પીએસએલવી-સી૫
PSLV-C5 એ ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન પ્રોગ્રામનું પાંચમું કાર્યાન્વિત અને એકંદરે આઠમું મિશન હતું. આ પ્રક્ષેપણ ભારતીય અંતરિક્ષ અનુસંધાન સંસ્થા (IRSO) દ્વારા ૧ જાન્યુઆરી ૧૯૬૨ ના રોજ થયેલાં તેના પ્રથમ અભિયાન બાદનું બાવનમું અભિયાન હતું. આ અભિયાન દ્વારા ભારતના દૂર સંવેદન ઉપગ્રહ રિસોર્સસેટ-1 છોડવામાં આવ્યો, જે આઇઆરએસ-પી૬ તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ ઉપગ્રહને સૂર્ય સમક્રમી ભ્રમણકક્ષામાં તરતો મૂકવામાં આવ્યો. ઇસરો દ્વારા 2003 સુધીમાં બનાવવામાં આવેલો આ સૌથી ભારે અને અત્યાધુનિક ઉપગ્રહ હતો. પીએસએલવી-સી૫ને ૧૭ ઓક્ટોબર ૨૦૦૩ના રોજ સતીશ ધવન અંતરિક્ષ કેન્દ્ર પરથી સવારે ૧૦:૨૨ વાગે પ્રક્ષેપિત કરવામાં આવ્યો. [૧] [૨] [૩] [૪] [૫] [૬] [૭]
 પીએસએલવી રોકેટનો નમૂનો | |
| નામ | રિસોર્સસેટ-૧ અભિયાન |
|---|---|
| અભિયાન પ્રકાર | રિસોર્સસેટ-૧ ઉપગ્રહની તૈનાતી |
| ઑપરેટર | ઇસરો |
| વેબસાઈટ | ઇસરો વેબસાઈટ |
| અભિયાન અવધિ | ૧,૦૮૪ સેકંડ |
| અવકાશયાન ગુણધર્મો | |
| અવકાશયાન | ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન |
| અવકાશયાન પ્રકાર | વિસ્તરણક્ષમ પ્રક્ષેપણ |
| નિર્માતા | ઇસરો |
| પ્રક્ષેપણ દ્રવ્યમાન | 295,930 kilograms (652,410 lb) |
| વહનભાર દ્રવ્યમાન | 1,360 kilograms (3,000 lb) |
| પરિમાણો | 44.4 metres (146 ft) (overall height) |
| અભિયાન પ્રારંભ | |
| પ્રક્ષેપણ તારીખ | 04:52:00, October 17, 2003 (UTC) (UTC) |
| રોકેટ | ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન |
| પ્રક્ષેપણ સાઇટ | સતીશ ધવન અંતરિક્ષ કેન્દ્ર |
| કોન્ટ્રાક્ટર | ઇસરો |
| અભિયાન સમાપન | |
| નિરસ્ત | October 17, 2003 |
| કક્ષાકીય પેરામીટર | |
| સંદર્ભ કક્ષા | સૂર્ય સમક્રમિક ભ્રમણકક્ષ |
| વહનભાર | |
| રિસોર્સસેટ-૧ (આઈઆરએસ-પી૬) | |
| દ્રવ્યમાન | 1,360 kilograms (3,000 lb) |
અભિયાનની મુખ્ય બાબતો
ફેરફાર કરોપીએસએલવી-સી૫ એ પીએસએલવી કાર્યક્રમનું પાંચમું કાર્યાન્વિત અને એકંદરે આઠમું અભિયાન હતુ.[૧] [૨] [૪] [૮]
અભિયાન પારામીટર
ફેરફાર કરો- દ્રવ્યમાન :
- કુલ ઉડાણ વખતનું વજન: 295,930 kilograms (652,410 lb)
- વહનભાર વજન: 1,360 kilograms (3,000 lb)
- એકંદર ઊંચાઈ : 44.4 metres (145.7 ft)
- નોદક :
- પ્રથમ તબક્કો: ઘન-ઈંધણ રોકેટ (હાઇડ્રોક્સિલ ટર્મિનેટેડ પોલિબ્યુટીન) (૧૩૮.૦ + ૬ x ૯ ટન)
- બીજો તબક્કો: પ્રવાહી UH 25 + (૪૧.૫ ટન)
- ત્રીજો તબક્કો: ઘન HTPB આધારિત (૭.૬ ટન)
- ચોથો તબક્કો: પ્રવાહી MMH + MON (૨.૫ ટન)
- એન્જિન :
- પ્રથમ તબક્કો: કોર (પીએસ ૧) + ૬ સ્ટ્રેપ-ઓન મોટર (PSOM)
- બીજો તબક્કો: વિકાસ એન્જિન
- ત્રીજો તબક્કો: પીએસ ૩
- ચોથો તબક્કો: પીએસ ૪
- પ્રણોદ :
- પ્રથમ તબક્કો: ૪,૭૬૨ + ૬૪૫ x ૬ કિ. ન્યૂટન
- બીજો તબક્કો: ૮૦૦કિ. ન્યૂટન
- ત્રીજો તબક્કો: ૨૪૬ કિ. ન્યૂટન
- ચોથો તબક્કો: ૭.૩ x ૨ કિ. ન્યૂટન
- ઊંચાઈ : 827 kilometres (514 mi)
- મહત્તમ વેગ : ૭૪૪૦ મી./સે. (IRS-P6 અલગ થવાના સમયે રેકોર્ડ કરેલ)
- અવધિ : ૧,૦૮૫ સેકન્ડ
વહનભાર
ફેરફાર કરોપીએસએલવી-સી૫નો એક માત્ર વહનભાર એ ઈસરોના રિસોર્સસેટ-1 (ઉર્ફે IRS-P6) ઉપગ્રહ છે. રિસોર્સસેટમાં ત્રણ કેમેરા છે, જેના દ્વારા ધરતીની છબીઓ લેવામાં આવશે. આ આઈઆરએસ શ્રેણીનો દસમો ઉપગ્રહ છે. તે આઈઆરએસ-૧સી અને આઈઆરએસ-૧ડીનું દૂર સંવેદન ડેટાનું કામ ચાલુ રાખશે. જોકે IRS-P6 ની ડિઝાઇન આયુષ્ય પાંચ વર્ષ હતું, ઉપગ્રહ હજુ પણ ઓક્ટોબર 2015 સુધી કાર્યરત હતો. [૧] [૨] [૯] [૧૦] [૧૧]
| દેશ | નામ | નં | માસ | પ્રકાર | ઉદ્દેશ્ય |
|---|---|---|---|---|---|
 </img> ભારત
|
IRS-P6 | 1 | 1,360 કિલો ગ્રામ | ઉપગ્રહ | પૃથ્વી અવલોકન |
લોન્ચ અને આયોજિત ફ્લાઇટ પ્રોફાઇલ
ફેરફાર કરો
PSLV-C5 ને 17 ઓક્ટોબર 2003 ના રોજ સતીશ ધવન અંતરિક્ષ કેન્દ્ર પરથી ૧૦:૨૨ કલાક (ભારતીય સમય અનુસાર) પર પ્રક્ષેપિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિશન 827 kilometres (514 mi) ની એકંદર ઊંચાઈને આવરી લેવાની પૂર્વ-ફ્લાઇટ આગાહી સાથે આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું . ફ્લાઇટ પ્રોફાઇલ નીચે મુજબ હતી: [૨]
| સ્ટેજ | સમય </br> (સેકન્ડ) |
ઊંચાઈ </br> (કિલોમીટર) |
વેગ </br> (મીટર/સેકંડ) |
ઘટના | ટીકા |
|---|---|---|---|---|---|
| પ્રથમ તબક્કો | T+0 | 0.02 | 452 | PS 1 ની ઇગ્નીશન | ઉપાડો |
| T+1.2 | 0.02 | 452 | 4 ગ્રાઉન્ડ-લિટ PSOM નું ઇગ્નીશન | ||
| T+25 | 2.348 | 543 | 2 એર-લાઇટ PSOM નું ઇગ્નીશન | ||
| T+68 | 23.230 | 1,156 પર રાખવામાં આવી છે | 4 ગ્રાઉન્ડ-લિટ PSOM નું વિભાજન | ||
| T+90 | 41.844 | 1,609 પર રાખવામાં આવી છે | 2 એર-લાઇટ PSOM નું વિભાજન | ||
| T+113.01 | 67.353 | 1,991 પર રાખવામાં આવી છે | PS 1 નું વિભાજન | ||
| બીજો તબક્કો | T+113.21 | 67.578 | 1,990 પર રાખવામાં આવી છે | PS 2 ની ઇગ્નીશન | |
| T+157.01 | 115.706 છે | 2,316 પર રાખવામાં આવી છે | ગરમી કવચ અલગ | ||
| T+265.73 | 244.864 | 4,153 પર રાખવામાં આવી છે | PS 2 નું વિભાજન | ||
| ત્રીજો તબક્કો | T+266.93 | 246.531 | 4,149 પર રાખવામાં આવી છે | HPS 3 ની ઇગ્નીશન | |
| T+522.85 | 591.593 | 5,854 પર રાખવામાં આવી છે | HPS 3 નું વિભાજન | ||
| ચોથો તબક્કો | T+556.5 | 626.557 | 6,768 પર રાખવામાં આવી છે | PS 4 ની ઇગ્નીશન | |
| T+1,017.0 | 826.388 | 7,426 પર રાખવામાં આવી છે | PS 4 નું કટ-ઓફ | ||
| T+1,084.0 | 827.032 | 7,440 પર રાખવામાં આવી છે | રિસોર્સસેટ-1 અલગ | મિશન પૂર્ણ |
આ પણ જુઓ
ફેરફાર કરો
સંદર્ભ
ફેરફાર કરો- ↑ ૧.૦ ૧.૧ ૧.૨ ૧.૩ "PSLV-C5". Indian Space Research Organisation. મૂળ માંથી 9 ઑગસ્ટ 2016 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 August 2016. Check date values in:
|archive-date=(મદદ) - ↑ ૨.૦ ૨.૧ ૨.૨ ૨.૩ ૨.૪ "PSLV-C5 brochure" (PDF). Indian Space Research Organisation. મૂળ (PDF) માંથી 7 નવેમ્બર 2016 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ "ISRO Timeline". Indian Space Research Organisation. મૂળ માંથી 20 નવેમ્બર 2016 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ ૪.૦ ૪.૧ "PSLV-C5 launched successfully". The Economic Times. મૂળ માંથી 2016-09-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ "Countdown starts for PSLV-C5's launch". The Times of India. મેળવેલ 26 Aug 2016.
- ↑ "PSLV". spacelaunchreport.com. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ "IRS-P6". NASA. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ "India launches PSLV-C5 rocket successfully". The Indian Express. મેળવેલ 6 October 2016.
- ↑ "Resourcesat-1 (IRS-P6)" (PDF). United States Geological Survey. મૂળ (PDF) માંથી 9 December 2016 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 26 August 2016.
- ↑ "Shrimp farms kept away". The Times of India. મેળવેલ 6 October 2016.
- ↑ "Brazilian earth station to get data from Indian satellites". The Times of India. મૂળ માંથી 20 May 2017 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 6 October 2016.