના લગ્ન થયા હતા,[૪] જે બાદશાહ બન્યા પછી શાહજહાં નામે જાણીતા હતા. શાહજહાંએ અર્જુમંદ બાનો માટે "મુમતાઝ મહેલ"નું શીર્ષક આપ્યું. મુમતાઝ બેગમની ચૌદ ઓલાદ હતી, જેમાં જહાંઆરા બેગમ (શાહજહાંના સર્વપ્રિય દીકરી), મુઘલ સામ્રાજ્યના વારસ દારા શિકોહ અને ઔરંગઝેબ, જેમણે સિંહાસન માટેના યુદ્ધમાં પોતાના ભાઈ દારા શિકોહને વધ કરીને શાહજહાં પછી મુઘલ સામ્રાજ્યના આગામી બાદશાહ બન્યા.
1631માં, બુરહાનપુર, દક્કન પ્રાંતમાં મુમતાઝ મહેલનું અવસાન થયું, તેમની ચૌદમી અને અંતિમ ઓલાદ, ગૌહરારા બેગમના જન્મ દરમ્યાન તેમની મોત થઈ. તેમના પતિ દ્વારા નિર્મિત તાજમહેલ "અમર પ્રેમ"ની યાદગીરી કહેવાય છે.[૫]
સંદર્ભો ફેરફાર કરો
- ↑ Pickthall, Marmaduke William; Asad, Muhammad (1 January 1975). "Islamic Culture" (અંગ્રેજીમાં). 49. Islamic Culture Board: 196. મેળવેલ 13 April 2017. Cite journal requires
|journal=(મદદ) - ↑ Tillotson, Giles (2008). Taj Mahal. London: Profile Books. પૃષ્ઠ 11. ISBN 9781847652478.
- ↑ Phillips, Rhonda; Roberts, Sherma, સંપાદકો (2013). Tourism, Planning, and Community Development Community Development – Current Issues Series. Routledge. પૃષ્ઠ 128. ISBN 9781135711887.
- ↑ Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan, empress of Mughal India. New York: Oxford University Press. પૃષ્ઠ 39. ISBN 9780195360608.
- ↑ Begley, Wayne E. "The Myth of the Taj Mahal and a New Theory of Its Symbolic Meaning" (PDF). The Art Bulletin. 61.
  | આ ભારતીય ઇતિહાસ સંબંધિત લેખ છે. તમે તેને વિસ્તૃત કરીને વિકિપીડિયાને મદદ કરી શકો છો. |