ઇસ્માઇલ પહેલા (ફારસી: اسماعیل‎, જુલાઇ ૧૭, ૧૪૮૭ – મે ૨૩, ૧૫૨૪), જેઓ શાહ એસ્માઇલ પહેલા (شاه اسماعیل) તરીકે પણ ઓળખાય છે, ઈરાનના સફવી રાજવંશના સ્થાપક અને ૧૫૦૧થી મે ૨૩, ૧૫૨૪ સુધી તેમનું શાસનકાળ રહ્યું. તેઓ ઈરાનના ઇતિહાસનાં સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ વ્યક્તિત્વોમાંનાં એક છે — ૧૫૦૧માં તેમના રાજ્યારોહણ પહેલાં, ઈરાન પર અરબ ખલીફો, તુર્ક સુલતાનો અને મોંગોલ ખાનોનું શાસન સહ્યું.

શાહ ઈસ્માઇલ પહેલા
شاه اسماعیل
بیرینجی شاه اسماعیل
આલાહઝરત
શહેનશાહ-એ-ઈરાન
પાદિશાહ-એ-ઈરાન
Shah Ismail I.jpg
ઈસ્માઇલ પહેલાની તસ્વીર
ઈરાનના શહેનશાહ
Lion and Sun Emblem of Persia.svg
શાસન1501 – 23 મે 1524
અનુગામીતહેમાસ્બ પહેલા
સફવી વજીરોની યાદી
યાદી જુઓ
  • મુહંમદ ઝકારીયા કુઝુજી
    મહેમૂદ દેલામી
    મિર્ઝા શાહ હુસૈન
    જલાલુદ્દીન મુહંમદ તબરેઝી
જન્મ(1487-07-17)17 July 1487
અર્દાબિલ, અઘ કોયનુલુ
મૃત્યુ23 May 1524(1524-05-23) (ઉંમર 36)
તબરેઝ નજીક, સફવી સામ્રાજ્ય
અંતિમ સંસ્કાર
અર્દાબિલ
જીવનસાથીબેહરુઝા ખાનુમ
તાજલુ ખાનુમ
નામો
અબુલ મોઝફ્ફર ઈસ્માઇલ ઇબ્ન શેખ હૈદર ઇબ્ન શેખ જુનૈદ
શાહી નામ
શાહ ઈસ્માઇલ એવ્વલ
ગૃહસફવી રાજવંશ
પિતાશેખ હૈદર
માતાહલીમા બેગમ
ધર્મશીયા ઇસ્લામ

ઈસ્માઇલ પહેલા દ્વારા સ્થાપિત આ રાજવંશનું શાસન સદીઓ સુધી રહ્યું છે, તેનાં ચરમ પર આ દુનિયાનાં સૌથી શક્તિશાળી રાજવંશોમાંનો એક હતો. તે સમયનાં સામ્રાજ્યમાં અઝેરબીજાન, આર્મેનિયા, જ્યોર્જીયા, ઉત્તર કાકેશસ, ઈરાક, કુવૈત, અફઘાનિસ્તાન, સિરિયા, તુર્કસ્તાન, પાકિસ્તાન, ઉઝબેકિસ્તાન, તુર્કમેનિસ્તાનના મોટા ભાગોનો સમાવેશ થાય છે.[૧][૨][૩][૪]

સંદર્ભોફેરફાર કરો

  1. Helen Chapin Metz. Iran, a Country study. 1989. University of Michigan, p. 313.
  2. Emory C. Bogle. Islam: Origin and Belief. University of Texas Press. 1989, p. 145.
  3. Stanford Jay Shaw. History of the Ottoman Empire. Cambridge University Press. 1977, p. 77.
  4. Andrew J. Newman, Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire, IB Tauris (March 30, 2006).