કાકર (તા. કાંકરેજ)

કાકર (તા. કાંકરેજ) ભારત દેશના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલા ગુજરાત રાજ્યના ઉત્તર ભાગમાં આવેલા બનાસકાંઠા જિલ્લામાં આવેલા કુલ ૧૨ (બાર) તાલુકાઓ પૈકીના એક એવા કાંકરેજ તાલુકામાં આવેલું એક ગામ છે. કાકર ગામના લોકોનો મુખ્ય વ્યવસાય ખેતી, ખેતમજૂરી તેમ જ પશુપાલન છે. આ ગામમાં મુખ્યત્વે ઘઉં, જીરુ, વરિયાળી, બાજરી, કપાસ, દિવેલા, રજકો તેમ જ અન્ય શાકભાજીના પાકની ખેતી કરવામાં આવે છે. આ ગામમાં પ્રાથમિક શાળા, પંચાયતઘર, આંગણવાડી તેમ જ દૂધની ડેરી જેવી સવલતો પ્રાપ્ય થયેલી છે.

કાકર
—  ગામ  —
કાકર  કાકરનું ગુજરાત અને ભારતમાં સ્થાન
અક્ષાંશ-રેખાંશ	24°02′20″N 71°56′29″E
દેશ	ભારત
રાજ્ય	ગુજરાત
જિલ્લો	બનાસકાંઠા
તાલુકો	કાંકરેજ
અધિકૃત ભાષા(ઓ)	ગુજરાતી,હિંદી[૧]
સમય ક્ષેત્ર	ભારતીય માનક સમય (+૦૫:૩૦)
સગવડો	પ્રાથમિક શાળા, પંચાયતઘર, આંગણવાડી, દૂધની ડેરી
મુખ્ય વ્યવસાય	ખેતી, ખેતમજૂરી, પશુપાલન
મુખ્ય ખેતપેદાશ	મકાઈ, બાજરી, તુવર, શાકભાજી

ઇતિહાસ

કાકર કાંકરેજ વિસ્તારનું પ્રાચીન પાટનગર હતું. તે "કંકાવટી" તરીકે ઓળખાતું હોવાનું મનાય છે. તે બોમ્બે પ્રેસિડેન્સીની પાલનપુર એજન્સી હેઠળ આવતું હતું, જે ૧૯૨૫માં બનાસકાંઠા એજન્સી બની. ૧૯૪૭માં ભારતની સ્વતંત્રતા પછી તે પ્રથમ બોમ્બે રાજ્ય અને ગુજરાત મહારાષ્ટ્ર અલગ થયા પછી ૧૯૬૦માં તે ગુજરાત રાજ્યના બનાસકાંઠા જિલ્લામાં આવ્યું.

જોવાલાયક સ્થળો

ગામમાં જૈન દેરાસર આવેલું છે, જેની કોતરણીમાં ગ્રીક કળાની ઝલક જોવા મળે છે. જયારે સમગ્ર મંદિરોમાં ચાલુક્ય અને જૈન શૈલીઓ જોવા મળે છે. ભીંત કોતરણીની શૈલી સિદ્ધપુર, પાટણ અને મોઢેરાના મંદિરો જેવી જ છે. પુરુષ અને સ્ત્રીઓના શિલ્પો માથામાં ચોક્કસ વસ્ત્રો ધરાવે છે અને પુરુષોના પગમાં હેસિયન કહેવાતા પગરખાં જોવા મળે છે.

અહીં સમોર દેવીનું ધામ આવેલું છે. ગામમાં એક પૌરાણિક વાવ પણ આવેલી છે.

સંદર્ભ

વાચન

• Gazetteer of the Bombay Presidency: Cutch, Palanpur, and Mahi Kantha. Government Central Press. ૧૮૮૦. પૃષ્ઠ ૩૪૨.
• ચિશ્લોમ, હ્યુજ, સંપાદક (૧૯૧૧). "Santalpur" . એન્સાયક્લોપિડિયા બ્રિટાનિકા. ૨૨ (૧૧મી આવૃત્તિ). કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટી પ્રેસ.

આ લેખ Gazetteer of the Bombay Presidency: Cutch, Palanpur, and Mahi Kantha. Government Central Press. ૧૮૮૦. પૃષ્ઠ 342. માંથી પબ્લિક ડોમેઇનમાં રહેલું લખાણ ધરાવે છે.

બાહ્ય કડીઓ

• ગુજરાતી વિશ્વકોશમાં કાકર (તા. કાંકરેજ).