લોકશાહી: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત

Content deleted Content added
No edit summary
અપડેટ કર્યું.
લીટી ૧:
[[File:2016 Freedom House world map.png|thumb|330px239x239px|''ફ્રીડમ ઓફ ધ વર્લ્ડ ૨૦૧૬''ના સર્વેક્ષણ મુજબ ૨૦૧૫ના વર્ષ દરમિયાન વિવિધ દેશોની લોકશાહી સ્વતંત્રતા.<ref name=FITW-TG-2016>[https://freedomhouse.org/sites/default/files/FH_FITW_Report_2016.pdf ''Freedom in the World 2016''], Freedom House. Retrieved 28 January 2016.</ref>
<center>{{legend inline|#16A983|સ્વતંત્રતા (૮૬)}} {{legend inline|#E5B63B|આંશિક સ્વતંત્રતા (૫૯)}} {{legend inline|#6973A5|સ્વતંત્રતા નથી (૫૦)}}</center>]]
'''લોકશાહી''' ( {{Lang-el|δημοκρατία}} , ''{{Lang|grc|dēmokratía}}'' , શાબ્દિક રીતે "લોકો દ્વારા શાસન") એ [[ સરકાર|સરકાર]]<nowiki/>નું એક એવું તંત્ર છે જ્યાં નાગરિકો [[મતદાન|મત]] દ્વારા સત્તાનો ઉપયોગ કરે છે. [[ ડાયરેક્ટ લોકશાહી|પ્રત્યક્ષ લોકશાહીમાં]], નાગરિકો સંપૂર્ણ રૂપે એક સંચાલક સંસ્થા બનાવે છે અને પ્રત્યેક મુદ્દા પર સીધો મત આપે છે. [[ પ્રતિનિધિ લોકશાહી|પ્રતિનિધિ લોકશાહીમાં]] નાગરિકો પોતાને માટે પ્રતિનિધિઓ પસંદ કરે છે. આ પ્રતિનિધિઓ એક વહીવટી સંસ્થા, જેમ કે [[ વિધાનસભા|વિધાનસભા]] રચવા માટે મળે છે. [[ બંધારણીય લોકશાહી|બંધારણીય લોકશાહીમાં]] બહુમતીની સત્તા પ્રતિનિધિ લોકશાહીના માળખામાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. <ref>''[[Oxford English Dictionary]]'': "democracy".</ref> <ref name="britannica">{{Cite encyclopedia}}</ref>
'''લોકશાહી''' એટલે લોકો વડે, લોકો દ્વારા અને લોકો માટે ચાલતું શાસન. જેમાં લોકોને વાણી સ્વાતંત્ર્ય અને વિચાર સ્વાતંત્ર હોય છે. લોકો મુક્તપણે પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરી શકે છે. લોકશાહીમાં દરેક વ્યક્તિના મુળભૂત અધિકાર પર કોઇ બંધન હોતું નથી. [[ભારત]] દેશ વિશ્વની સૌથી મોટી પ્રતિનિધિ લોકશાહી ગણવવામાં આવે છે.
 
લોકશાહી એ સંઘર્ષની પ્રક્રિયા કરવાની એક પ્રણાલી છે જેમાં પરિણામો સહભાગીઓ કરે છે તેના પર નિર્ભર છે, પરંતુ કોઈ એક બળ તેનું શું થાય છે અને તેના પરિણામોને નિયંત્રિત કરે છે. પરિણામોની અનિશ્ચિતતા લોકશાહીમાં સહજ છે. લોકશાહી બધા જ દળોને તેમની હિતોને સમજાવવા માટે વારંવાર સંઘર્ષ કરે છે અને લોકોના જૂથોથી સત્તાના નિયમોને સ્થાપિત કરે છે.<ref>{{Cite book|url=http://dx.doi.org/10.1017/cbo9781139172493|title=Democracy and the Market|last=Przeworski|first=Adam|date=1991|publisher=Cambridge University Press|isbn=9781139172493|location=Cambridge}}</ref>
 
લોકશાહી સરકાર, કોઇ પણ એક વ્યક્તિની [[ સંપૂર્ણ રાજાશાહી|નિરપેક્ષ રાજાશાહી]], અથવા [[ ઓલિગ્રેકી|અલ્પજનતંત્ર]] કે જ્યાં એક સત્તા તરીકે વ્યક્તિઓ એક નાની સંખ્યા રાજ કરે છે, તેની સરખામણીમાં અલગ છે. તેમ છતાં, ગ્રીક ફિલસૂફીમાંથી વારસાગત આ વિરોધ, <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=1HUrAAAAYAAJ|title=The Political Thought of Plato and Aristotle|last=Barker|first=Ernest|publisher=G.P. Putnam's Sons|year=1906|location=Chapter VII, Section 2}}</ref> હવે અસ્પષ્ટ છે કારણ કે સમકાલીન સરકારોએ લોકશાહી, અલ્પજનતંત્ર અને રાજાશાહી તત્વો મિશ્ર કર્યા છે. [[ કાર્લ પોપર|કાર્લ પોપરએ]] લોકશાહીને [[ ડિક્ટેરશીપ|સરમુખત્યારશાહી]] અથવા [[ ટાયરન્ટ|અત્યાચારથી]] વિપરીત વ્યાખ્યાયિત કરી, જેથી લોકો તેમના નેતાઓને અંકુશમાં લેવા અને [[ ક્રાંતિ|ક્રાંતિની]] જરૂરિયાત વિના તેમને બહાર કાઢવાની તકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે. <ref>Jarvie, 2006, pp.&nbsp;218–19</ref>
 
== સંદર્ભ ==