નવદુર્ગા

નવદુર્ગા હિંદુ ધર્મમાં શક્તિ ઉપાસનાની પરંપરાનાં દેવી છે. એમનાં નવ સ્વરૂપ માનવામાં આવ્યા છે. આ નવ સ્વરૂપ નીચે પ્રમાણે છે.

• શૈલપુત્રી
• બ્રહ્મચારિણી
• ચન્દ્રઘંટા
• કૂષ્માંડા
• સ્કન્દમાતા
• કાત્યાયની
• કાલરાત્રિ
• મહાગૌરી
• સિદ્ધિદાત્રી

નવદુર્ગા
ઉત્તર પ્રદેશના બનારસમાં રજૂ કરેલા "દુર્ગાના નવ સ્વરૂપો"
શક્તિનાં દેવી
ગુજરાતી	નવદુર્ગા
દેવનાગરી	नवदुर्गा
સંસ્કૃત લિપ્યાંતરણ	नवदुर्गा
મંત્ર	॥ ૐ દું દુર્ગાયૈ નમઃ ॥ ॥ ૐ ઐં હ્રીં ક્લીં ચામુડાયૈ વિચ્યૈ ॥
આયુધ	ત્રિશુલ, શંખ, તલવાર, ધનુષ-બાણ, ચક્ર, ગદા અને વિવિધ સ્વરૂપાનુસાર
વાહન	વાઘ અને વિવિધ સ્વરૂપાનુસાર
શાસ્ત્ર	દેવીપુરાણ, શ્રીમદ્‌ દેવીભાગવત
ક્ષેત્ર	ભારતવર્ષ
પ્રદાનકર્તા	ઐશ્વર્ય, પરાક્રમ

નવરાત્રીના નવ દિવસો આ એક એક સ્વરૂપની ઉપાસનાનો દિવસ મનાય છે. દેવી કવચમાં આ નવે સ્વરૂપનો ઉલ્લેખ નીચે પ્રમાણે આવેલો છે.

પ્રથમં શૈલપુત્રી ચ દ્વિતીયં બ્રહ્મચારિણી।

તૃતીયં ચન્દ્રઘણ્ટેતિ કૂષ્માણ્ડેતિ ચતુર્થકમ્॥ ૩ ॥

પઞ્ચમં સ્કન્દમાતેતિ ષષ્ઠં કાત્યાયનીતિ ચ।
સપ્તમં કાલરાત્રીતિ મહાગૌરીતિ ચાષ્ટમમ્॥ ૪ ॥

નવં સિદ્ધિદાત્રી ચ નવદુર્ગા: પ્રકીર્તિતા:।

ઉક્તાન્યેતાનિ નામાનિ બ્રહ્મણૈવ મહાત્મના॥ ૫ ॥