હસ્તપ્રત: આવૃત્તિઓ વચ્ચેનો તફાવત
Content deleted Content added
VikramVajir (ચર્ચા | યોગદાન) પાનાં "पाण्डुलिपि" નું ભાષાંતર કરીને બનાવેલ |
KartikMistry (ચર્ચા | યોગદાન) નાનું સાફ-સફાઇ. |
||
લીટી ૧:
'''હસ્તપ્રત''' અથવા '''માતૃભાષાગ્રંથો'''
હસ્તપ્રત એક દસ્તાવેજ છે જે એક વ્યક્તિ દ્વારા લખવામાં આવે છે અથવા ઘણા લોકો હાથથી લખે છે. જેમ કે હસ્તલિખિત પત્ર. મુદ્રિત અથવા કોઈપણ અન્ય પદ્ધતિ દ્વારા, બીજા દસ્તાવેજ (યાંત્રિક / વિદ્યુત રીત) માંથી નકલ કરેલી સામગ્રીને હસ્તપ્રત કહેવામાં આવતી નથી.
▲[[ચિત્ર:Nandinagari_Manuscript.jpg|thumb|450x450px| નંદીનગરીમાં લખેલી એક હસ્તપ્રત ]]
▲[[ચિત્ર:SummaryDiagramVertical.png|right|thumb| માહિતીનો વિકાસ માર્ગ ]]
▲'''હસ્તપ્રત અથવા માતૃભાષાગ્રંથો''' હાથ વડે લખાયેલ એક વિશેષ લખાણ છે. તે હસ્ત્રપતિ, લિપિગ્રંથ વગેરે નામોથી પણ જાણીતું છે. [[અંગ્રેજી ભાષા|એંગ્લો-]] ભાષામાં, તે Manuscript શબ્દથી પ્રખ્યાત છે આ પાઠો એમએસ(MS) અથવા એમએસએસ(MMS) જેવા સંક્ષેપ નામો દ્વારા પણ જાણીતા છે. ગુજરાતી ભાષામાં, તે 'હસ્તપ્રત', 'હસ્તલેખન', 'હસ્તાક્ષર' વગેરે નામથી પ્રખ્યાત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સોળમી સદી (૧૬) ની શરૂઆતમાં, વિદેશીઓ દ્વારા [[સંસ્કૃત ભાષા|સંસ્કૃતનો]] અભ્યાસ શરૂ થયો. અધ્યયનની શરૂઆત પછી, તેની ખ્યાતિ સત્તરમી સદીના અંતમાં અને અઢારમી સદીની શરૂઆતમાં માનવામાં આવે છે. તે સમયગાળામાં, [[ભારત|ભારતમાં]] સ્થિત માતૃભાષાગ્રંથોનો અભ્યાસ અને સંરક્ષણ વિવિધ સંગઠનો દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
હસ્તપ્રતના રક્ષણ માટે નીચેનો શ્લોક જાણીતો છે:
▲હસ્તપ્રત એક દસ્તાવેજ છે જે એક વ્યક્તિ દ્વારા લખવામાં આવે છે અથવા ઘણા લોકો હાથથી લખે છે. જેમ કે હસ્તલિખિત પત્ર. મુદ્રિત અથવા કોઈપણ અન્ય પદ્ધતિ દ્વારા, બીજા દસ્તાવેજ (યાંત્રિક / વિદ્યુત રીત) માંથી નકલ કરેલી સામગ્રીને હસ્તપ્રત કહેવામાં આવતી નથી.
<poem>
जलाद्रक्षेत्तैलाद्रक्षेद्रक्षेच्छिथिलबन्धनात् ।
</poem>
અનુવાદ:
<poem>
▲:: ''मूर्खहस्ते न मां दद्यादिति वदति पुस्तकम् ॥''
પાણી, તેલ, છૂટક બંધનથી મને સુરક્ષિત કરો.
</poem>
== ઇતિહાસ ==
=== અનુક્રમણિકા ===
શરૂઆતમાં, '
== આ પણ જુઓ ==
* [[તાડપત્ર]]
* [[તામ્રપત્ર]]
== બાહ્ય
* [http://indianmanuscripts.com '''ભારતીય હસ્તપ્રતો'''] - ભારતીય હસ્તપ્રતો અને પ્રાચીન પુસ્તકોનો સૌથી મોટો
▲* [http://www.namami.org/ હસ્તપ્રતો માટે રાષ્ટ્રીય મિશનની વેબસાઇટ]
* [http://hindi.webdunia.com/संस्कृत-पांडुलिपियों-जरूरी/संस्कृत-पांडुलिपियों-का-संरक्षण-जरूरी-1110124026_1.htm સંસ્કૃત હસ્તપ્રતોનું રક્ષણ જરૂરી છે]
▲* [http://indianmanuscripts.com '''ભારતીય હસ્તપ્રતો'''] - ભારતીય હસ્તપ્રતો અને પ્રાચીન પુસ્તકોનો સૌથી મોટો Collectionનલાઇન સંગ્રહ
* [http://timesofindia.indiatimes.com/city/jaipur/sanskrit-manuscripts-should-be-declared-national-asset/articleshow/57048070.cms 'સંસ્કૃત હસ્તપ્રતોને રાષ્ટ્રીય સંપત્તિ જાહેર કરવી જોઈએ']
▲* [http://hindi.webdunia.com/संस्कृत-पांडुलिपियों-जरूरी/संस्कृत-पांडुलिपियों-का-संरक्षण-जरूरी-1110124026_1.htm સંસ્કૃત હસ્તપ્રતોનું રક્ષણ જરૂરી છે]
* સરસ્વતી મહેલ પુસ્તકાલય, [http://www.sarasvatimahallibrary.tn.nic.in/ સંસ્કૃત, તમિલ, મરાઠી અને તેલુગુમાં હસ્તપ્રતોનો સૌથી સમૃદ્ધ સંગ્રહ ધરાવે છે]
* [http://prodigi.bl.uk/illcat/glossary.asp હસ્તપ્રત શબ્દોની બ્રિટીશ લાઇબ્રેરી ગ્લોસરી, મોટે ભાગે પશ્ચિમી મધ્યયુગીન હસ્તપ્રતો સાથે સંબંધિત]
▲* [http://timesofindia.indiatimes.com/city/jaipur/sanskrit-manuscripts-should-be-declared-national-asset/articleshow/57048070.cms 'સંસ્કૃત હસ્તપ્રતોને રાષ્ટ્રીય સંપત્તિ જાહેર કરવી જોઈએ']
▲* સરસ્વતી મહેલ પુસ્તકાલય, [http://www.sarasvatimahallibrary.tn.nic.in/ સંસ્કૃત, તમિલ, મરાઠી અને તેલુગુમાં હસ્તપ્રતોનો સૌથી સમૃદ્ધ સંગ્રહ ધરાવે છે]
▲* [http://prodigi.bl.uk/illcat/glossary.asp હસ્તપ્રત શબ્દોની બ્રિટીશ લાઇબ્રેરી ગ્લોસરી, મોટે ભાગે પશ્ચિમી મધ્યયુગીન હસ્તપ્રતો સાથે સંબંધિત]
* [http://www.schoyencollection.com/contents.htm
▲* [http://www.hss.ed.ac.uk/chb/ સેન્ટર ફોર હિસ્ટ્રી theફ હિસ્ટ્રી, એડિનબર્ગ યુનિવર્સિટી]
* [http://audreytruschke.com/sanskrit-and-persian-litera/manuscripts/manuscript-catalogs/ હસ્તપ્રત કેટલોગ]
▲* [http://www.lib.unc.edu/mss/ હસ્તપ્રત વિભાગ, ચેપલ હિલ ખાતે ઉત્તર કેરોલિના યુનિવર્સિટી]
▲* [http://www.schoyencollection.com/contents.htm શøન કલેક્શન - ઘણા વર્ણનો અને છબીઓ સાથે, તમામ પ્રકારનાં હસ્તપ્રતોનો વિશ્વનો સૌથી મોટો ખાનગી સંગ્રહ]
▲* [http://audreytruschke.com/sanskrit-and-persian-litera/manuscripts/manuscript-catalogs/ હસ્તપ્રત કેટલોગ]
* [http://www.library.upenn.edu/collections/sasia/skt-mss/ સંસ્કૃત હસ્તપ્રત]
|