કાળો

કાળો રંગએ પદાર્થોનો રંગ છે જે દ્રશ્ય વર્ણપટના કોઇ પણ ભાગમાં પ્રકાશને બહાર મોકલતો કે પરાવર્તન કરતો નથી. જોકે કાળાં રંગને કેટલીક વાર વર્ણહીન કે રંગહીન, રંગ તરીકે વર્ણવામાં આવે છે, અને વ્યવહારમાં તેને રંગ તરીકે ગણવામાં આવે છે, આ રંગને "કાળી બિલાડી" કે "કાળો રંગ" તે રીતના શબ્દપ્રયોગ તરીકે બોલાય છે.

વિજ્ઞાનમાં રંગ કે પ્રકાશ

રાત્રિનો સમય

જ્યારે આંખ સુધી કોઇ પણ દ્રશ્ય પ્રકાશ ના પહોંચે તો તે કાળાંને દ્રશ્ય છાપનો અનુભવ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરી શકાય છે. આ સફેદપણાથી વિરોધાભાસ ઉભો કરે છે, જેમાં રંગના પ્રકાશના એક સરખા સંયોજનની અનુભૂતિ ત્રણેય પ્રકારના રંગ-સંવેદનના દર્ષ્ટિવિષયક ગ્રાહકને એક સરખી રીતે ઉત્તેજિત કરે છે. આંખમાં રંગદ્રવ્યો પ્રકાશનું પરાવર્તન કરવાને બદલે તેને શોષી લે છે, જેથી તે "કાળી દેખાય" છે. કાળાં રંગદ્રવ્ય કેટલાક રંગદ્રવ્યોના સંયોજન માંથી બને છે જે એકંદરે તમામ રંગોને શોષે છે. જો ત્રણ મૂળ રંગદ્રવ્યોના યોગ્ય તુલનાત્મક હિસ્સાઓને મેળવવામાં આવે તો, તે ખૂબ જ ઓછા પ્રકાશનું પરાવર્તન કરશે અને જેને "કાળો" તેમ કહેવાશે. કાળાંને આ બે ઉપરી સપાટી પર વિપરીત પણ ખરેખરમાં પૂરકવર્ણ ઉપલબ્ધ કરાવે છે. તમામ રંગોના પ્રકાશની ઉણપ કાળાંમાં છે, કે પછી તે રંગદ્રવ્યોના વિવિધ રંગોના સંયોજનનું સંપૂર્ણરૂપ છે. મૂળ રંગો પણ જુઓ

† વિવિધ

સીએમવાયકે (CMYK) સંયોજનો
સી (C)	એમ (M)	વાય (Y)	કે (K)
0%	0%	0%	100%	(પ્રમાણભૂત)
100%	100%	100%	0%	(આદર્શ શાહીઓ, માત્ર સિદ્ધાંત આધારીત)
100%	100%	100%	100%	(નોંધણી કાળો)

ભૌતિકવિજ્ઞાન મુજબ, કાળાં પદાર્થ પ્રકાશનો એક ચોક્કસ ચૂસક છે, પણ, ઉષ્માગતિવિદ્યાના નિયમોના કારણે, તે શ્રેષ્ઠ બહાર કાઢનાર પણ છે. જોકે, સૂર્યપ્રકાશની બહાર, શ્રેષ્ઠ કિરણોત્સર્ગને ઠંડુ પાડનાર તરીકે કાળાં રંગનો ઉપયોગ થાય છે, જોકે તે જરૂરી છે કે તે કાળો હોય (કે તેની નજીકનો પૂર્ણ ચૂસક હોય) જે ઇન્ફ્રરેડમાં પણ ઉપયોગ થાય છે. પ્રારંભિક વિજ્ઞાનમાં, દૂરના અલ્ટ્રાવાયોલેટ પ્રકાશને "કાળો પ્રકાશ" કહેવાતો કારણે કે તેની પ્રતિદીપ્તિ જેવી અન્ય વસ્તુઓ અને ખનિજોની બનાવટના કારણે તેને જોઇ ન હતો શકાતો માટે.

જાન્યુઆરી 16, 2008ના રોજ, ન્યૂયોર્કના ટ્રોયમાં આવેલ રેનસ્સેલર પોલિટેકનિક સંસ્થાએ તેવી જાહેરાત કરી કે તેના દ્વારા પૃથ્વીના સૌથી કાળાં પદાર્થનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. કાર્બન નનોટ્યૂબમાંથી નિર્માણ પામેલો આ પદાર્થ, 0.45 ટકા જેટલા પ્રકાશનું પરાવર્તન કરે છે. કાળાશ માટે હાલના પ્રમાણ દ્વારા આ પ્રકાશનું પરાવર્તન 1/30 જેટલું પરાવર્તીત થાય છે, અને કાળા પદાર્થ માટેના પહેલાની નોંધ ધરાવનાર દ્વારા તેનો ત્રીજા ભાગનો પ્રકાશ જ પરાવર્તન પામતો હતો.

પ્રકાશને શોષી લેવું

મુખ્ય લેખ: Absorption (electromagnetic radiation)

જો તમામ આવનારો પ્રકાશ પદાર્થમાં સમાનપણે શોષાઇ જાય તો તે પદાર્થને કાળો કહેવાય છે. પ્રકાશની (જે દ્રશ્ય વર્ણપટમાં વીજળીથી લોહચુંબક જેવા કિરણોત્સર્ગથી ઉત્પન્ન થાય છે) અણુઓ અને પરમાણુઓ સાથેની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ કરવાથી, પ્રકાશની ઊર્જા અન્ય વિવિધ પ્રકારની ઊર્જામાં રૂપાંતરીત થાય છે, અને મોટાભાગે આ ઊર્જા ગરમીમાં રૂપાંતરીત થતી હોય છે. એટલે કે કાળી સપાટીઓ ઉષ્ણતા સંગ્રહકો, પ્રકાશના ચૂસકો અને ગરમીના ઉત્પાદક તરીકે કાર્ય કરી શકે છે. પ્રકાશના શોષણની તુલના રવાનગી, પરાવર્તન અને વિસ્તરણથી થાય છે, જ્યાં પ્રકાશ ખાલી ફરીથી નિર્દેશિત કરી શકાય છે, જેના કારણે પદાર્થ પારદર્શક, પ્રતિબિંબ પાડનાર કે ક્રમશ: સફેદ દેખાય છે.

વપરાશની રીત, પ્રતીકવાદ, બોલચાલમાં વ્યક્ત કરવાની રીતો

કાળાં રંગની બિલાડી

અધિકાર અને ગંભીરતા

કાળાં રંગને અધિકાર અને ગંભીરતાના રંગ તરીકે જોઇ શકાય છે.

• બ્રિટિશ લશ્કરમાં બ્લેક વૉચ એક વરિષ્ટ હાઇલેન્ડ ટુકડી છે.
• જાપાનીઝ સંસ્કૃતિમાં, કુરો (કાળો) રંગ એક ખાનદાની, ઉંમર, અને અનુભવના પ્રતીક સમાન છે, જે શીરો (સફેદ)નો વિરોધી છે જે વેઠ, યુવાની, અને નિખાલસતાનું પ્રતીક છે. ધણી લડાઇની રમતો (માર્શલ આર્ટ)માં બ્લેક બેલ્ટ (કાળો પટ્ટો)એ વરિષ્ઠતા અને સિદ્ધિનું પ્રતીક ગણવામાં આવે છે, બીજી તરફ, ઉદાહરણ માટે, શોટોકન કરાટેમાં, વાઈટ બેલ્ટ (સફેદ પટ્ટા)ને ઓછા-હોદ્દાનો પટ્ટો ગણવામાં આવે છે જે બાકીના પટ્ટાઓની પહેલા આવે છે. આ હોદ્દાઓને ડન કહેવાય છે.
• કાળો રંગ અરબ રાજવંશ અબ્બાસીડ ખલીફાઓનો મુખ્ય રંગ હતો, આથી જ મોટાભાગના અરબ રાષ્ટ્રોના ધ્વજોમાં કાળો રંગ જોવા મળે છે.
• સ્પેનમાં તોફાન નિયંત્રણ એકમોની બાસ્ક સ્વાયત્ત પોલીસને બેલ્ટઝાક ("બ્લેક્સ") તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, આ નામ તેમનો પોશાક પરથી આવ્યું છે.
• તેમની પરંપરાગત, પોલીસ ગાડીઓ જેને પાન્ડા કારો કહેવાય છે તે પણ કાળી અને સફેદ રંગની હોય છે.

ભૂતિયા પોશાક

કપડાં

• કાળો ઝભ્ભો જે વિદ્યાપીઠના પોશાકમાં સ્નાતકો દ્વારા પહેરવામાં આવે છે.
• બ્લેક ટાઇના નામે ઓળખાતા ઔપચારિક પ્રસંગોમાં કાળો ટક્સીડો (ભોજન વખતે પહેરાતો કાળો કોટ) પહેરવામાં આવે છે.
• ખ્રિસ્તી ધર્મમાં ધાર્મિક વડાઓ દ્વારા કાળાં કપડા પહેરવામાં આવે છે, ઉદાહરણ તરીકે, પાદરીઓ, (ખાસ કરીને જૂના ધાર્મિક સંપ્રદાયો), સાધુઓ અને સંન્યાસિનીઓ.
• હસીડીક યહૂદીઓ દ્વારા પણ કાળો રંગ પહેરવામાં આવે છે.
• કેટલીક મુસ્લિમ મહિલાઓ દ્વારા પણ કાળો રંગ પહેરવામાં આવે છે; અબયા જેવા ઉદાહરણોના ફોટોગ્રાફો માટે તમામ પ્રકારના સીવેલા હીજાબ માટેની સૂચિ જુઓ.
• મોટાભાગના વકીલો અને ન્યાયાધીશો પણ કાળો ઝભ્ભો પહેરે છે.
• યુરોપીયન શાસ્ત્રીય સંગીત કે અન્ય ગંભીર કળાના સંગીતના કાર્યક્રમ કે સંગીતજલસા વખતે ધણા કલાકારો દ્વારા કાળાં પોશાકો પહેરવામાં આવે છે.
• આધુનિક ગોથ અને કેટલીક પંક ઉપસંસ્કૃતિઓના સભ્યો વિશિષ્ટ રીતે કાળાં પોશાકો પહેરે છે.
• ભારતીય સમાજમાં પણ પ્રાચીન કાળથી કાળા રંગના વસ્ત્રો પહેરાય છે. તેમજ કાળા રંગનો ઉપયોગ અનેક રીતે કરવામાં આવે છે.
• સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ, કાઠિયાવાડ વગેરે પ્રાંતમાં કેટલીક જ્ઞાતિની સ્ત્રીઓ હંમેશા કાળા રંગના વસ્ત્રો ધારણ કરે છે.
• ગુજરાતના કેટલાક ધાર્મિક સંપ્રદાયના સાધુઓ પણ કેટલાક કાળા વસ્ત્રો તેમજ કાળા વાવટા-ધજા નો ઉપયોગ કરે છે.

વસ્તી-વિષયક માહિતી

• પશ્ચિમમાં કાળો શબ્દ મોટેભાગે જે જાતિની ચામડીનો રંગ સેપીઆ જેવા કથ્થઇ રંગની હળવી થી ઘેરી રંગ છટાની વચ્ચે હોય તેવા લોકોને સૂચવવા માટે વપરાય છે.

સંગીત

• "ઑલ બ્લેક", ગુડ શાર્લોટનું એક ગીત છે જેને કાળાં રંગ માટેના પ્રેમને નિરૂપવા માટે ગાવામાં આવ્યું છે.
• ઇન ફ્લેમ્સનું "બ્લેક એન્ડ વાઇટ" ગીત, જે તેઓના આલ્બમ રીરુટ ટુ રીમેન ફોર્ટીન સોંગ્સ ઓફ કોન્શ્યસ ઇન્સેનિટી માંથી લેવામાં આવ્યું છે.
• રોલિંગ સ્ટોન્સનું 1966નું પ્રસિદ્ધ ગીત "પેન્ટ ઇટ બ્લેક".
• મેટાલિકાનું પોતાના નામવાળું આલ્બમ જેને "ધ બ્લેક આલ્બમ" પણ કહેવાય છે.
• બેક ટુ બ્લેક નામનું ગીત અને આલ્બમ જેને એમી વાઇનહાઉસને ગ્રેમી પુરસ્કાર આપાવ્યો.
• ડાર્કથ્રોન અને માયહેમ જેવા બેન્ડ જે બ્લેક મેટલની શૈલીનું સંગીત વગાડે છે.
• જોની કેસને મોટેભાગે "ધ મેન ઇન બ્લેક" (કાળાં કપડા પહેરતો માણસ) તરીકે ઉલ્લેખવામાં આવે છે કારણ કે તે કાળાં રંગના કપડાં પહેરવાનું વધુ પસંદ કરે છે માટે. તેના ગીત "મેન ઇન બ્લેક"ને સમાજના ત્યજેલા લોકો માટે સાહનુભૂતિ અર્પિત કરવાના એક કાર્યક્રમ વખતે રજૂ કરવામાં આવ્યો હતું.
• "બ્લેક ઇઝ ધ કલર (ઓફ માય ટ્રુ લવ'સ હેર)]]" એક લોક ગીત છે.
• એસી /ડીસી (AC/DC) બેન્ડનું ગીત "બેક ઇન બ્લેક", એક ફરીથી સફળ અને મહત્વકાંક્ષી બનવા અંગેનું ગીત છે.
• બ્લેક ફ્લેગ, 1977માં અમેરિકાના કેલિફોર્નિયાના હરમોસ બીચ પર રચાયેલું પંક રોક બેન્ડ હતું, જે 1986માં ભાંગી પડ્યું હતું.
• "બ્લેક ઓર વાઇટ", તે માઇકલ જેકસનનું પહેલું તેના એકલા દ્વારા ગાવામાં આવેલું ગીત હતું, જે તેના આલ્બમ ડેન્જરસ માંથી લેવામાં આવ્યું હતું.

દર્શનશાસ્ત્ર

• દલીલમાં, કાળી અને સફેદ વસ્તુઓનો હોવી, નો મતલબ હાથમાં જે મુદ્દો છે તે દ્વિમુખી છે તેવો થાય છે (એટલે કે બે સ્પષ્ટ, વિરોધી બાજુઓ જેનો કોઇ મધ્યમ ભાગ નથી).
• પ્રાચીન ચીનમાં, કાળાં રંગને ઉત્તર અને પાણીના પ્રતીક તરીકે ગણવામાં આવતો હતો, જે મુખ્ય પાંચ રંગોમાંથી એક હતો.

અરાજકતાવાદી ધ્વજ

રાજકારણ

• કાળાં રંગના ધ્વજો ધણા રાજકીય મતલબો આપે છે.
• 1813માં, લુટ્ઝોવ ફ્રી ક્રોપ્સ, જર્મન વિદ્યાર્થીઓ અને વિદ્યાપીઠના સ્વયંસેવક દ્વારા નેપાલિયનની વિરુદ્ધમાં લડવા માટે સંગઠિત કરાયેલા આ સમૂહનો ગણવેશ પણ કાળો હતો, તેમને આ રંગની પોશાક તરીકે પસંદગી એટલા માટે કરી કે તેમના બિનલશ્કરી કપડાને રંગવા માટે કાળો રંગ જ એક એવો રંગ હતો જે મૂળ રંગો પર છવાઇ જતો હતો માટે. આ સ્વયંસેવકોને ત્યારબાદના ક્રાન્તિકારીઓ દ્વારા ખુબ મોટેપાયે વખાણમાં આવ્યા, અને આ જ કારણે કદાચ પાછળના ક્રાન્તિકારીઓ પર આ રંગનો પ્રભાવ રહ્યો.
• અરાજ્યવાદના પ્રતીક તરીકે પણ કાળાં રંગનો ઉપયોગ થાય છે, કેટલીકવાર અન્ય રંગો સાથે ત્રાંસી લીટીમાં તેને દેખાડવામાં આવે છે જે તે બતાવે છે કે અન્ય રાજકીય દર્શનશાસ્ત્ર સાથે પણ તેમનું જોડાણ છે.
• પૂર્ણ કાળાં રંગનો ધ્વજને પ્રતિ-ધ્વજ કે ધ્વજ વિહીન હોય તે રીતે કે પછી બીજી પણ ધણી રીતે સમજાવી શકાય છે. પ્રદર્શન દરમિયાન કાળાં કપડાં પહેરવા તે પણ કેટલીકવાર અરાજ્યવાદી માટે વ્યુહાત્મક મહત્વ ધરાવે છે, વળી તેનો પ્રત્યક્ષ લાભ તે પણ છે કે તે લોકોને ધ્યાન નથી ખેંચતો અને પાછળથી સરકાર માટે તેને ઓળખવો મુશ્કેલ બની જાય છે. આ વ્યૂહરચનાને બ્લેક બ્લોકસ તરીકે ઉલ્લેખવામાં આવે છે.
• પોર્ટુગલ રાજકારણમાં, ડાબા સંધના પક્ષનો રંગ કાળો (અને લાલ) છે.
• ઇટાલીયન ફાસીવાદ લશ્કરો પણ કાળો શર્ટ્સ પહેરતા હતા.
• જર્મનીના નાઝીમાં, કાળો શર્ટ્સ એ એસએસ (SS) નું ઉપનામ હતું, જે એસએ (SA)ના, કથ્થઇ શર્ટ્સ નું વિરોધી હતું.
• નાઝીઓ દ્વારા કાળાં ત્રિકોણને અસામાજિક લોકોને (ઉદાહરણ માટે, ઘર વિનાના અને રોમ) વર્ણવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતું હતું; ત્યારબાદ આ પ્રતીકને સજાતીય સંસ્કૃતિ દ્વારા સ્વીકારવામાં આવ્યું.

વિજ્ઞાન

• કાળું આકાશ આ શબ્દને ધરતીના વાતાવરણમાંથી અવકાશમાં દેખવાની ઘટનાને ઉલ્લેખવા માટે કહેવામાં આવે છે.
• ખગોળશાસ્ત્રમાં અગ્નિથી બળતા તારાને કાળો તારો કહેવાય છે.
• તૂટી પડેલા તારાઓ માટે "બ્લેક હોલ" (કાળો છિદ્ર) શબ્દ વપરાય છે.
• તાપમાન આપવાથી જે પદાર્થમાંથી વિકિરણ આવે છે તેને દર્શાવવા કાળાં પદાર્થનું વિકિરણ શબ્દનો ઉપયોગ થાય છે, જ્યાં તમામ આંતરિક ઊર્જા (પ્રકાશ) ગરમીમાં રૂપાંતર પામે છે.

લૈંગિકતા

• સમલિંગકામીના લેધર ઉપસંસ્કૃતિના બન્ડાના (કાપડનો ટુકડો) સંકેત પ્રમાણે, કાળાં બન્ડાના ધરાવતો વ્યક્તિ સેડોમેકેચીઝમની કામોત્તેજનામાં માને છે, જેમાં ક્રૂરતાથી જાતીય આનંદ મેળવનાર પાછળના ભાગમાં ડાબી બાજુના ખિસ્સામાં બન્ડાના રાખે છે, અને શારીરિક અને માનસિક યાતનામાં સુખ અનુભવનાર જમણી બાજુના ખિસ્સામાં બન્ડાના મૂકે છે.

રમત-ગમત

• ન્યૂઝીલેન્ડની રાષ્ટ્રીય રગ્બિ યુનીયનની ટીમને ઓલ બ્લેક્સ કહેવાય છે, કારણકે તેઓ કાળો પોશાક પહેરે છે, આ ઉપરાંત આ રંગ ન્યૂઝીલેન્ડની અન્ય રાષ્ટ્રીય ટીમો દ્વારા પણ પહેરવામાં આવે છે, જેમકે બ્લેક કપ્સ (ક્રિકેટમાં) અને કિવિસ (રગ્બિ લીગમાં).
• એસોસિયેશન ફૂટબોલ (સોકર)ના રેફરીઓ (નિર્ણાયકો) પરંપરાગતરીતે સંપૂર્ણપણે કાળો ગણવેશ પહેરે છે, જોકે હાલના સમયમાં અન્ય રંગના ગણવેશ પણ પહેરવામાં આવે છે.
• મોટાભાગની ટીમોના ગણવેશમાં કાળાં રંગને સાંકળવામાં આવે છે કારણ કે ધણા લોકોનું માનવું છે કેટલીકવાર આ રંગ પહેરનારને તેનો માનસિક લાભ આપે છે. મોટાભાગના જાણીતા અને અજાણ્યા લોકોમાં આ મુજબ નામો આવેલા છે: એનએફએલ (NFL)ના ઓકલેન્ડ રાઇડર્સ અને પેટ્ટીસબર્ગ સ્ટ્રેલર્સ, એનબીએ (NBA)ના સેન એન્ટોનીઓ સ્પુર્સ અને માયામી હીટ], અને ઇટાલીયન સોકર લીગ્સના ઇન્ટર મિલાન અને સિરીઝ એ (A).
• ઓટો રેસિંગ (વહાનોની દોડ)માં, કાળો ધ્વજ ચાલકને ખાડાઓમાં જવાનો હુકમ આપે છે.
• બેસબોલમાં, "બ્લેક" એટલે કાળો શબ્દનો સંદર્ભ તરીકે, બેટ પકડનારની આંખ માટે અને, મુખ્ય ક્ષેત્ર બ્લીચર્સની આસપાસના બહારી કાળા વિસ્તારને દર્શાવવા માટે થાય છે, આ કાળા વિસ્તારને બોલને ફટકારના માટે મેદાનની યોગ્ય માહિતી મળે તે માટે કાળા રંગથી રંગવામાં આવે છે.

અનિશ્ચિત અને ગુપ્તતા

• કાળો ડબ્બો(બ્લેકબોક્સ) તેવા કોઇ પણ સાધન માટે કહેવામાં આવે છે જેને આંતરિક રચના અજાણી અને સમજાવી ન શકાય તેવી હોય. રંગમંચમાં, કાળો ડબ્બો તેવા રંગમંચને કહેવાય છે જે નાનો અને સજાવેલો ના હોય અને આ મંચને વિવિધ રીતે ગોઠવી શકાય પણ શકાય છે.
• કાળી યોજના એક ગુપ્ત યોજના છે, જેમ કે એનીગ્મા ડીક્રીપ્સન (કોયડોવાળું ગુપ્તકોડ), કે અન્ય કોઇ વર્ગીકૃત લશ્કરી યોજનાઓ કે ચાલો, નાર્કોટિક (કેફી પદાર્થોને લગતું), કે પોલીસના સ્ટીંગ ઓપરેશનો.
• જ્યારે કેટલીક સંસ્થાઓ ઓછો નફો કરે ત્યારે તેઓને "કાળો" તેમ કહેવામાં આવે છે, જેમકે સોસાઇટીસ એનોનીમેસ અને ગુપ્ત સમાજો.
• ચકચકિત કાળાં અરીસાનો ઉપયોગ સ્ક્રાયીંગ (અરીસાના માધ્યમથી આગાહી કરવી) માટે થાય છે, અને તેના માધ્યમથી તમે બહારની દુનિયાને કોઇ પણ હસ્તક્ષેપ કે દખલ વગર જોઇ શકો છો.
• કાળાં રંગને વારંવાર અનિશ્ચિતતા, ગુપ્તતા, અને અજાણતાના પ્રતીક તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

માન્યતાઓ, ધર્મ, અને અંધશ્રદ્ધાઓ

• પશ્ચિમ સમાજોમાં કાળો રંગ શોક અને વિરહનું પ્રતીક છે, ખાસ કરીને અંત્યેષ્ટિઓ અને સ્મારક સેવાઓ દરમિયાન કાળાં કપડાઓ પહેરવામાં આવે છે. કેટલીક પારંપરીક સમજોમાં, જેમ કે ગ્રીસ અને ઇટલીમાં, વિધવાઓ પતિની મૃત્યુબાદ તેમની બાકીની જીંદગીમાં કાળાં કપડાં પહેરે છે. બીજી તરફ, મોટી ભાગે આફ્રિકા અને એશિયાના ભાગોમાં સફેદ રંગને શોક અને અંત્યેષ્ટિઓના સમયે પહેરવામાં આવે છે.
• અંગ્રેજીમાં હેરાલ્ડ્રીમાં, કાળો રંગ અંધકાર, શંકા, અજ્ઞાનતા, અને અચોક્કસતાને બતાવે છે.
• નાઝી રહસ્યવાદમાં માનનારા લોકો દ્વારા કાળો સૂર્યનો ઉપયોગ એક ગુપ્ત પ્રતીક તરીકે કરવામાં આવે છે.
• ટાન્ઝાનિયા અને કેન્યાના માસી આદિવાસીઓમાં, કાળાં રંગને વરસાદી વાદળો સાથે જોડવામાં આવે છે, અને તેને જીવન અને સમૃદ્ધિના પ્રતીક તરીકે માનવામાં આવે છે.
• મૂળ અમેરિકનો તેને જીવન આપતી ભૂમિ સાથે જોડે છે.
• હિન્દુ દૈવમાં કૃષ્ણનો મતલબ "કાળો રંગનો" તેવો થાય છે.
• મધ્યયુગીન ખ્રિસ્તી પંથ જેને કાથરો તરીકે ઓળખાય છે તે કાળાં રંગને સંપૂર્ણતાના રંગ તરીકે જુએ છે.
• રસ્ટાફરી ચળવળમાં કાળાંને સુંદર તરીકે જોવામાં આવે છે.
• જાપાનની સંસ્કૃતિમાં, કાળા રંગને આદર સાથે જોડવામાં આવે છે, અને મૃત્યુ માટે સફેદ રંગને જોડવામાં આવે છે.
• પશુચિકિત્સા અને પ્રાણીઓના આશ્રયસ્થાનોમાં કાળાં કૂતરા તરફ પક્ષપાતી વલણ એક તેવી આશ્ચર્યવાળી ઘટના છે જેમાં અન્ય રંગના કૂતરાઓના કરતા કાળાં રંગના કૂતરાઓની દત્તક લેવા અંગે વધુ પસંદગી થાય છે.
• કાળી બિલાડીઓને સારા કે ખરાબ નસીબના માધ્યમ તરીકે માનવામાં આવે છે.

અર્થતંત્ર

• જ્યારે કોઇના ખાતા માટે તેવું કહેવાય કે "ઇન ધ બ્લેક" તેનો મતલબ થાય કે જે તે વ્યક્તિ ઋણમાંથી મુક્ત થઇ ગયો.
  • 'લાલ રંગમાં હોવું' - તેનો મતલબ, પરંપરાગત હિસાબ-કિતાબની રીતે, જે તે વ્યક્તિ દેવામાં છે, નકારાત્મક રકમો, જેવી કે આવકોનું લાલ શાહીથી મુદ્રણ કરવામાં આવે છે, અને હકારાત્મક આવકો, જેવી કે ઉપજોનું, કાળી શાહીમાં મુદ્રણ કરવામાં આવે છે, તેથી જો "છેલ્લી લીટી" કાળી શાહી દ્વારા મુદ્રણ કરવામાં આવી હોય તો તેનો મતલબ તેવો થાય કે મંડળી નફો કરી રહી છે.
• કાળો શુક્રવાર(બ્લેક ફ્રાય ડે) (ખરીદી) આ દિવસ થેક્સ ગિવિંગ (આભાર માનવાનો ઉત્સવ)ના એક દિવસ પછી આવે છે. આ પાછળ મૂળ વિચાર તે છે કે જો આ દિવસે ખરીદી કરવાની શરૂઆત કરીએ તો કંપનીને આખા વર્ષ માટે કાળાંમાં (અહીં કાળો એટલે નફામાં) જાય છે.

ફેશન

• પશ્ચિમી ફેશનમાં, કાળાં રંગને છટાદાર, કામુક, વિલાસપૂર્ણ અને શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે.
• "એક્સ એક નવો કાળો રંગ છે", આ વાક્યપ્રયોગ તે સંદર્ભમાં થાય છે કે ફેશનમાં ભલે ગમે તેટલા વલણ બદલાય પણ કાળાં રંગના પોશાકને હંમેશા ફેશનને અનુરૂપ માનવામાં આવશે. સ્નોક્લોન તરીકે આ વાક્યનો, પોતાનું જીવનકાળ છે, અને અલંકારિક સાધન અને વધુ વાર વપરાયેલા શબ્દ તરીકે તેનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.

સફેદ સાથે પ્રતીકાત્મક દ્વૈતવાદ

• જાદુમાં કાળો જાદુ એક વિનાશક અને ખરાબ પ્રકારનો જાદુ છે, મોટાભાગે તેને મોતથી જોડવામાં આવે છે, જે સફેદ જાદુનું વિરોધી છે. આ ત્યારે સ્પષ્ટપણે દેખીતું થયું જ્યારે પ્રાચીન ઇજિપ્તની નાઇલ નદીની વસાહાતો પર ક્રશ ટોળીએ હુમલો કર્યો.
• દુષ્ટ જાદુગરનીઓ નિશ્ચિતરૂપે કાળો પોશાક પહેરે છે અને સારી પરીઓ સફેદ.
• કમ્પ્યૂટર સુરક્ષામાં, કાળીટોપી (બ્લેકહેટ) એ ખરાબ ઇરાદાવાળા હુમલા કરનાર હોય છે, જ્યારે સફેદટોપી(વાઇટહેટ) તેવા નથી હોતા. (આ વિચાર પશ્ચિમી મૂવી પ્રણાલીમાંથી આવ્યો છે.)
• પશ્ચિમ હોલીવુડની ધણી ફિલ્મોમાં, ખરાબ કાઉબોય્સ કાળી ટોપી પહેરે છે જ્યારે સારા કાઉબોય સફેદ ટોપી પહેરે છે.
• સુખાન્ત નાટકોમાં, ખલનાયકો કાળો અને નાયકો સફેદ પોશાકો પહેરે છે.

ઐતિહાસિક ઘટનાઓ

• મોટાભાગે, ઉદાસ કે દુ:ખદ દિવસના ઉલ્લેખ માટે કાળો દિવસ (કે અઠવાડિયું કે મહિનો) તેવો સંદર્ભ આપવામાં આવે છે. રોમનો ફાસ્ટી દિવસોને સફેદ પથ્થરથી અને નેફાસ્ટી દિવસોને કાળાં પથ્થરની અંકિત કરતા હતા.
• ઉદાહરણ માટે, 1929ની વોલ સ્ટ્રીટ તૂટવું, 1929ની ઓક્ટોબર 29ના રોજ, શેર બજારનું તૂટવું, જે મહાન ઉદાસીની શરૂઆત હતી, જેને કાળો મંગળવાર કહેવાય છે, અને તેના પહેલા અઠવાડિયા ઓક્ટોબર 24થી તેના નીચે પડવાની શરુઆત થઇ જે કાળાં મંગળવાર સુધી અગ્ર સ્થાને પહોંચી ગયો હતો.
  • 1987, ઓક્ટોબર 19ના રોજ, શેર બજાર તૂટી પડી, જેને કાળો સોમવાર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
  • કાળો બુધવાર, કે જે દિવસે યુરોપીયન વિનિમય દર માળખામાંથી બ્રિટન બહાર નીકળી ગયું હતું.
  • કાળાં શુક્રવારે ધણી દુ:ખદ ઘટનાઓ બની છે.
• કાળાં મહિનાની ઘટનાઓમાં નીચે મુજબ સમાવેશ થાય છે:
  • જોર્ડનમાં કાળો સપ્ટેમ્બરના સમયે, હજારો લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા.
  • કાળી જુલાઇ, શ્રીલંકામાં સિંહાલીઓ સરકાર દ્વારા તમિલ પ્રજાને મારવામાં આવી હતી.
  • 2001ની કાળી વસંત (પ્રિન્ટેમ્સ નોઇર ), કબ્યાલી (અલ્જેરીયા)ના બેર્બેર વિસ્તારમાં, પોલીસ દ્વારા 100થી વધુ લોકોને ગોળી મારી, મારી નાંખવામાં આવ્યા હતા.
• કાળી મોત, કે જેને કાળો પ્લેગ પણ કહેવાય છે, કે જેને આખા યુરોપના દસ મિલિયન કરતા પણ વધુ લોકોને મારી નાખ્યા.
• કલકત્તાનો કાળો છિદ્ર, જ્યાં તાત્કાલિક બનેલી કેદીઓની ઓરડીમાં એક સાથે વધુ લોકોને સમાવવાથી ધણા લોકોની મૃત્યુ થઇ હતી.

શબ્દપ્રયોગો

• એક કાળાં- હૃદયનો માણસ દુરાચારી અને અપ્રિય હોય છે.
• બ્લેકલીસ્ટ (કાળી સૂચિ) એક એવી સૂચિને દર્શાવે છે જેમાં અનઇચ્છનીય લોકો કે વસ્તુઓનો સમાવેશ થતો હોય (આ સૂચિમાં સ્થાન પ્રાપ્ત કરનારને "બ્લેકલીસ્ટેડ" કહેવાય છે).
• વિનાદમાં બ્લેક કોમેડી (કાળી વિનોદ શૈલી)એ વિનોદનો એક એવો પ્રકાર છે જે વિકાર અને ગંભીર મુદ્દાઓ પર આધારીત હોય છે.
• કંઇક ખરાબ કાર્ય કરનાર લોકોની વિરુદ્ધમાં કાળો નિશાન કરવામાં આવે છે.
• કાળો મિજાજ એટલે કે ખરાબ મિજાજ (સીએફ વિનસ્ટોન ચર્ચિલને નૈદાનિક ઉદાસીનતા હતી, જેને તે "મારો કાળો કૂતરો" તેવું કહેતા હતા.)
• બ્લેક માર્કેટ (કાળાં કામ કરતી બજાર) આ શબ્દ ગેરકાનૂની માલનો વ્યાપાર કરતી બજારો માટે કે કાનૂની રીતે જે વસ્તુઓની કિંમત વધારે હોય તેના બદલીમાં ગેરકાનૂની રીતે તેની વેપાર કરતી બજારો માટે વપરાય છે.
• હરીફને વ્યાકુળ કરવા માટે પ્રચારમાં ખોટી વાતો, અપૂર્ણ સત્યો, કે ખોટો દેખાવો કરવાને કાળો પ્રચાર કહેવાય છે.
• બ્લેકમેલ કરવું, આ શબ્દ જ્યાં સુધી તે વ્યક્તિ ધમકી આપનાર પાર્ટીને કેટલીક માંગને પૂર્ણ નથી કરી લેતો ત્યાં સુધી કોઇ વ્યક્તિની ગુપ્ત માહિતીને છતી કરવાની ધમકી આપવાના કાર્ય માટે વાપરવામાં આવે છે. મોટાભાગે આવી માહિતી તે વ્યક્તિ માટે શરમિંદા કરતી કે સામાજિક નુકશાન પહોંચાડનારી હોય છે. મૂળ રીતે, આવી ધમકીઓ આપવી તે ગેરકાનૂની છે.
• બિલ્યર્ડઝમાં (એક રમતનું નામ), જો આઠ કાળાં દડાઓ રમતના અંત પહેલા અંદરના પોલાણમાં પડી જાય, તો તે ખેલાડી રમત હારી જાય છે.
• કાળું ઘેટું પરિવારના વિલક્ષણ (અપ્રિય) વ્યક્તિ માટે વાપરવામાં આવે છે.
• કોઇ મંડળી કે તેવી જ કોઇ સંસ્થામાં કોઇના પ્રવેશને રોકવામાં માટે બ્લેકબોલ (કાળો દડો) શબ્દનો પ્રયોગ થાય છે. અંગ્રેજી પરંપરામાં સજ્જનોની મંડળીના સભ્યો સભ્યના પ્રવેશ અંગે મત કરવા માટે એક ટોપીમાં ગુપ્ત રીતે કાળાં અને સફેદ દડોઓ મૂકે છે. જો સંપૂર્ણ મતદાનમાં, તમામ દડાઓ વચ્ચે એક પણ કાળો દડો મળી આવે તો તે સભ્યના સભ્યપદને અસ્વીકૃત ગણવામાં આવે છે, અને તે કદી પણ તે જાણી નથી શકતો કે કોણે તે માટે "કાળાં દડા"નો ઉપયોગ કર્યો હતો.
• પશ્ચિમ સંસ્કૃતિ મુજબ બ્લેક ટી (કાળી ચા) કે ક્રિમ્ઝન ચા, ચાનો એક જાણીતો પ્રકાર છે, ચીનમાં અને સંસ્કૃતિક રીતે પ્રભાવી ભાષાઓમાં તેને અલગ અલગ નામે ઓળખાય છે, (:zh:紅|紅]] [[:zh:茶|茶, ચીની અમલદારી ભાષામાં હોન્ગચા , જાપાનમાં કોચા , કોરીયનમાં હોન્ગચા ), જે તેના પ્રવાહીના રંગને વધુ સારી રીતે દર્શાવે છે.
• જંગલની આગની નાબૂદી માટે "કાળો" તેવા શબ્દનો ઉપયોગ જંગલીની આગના બળેલા વિસ્તાર માટે વપરવામાં આવે છે, જે રક્ષિત વિસ્તાર તરીકે ઉપયોગમાં લેવા માટે સક્ષમ હોય છે.
• દૂધ અને ખાંડ વિનાની કોફીને કાળી કોફી કહેવાય છે.

બાહ્ય કડિઓ

• કાળાં રંગ વિષે તમામ જાણકારી સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૧૧-૨૯ ના રોજ વેબેક મશિન